تهدید آثار بزرگ جهان توسط تبهکاری پنهان به نام صابون

تهدید آثار بزرگ جهان توسط تبهکاری پنهان به نام صابون
رازهای مرمت نقاشی؛ مقصر، یک واکنش شیمیایی مرموز است

مرمت آثار هنری

سایت تندیس ترجمه امیر خیری
گروهی از محققان در حال پیدا کردن راه حلی برای معضل ناپسندی هستند که در حال آسیب رساندن به سطح بوم های نقاشی در سراسر جهان است.
دانشمندان می‌گویند که صف آرایی ذراتی از صابون مبتنی بر سرب – هر یک به قطر حدوداً یک دهم میلی متر هستند – موجب آسیب رساندن به آثار هنرمندان، از “رامبراند ون ریجن” تا “جورجیا او کیف” است. تیمی از متخصصان سال‌ها را صرف این تحقیق کردند که چرا این نقطه‌های آبله مانند سفید ظاهر می‌شوند اما نتوانستند چگونگی جلوگیری از آن را دریابند.
“ما شروع به بررسی این روند کردیم تا ببینیم اگر می‌توانیم با برخی توضیحات مرمتگران آثار هنری که ایده هایی برای حل این مشکل دارند، به جایی برسیم.”این‌ها را سیسیل دایبوسکی استاد دانشگاه دلاوار می‌گوید که برای چهار سال گذشته روی این صابون مزاحم با سیلویا ا. سنتنو، دانشمند محقق موزه هنرهای متروپولیتن نیویورک تحقیق می‌کرده است.
در حین انجام این کار دایبوسکی و تیمش برای اولین بار ثابت کردند که آب و رطوبت عوامل اصلی موثر در کمک کردن به این کابوس صابونی شبانه هستند.
پتانسیل تخریب
وضعیت آنقدر بحرانی هست که هر فرد هنردوستی را دچار تشویش کند. این لکه‌های کوچک ظاهر نقاشی را مبهم و مه آلود می‌کنند و همچنین می‌توانند باعث آسیب شدید شوند. اگر به اندازه کافی ماده لغزنده صابونی روی سطح نقاشی شکل بگیرد می‌تواند به لایه لایه شدن اثر منجر شود، رنگ لایه‌های بوم را پوسته پوسته می‌کند و باعث از بین رفتن اثر هنری می شود.
صابون همچنین تبعیضی قائل نمی‌شود. دانشمندان حضور صابون سرب را در همه انواع نقاشی شناسایی کرده‌اند، از آثار فرانسیسکو گویا و ونسان ونگوگ تا پیت موندریان و آثار هنرمندان معاصر. (مشکل چنان گسترده است که حتی جعل کنندگان زیرک از صابون سربی برای قدیمی تر نشان دادن نقاشی هایشان استفاده می کنند.)
الن باکستر Ellen Baxter، رئیس بخش نگه داری موزه هنرهای کارنگی پیترزبورگ اخیرا تلاشی برای مواجهه با لایه‌ای از صابون روی نقاشی سال ۱۹۷۹ الیزابت موری انجام داده است. باکستر به می‌گوید: برای بازگرداندن ظاهر طبیعی می‌توان آن‌را با گوش پاک کن که آغشته به حلال است جلا داد یا آن‌ها را به صورت دستی برداشت و جدا کرد. من سعی به جدا کردن برخی از بدترین‌های آن‌ها کردم که کاملا غیر قابل مشاهده بودند. اما این روش هم موثر واقع نشد. زیرا آنها بخشی از غشا رنگ هستند، از بین بردن این لکه‌ها ملزم به برداشتن بخش کوچکی از یک نقاشی است.
مرمتگران برای حل این مشکل حدودا ۲۰ سال تلاش کرده اند. اولین بار دو تن از مرمتگران در آمستردام که‌ آماده تمیز کردن شاهکار سال ۱۶۳۲ رامبراند به نام “کلاس آناتومی دکتر نیکولاس تورپ” بودند، متوجه شدند لکه‌های کوچک سفید روی سطح نقاشی همان صابون‌های سربی هستند.
طرز شکل‌گیری: در طی سال‌ها در حالی که رنگ روغن در معرض رطوبت و گرما قرار می‌گیرد، ناپایدار می‌شود و صابون سرب شکل می‌گیرد. روغن‌های چرب به طور طبیعی ترکیبی از روغن برزک که رایج‌ترین روغن در رنگ نقاشی‌های تاریخی و معاصر است و از رنگدانه یون سرب است. وقتی که ماده صابون در نزدیکی یا روی سطح نقاشی شکل می‌گیرد راه خود را از طریق رنگ باز کرده و لکه کوچکی ایجاد می‌کند که سطح کار‌های رامبراند و دیگر استادان قدیمی را آلوده می‌کند.
و به این دلیل که صابون سرب قابل رویت نیست، به این معنا نیست که وجود ندارد بلکه درست زیر سطح در کمین و آماده فوران است.
دایبوسکی می‌گوید: روغن‌های حاوی گلیسرول که مانند لوسیون دست هستند دارای اسیدهای چرب بلند زنجیره‌ای زیادی هستند. آن‌ها فقط مولکول‌های سرگردانی در هرسو هستند، اما زمانی که با رنگدانه‌ها تماس برقرار کنند صابون تشکیل می‌دهند. این توده‌ها در نهایت راه خود را از لایه‌های رنگ باز می‌کنند. اگر این روند برای مدت طولانی ادامه پیدا کند، نقاشی را کاملا نابود می‌کند.
در دنیای مرمت، آب یکی از بی‌خطرترین فراورده‌های تمیز کاری در نظر گرفته می شود، اما برای مورد صابون سربی مناسب نیست. در عوض آب ممکن است باعث شکل‌گیری ماده مزاحم شود و نقص‌های نا خوشایندی ایجاد کند.
بسیاری از سوالات بی‌جواب باقی مانده است. چرا که مواد هر هنرمند با دیگری کمی متفاوت است، و نقاشی‌ها تحت شرایط مختلف نگه‌داری می‌شوند و این امر فهمیدن اینکه چه زمانی اسیدهای چرب آزاد ظاهر می‌شوند و مشکل ایجاد می‌کنند را سخت می‌کند.
در قلمرو وسیع‌تری از مرمت آثار هنری، صابون سربی فقط یک مشکل کوچک میان انبوهی از مشکلات است. اما به نظر می‌رسد محققان به آرامی در حال رسیدن به راه حلی هستند. باکستر می‌گوید: این واقعا عجیب و غریب است. برای چیزهایی که به نظر می‌رسد کاملا بی‌جان هستند نقاشی می‌تواند کاملا متحرک باشد. همیشه یک ماجراجویی در پیش است.