نقدی بر نمایشگاه گمگشته| مانوش نبوی

سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر 
پیچیدگی‌های انسانی

نمایشگاه تا تاریخ ۲۲ آذرماه ادامه دارد

نگارخانه جرجانی در این روزها میزبان نمایشگاهی از مانوش نبوی است. نمایشگاهی که در آن انسان و گمگشتگی او مورد توجه قرار گرفته است. نبوی در این نمایشگاه وضعیت انسان معاصر را مورد کنکاش قرارداده. او در بیانیه نمایشگاه خود گمگشتگی را به عنوان آفتی برای انسان برشمرده، که در دنیایی که روز به روز به واسطه تکنولوژی انسان‌ها را از یکدیگر دورتر می‌کند، جهان او را متاثر کرده‌است.


آثار نبوی در بستر عکس و با رنگ‌مایه سیاه و سفید و گاهن تک‌رنگ‌های دیگر و کنتراست زیاد خلق شده‌اند. او آثار خود را به شیوه فوتو مونتاژ و دست‌کاری در عکس به وجود می‌آورد. در این روش او برای رسیدن به تصویر مورد نظر خود، عکس‌های متعددی گرفته و آن‌ها را به صورت لایه‌های مختلف بر روی یکدیگر سوار می‌کند. تصویر نهایی به‌دست آمده که حاصل تعداد کم یا زیادی عکس است، دارای ویژگی بیانگری قوی است که نبوی از آن بهره بسیار می‌برد. مانوش نبوی
آثار او در تکنیک قوی و حساب شده‌ هستند. او با داشتن تخصصی در زمینه عکاسی پرتره و نورپردازی، تصاویر حساب‌شده‌ای را ایجاد می‌کند که در برهم‌نمایی لایه‌ها قدرت بصری خود را حفظ کرده‌اند. او در ترکیب‌بندی نیز بیشترمتاثر از آثار نقاشانی مانند رنه ماگریت و در فضاسازی سالوادور دالی است و همان‌گونه که خود نیز اذعان دارد جهان تصویری او به هنرمندان سورئالیست نزدیک است و با در نظر گرفتن همین رویکرد نیز می‌توان گفت که او در حوزه معنا به روان‌شناسی تکیه دارد. برهم‌نمایی لایه‌های متعدد بر روی چهره‌ها، صورت‌های ناواضح در پس ماسک‌ها و جدا شدن‌ قطعات تشکیل دهنده سوژه انسانی که فاقد جنسیت و هویت فردیست. مانوش نبوی
مانوش نبوی مسئله گمگشتگی را در پنهان کردن، مضمحل کردن و پوشاندن چهره سوژه‌هایش می‌بیند. او صورت‌ها را یا با جعبه و پاکت و ماسک می‌پوشاند و یا تا سرحد غیر قابل تشخیص بودن محوشان می‌کند و یا به طور کامل با پارچه آن‌را باندپیچی می‌کند تا بر از دست رفتن هویت در سایه فرهنگ دوگانه و مسخ شده غرب تاکید کند. فرهنگی با ظاهر آراسته و ماسک گونه که انسان را چندپاره، گنگ و نابینا کرده‌است.  مانوش نبوی
او ادر اغلب آثار سر و چهره را، سوژه خود قرارداده‌است که جایگاه مغز و عقل و بارزترین نشانه هویت انسان است و آن را به روش‌های مختلف در بستر انواع نشانه‌های تصویری و زبانی قرار داده و از این طریق به یغما رفتن آن را هشدار داده‌است.

