هویت فرمال

| نقدی بر نمایشگاه داور یوسفی هنرمند نقاش در گالری صا

| جاوید رمضانی

آنچه هنر امروز را از هنر سه دهه قبل متمایز می گرداند دست شستن از واقعیت متعالی و گریز از تمرکز داشتن بر روی مفهوم ذات‌گرانه هنر است.

در حیص و بیس فروپاشی عقلانیت اومانیستی و مطلق اندیشی ایدئولوژی ها فضایی برای هنر محیا گردید که گویا خود هنر هم عامل موثر در شکل گیری‌اش بود. مفهوم آزادی آنچنان که در حاق آرمان‌گرایانه هنرمندان مدرن قرار داشت امروزه به واژه‌ای ترسناک مبدل گردیده است. در روزگاری عقل عمومی هنرمندان دارای وحدتی و یا دغدغه ای مشخص و کلی بود،  آنچنان که شاید دو یا چند نظریه، محور اصلی زیبایی شناسی هنر بود. مدرنیست ها در نظامی تعریف شده، هنرمند را در جایگاهی منحصر به فرد قرار دادند و او را منجی کشف دنیاهای تاریک انسان و جهان کردند.

اما امروز گویا هر هنرمند تنها منجی خود است و در سایه اندیشه شخصی خود به تکه های رفیع هنر دست می‌یابد، به عبارتی فاصله هنرمند درجه سوم و دوم با هنرمند درجه اول گسترش یافته. این همان آزادی ترسناک و وهم آلود است که هنر معاصر در پیش روی انسان قرار می دهد.

yousefi

به این ترتیب واسازی های ممتد در حیطه تفکر و نظریه همراه با سرعت تحولات  تکنولوژیک ساحت اصالت اراده به رابطه و جهان ارتباطات همراه با  سیستم سازی  را قوام بخشیده‌اند.

در این عرصه هنرمندان قدیمی و نسل بوجودآمده از مکتب مدرنیسم در پی راهکاری برای ورود به عرصه های جدید و تداوم صادقانه هنر خود می باشند.

داور یوسفی از نقاشان به عرصه رسیده ای است که قدرت خود در تصویرسازی و نقاشی را با جوایز و تولید کارنامه‌ای درخشان به اثبات رسانده است.

در مجموعه تازه به نمایش درآمده یوسفی در گالری صا، مواجهه نقاش با گسترش اهداف گذشته خود به مرحله تحول کمی- کیفی رسیده است. یوسفی که در گنجینه بسیاری از موزه های داخلی کارهایش نگهداری می شود، کماکان در پی تعهد به موتیف های بومی پا را فراتر از مفهوم هویت اقلیمی گذارده، به جهان دغدغه های چگونه زیستن انسان معاصر راه باز کرده است.

yousefi2

از دوازده تابلوی ارائه شده در این مجموعه بسیاری در ابعاد دیواری (مورال) و وسیع خلق شده اند،  که کار ماده‌ اصلی نقاشی او را متحول نموده اند، استفاده از عناصر تکنیکی مانند چاپ بر روی بوم با سمت و سوی طراحانه سطوح وسیع فضای رنگ های درخشان آثار گذشته را محدودتر و پخته تر ارائه می دهد.

به سادگی می توان گرایش هنرمند را در مواجهه با نقش مایه‌های بومی به سوی یک اسطوره گرایی تصویری تشخیص داد. استفاده از فضاهای خالی با حساسیت به بافت و فرم همراه با تقلیل انبوه گرایی نقوش  و رنگ‌های فام نقطه نظرات زیبایی شناسانه  هنرمند را قوت بخشیده در اکثر آثار، مخاطب نقاشی های یوسفی با فضای دوگانه ای  مواجه می‌گردد. فضایی که در آن نور  تابعی از هویت درونی رنگ است و در اوج رهایی از تقید به عمق سازی با پرسپکتیوی مقامی هویت فرم ها را تکامل می بخشد.

تلاش یوسفی برای دست یابی به زبانی جدید بر اساس جستجوی بصری ممتد او در حوزه تعلیم و تعلم و در مقام مربی آکادمیک به طور مشخصی امکان این فرا روی از فضای نقاشان مدرن و گریز از بن بست هویت فرمال را فراهم نماید ، آنچه که برای نسل شکل گرفته هنرمندان مدرن ایرانی کمتر رخ می نمایاند.

yousefi3

 

نویسنده