 مانوش نبویآثار او هرچند در بستری سیاه و سفید و با نگاهی انتقادی شکل گرفته‌اند، اما واجد نا امیدی نیستند، بلکه بیشتر هشداری برای آگاهی و تعریف برداشت او از وضعیت موجود جهان است. دوپارگی، پنهان شدن در پس هویت‌های مجازی، تکه‌پار شدن و نهایتا گم‌شدن در هزارتوی دنیای مجازی که گونه‌ای از سبک زندگی را به سمت ما سرایز کرده و در حال نابودی ریشه‌ای، تمامی فرهنگ و انسانیت و فردیت ماست.
آثار نبوی در فضایی ناکجایی شکل گرفته و فضا سازی تصاویر فراواقعی و مکان‌هایی مثالی می‌باشند که حضور سازه‌های هندسی و بدون تزئین، پله‌ها و دیوارها در گروهی از آثار و ترکیب آن با موجودات بی‌سر یا مسخ شده نمایانگر گم‌شدن است. انسان‌های او در فضاها گم‌شده‌اند به نحوی که گویی نمی‌خواهند ارتباطی با آن داشته باشند، از پله بالا بروند و از دریچه عبور کنند یا هیچ‌گونه آگاهی نسبت به فضایی که در آن هستند کسب کنند. این جعبه‌ها و پاکت‌هایی که بر سر آنان گذاشته شده می‌تواند نمادی باشد از سطوح مسطح نورانی که همه در کیفمان داریم و روزانه زمان زیادی را با آن سپری می‌کنیم. ارتباطی که ما را از جهان پیرامون منفک کرده و به گردابی می‌برد که به مرور به صورت داوطلبانه در آن سکنی می‌گزینیم. مانوش نبوی
آثار نبوی در فرم نمایانگر نوعی دوگانگی هستند. تصویر صورتک‌هایی که به کرات در آثار تکرار شده و به صورت شاهدی در گوشه قاب قرار گرفته که دارای ارتباطی قطعی و مستقیم با چهره خارج شده از وضوح می‌باشد. ولی این نشانه‌ها هرچند در تصویر پخته می‌شوند در معنا تنها یک قدم کوچک با فروافتادن به ورطه شعاری شدن فاصله دارند. نبوی با یک پرش کوچک از روی شعار زدگی پریده است و آن تنوع و امکان مشاهده روند و تغییر زاویه دید در مجموعه تصاویر نمایشگاه است که دغدغه‌مند بودن و ارتباط شخصی او را با موضوع نمایشگاه عیان می‌کند. علاقه او به ایجاد و حل مسائل بصری در کنار قدرت تکنیکی در عکاسی و مونتاژ عکس‌ها، تصاویری پخته به وجود آورده است که می‌تواند مخاطب را با نمایشگاه درگیر کند.
مانوش نبوی متولد ۱۳۶۶دانش آموخته رشته ویدئو و سینما در مرکز سینمای جوانان ایران و عکاسی در دانشگاه نورتریج کالیفرنیای امریکاست. او در خانواده‌ای هنرمند متولد شده و بالیده است. پدر او از اساتید برجسته رشته عکاسی و فیلمبرداری و از بزرگان این عرصه است. مانوش نبوی دارنده جوایز متعددی در زمینه عکاسی است و تا کنون نمایشگاه‌های بسیاری را در اقصی نقاط جهان برپا نموده‌است. استفاده او تصویر عکاسانه به مثابه ماده خام و دانش او از نقاشی نیز در موفقیت این نمایشگاه تاثیر بسزایی داشته‌اند. او توانسته با تغییر جایگاه عکس از هدف به وسیله مدیومی را برای تولید اثر انتخاب کند که بتواند در حوزه آن آزادانه مسیر انتقال مفهوم را طی نموده و به نتیجه برساند. مانوش نبوی

نبوی در این نمایشگاه همچنین توانسته‌است با بیانی صریح و استفاده از نشانه‌های تصویری واضح دغدغه خود را به نمایش درآورد و پیام خود را به مخاطب انتقال دهد. این صراحت او البته فضای گمانه‌زنی و خیالپردازی مخاطب را در معنا محدود می‌کند اما او به مدد فرم چندلایه و عمق بخشیدن به هم‌نشینی نشانه‌های زبانی و تصویری راه مخاطب را برای کشف و شهود در آثار به سمت فرم هدایت می‌کند.[/one_half_last]

 

نویسنده