ابراهیم محمدیان، صدای سکوت
نقدی بر نمایشگاه «سکوت» ابراهیم محمدیان، نگارخانه طراحان آزاد
سایت تندیس: به قلم مریم روشن‌فکر
صدا
سکوت معادل معناهای بسیاری است، از خاموشی عرفانی گرفته تا سکوت وجود شناختی که به بیکرانگی و بی صورتی هستی مربوط است. در عرفان سکوت یک مقام است و در علم یک فقدان، در علم فیزیک در زمین سکوت مطلق وجود ندارد زیرا سکوت نتیجه فقدان هرگونه تحرک موجی ذرات ماده است، بنابراین سکوت مادی تنها زمانی رخ می‌دهد که هیچ ماده‌ای وجود نداشته باشد. همچنین بین سکوت و سخن نگفتن نیز تفاوت بسیاری وجود دارد و سخن نگفتن دلیل بر سکوت نیست. سکوت عرفانی مقامی والا و به سوی فنا است. در این معنی سکوت موجد معنا است و نه فقدان.
نمایشگاه «سکوت» عنوان آخرین مجموعه از آثار ابراهیم محمدیان در نگارخانه طراحان آزاد است. در این مجموعه که دومین نمایشگاه انفرادی محمدیان محسوب می‌شود، مجموعه‌ای گسترده از نقاشی، حجم و کتاب به تماشا گذاشته شده‌است.
آثاری که با وحدتی فرمی و تکثر بالا کمی هم برای فضای گالری تنگ هستند. تنوع ارائه آثار زیاد است و محمدیان تم اصلی آثارش را در فرم‌ها و بسترهای متفاوت تکثیر کرده‌است.
آثار محمدیان بر پایه تفکر و تکیه بر جهانی درونی استوار شده‌اند و البته او با مهارت قطعات مختلف را به یکدیگر متصل می‌کند.
عنصر محوری در آثار او شخصیت و فضا است. شخصیت در این مجموعه موجودی انسان نما ولی بدون خصیصه‌های مشخص جنسیتی، قومیتی و حتی سنی است، این موجود که در ماسک‌ها و مجسمه‌های کوچک نیز تکرار شده است، اغلب تنهاست و یا رابطه‌ی او با شخصیت‌های دیگر درون آثار منفرد و مختوم است.
این شخصیت بدون شاخصه، می‌تواند نماد انسان به معنی موجود متاثر از محیط باشد، نه آنکه تاثیر می‌گذارد و روابط را تعیین می‌کند، این شخصیت همچنین بی‌عمل و تهی نیز هست یا دارای چهره‌های دروغین است که به صورت ماسک‌های فلزی بر دیوار قرار گرفته‌اند. اما در عین حال اوست که در محیط قاب یا اثر حجمی محور و نقطه تاکید است و می‌توان او را «مفعول شناسا» نامید که در عین بی‌کنشی برمحیط تاثیر می‌گذارد و به عبارتی درک او از محیط است که کل اثر و در مقیاس بزرگتر کل مجموعه را تعریف کرده است.
محمدیان در مجموعه‌ای که از قاب‌های کوچک مربعی تشکیل شده، تصاویر بسیار ریز و دقیقی را نقاشی کرده است که با کمک یک ذره بین قابل دیدن می‌شوند و در آن سیاهه کاملی از انواع شخصیت‌های انسانی ارائه داده است که هریک می‌توانند جایگزین و بازیگر یکی از تابلوها یا حجم‌ها باشند، صورت‌های متکثر آن شخصیت بی‌شاخصه.
در میان آثار ارائه شده، مجموعه‌ای از کتابواره‌هایی قرار گرفته که در ویترینی کنار هم چیده و باز هستند. بیشتر این کتاب‌ها از دور کاملن شبیه به هم به نظر می‌رسند، اما از نزدیک متوجه می‌شویم که درون فضایی چهارخانه‌ای در صفحه کتاب یک یا چند شخصیت در موقعیت‌های مختلف قرار دارند.
در این بخش است که نقشه‌ای از اهمیت و کارکرد فضا در آثار این مجموعه به دست داده می‌شود. این کتاب‌ها مانند تعریف هندسی از نمای بالا از جهان این هنرمند هستند، جهانی با ترکیب‌بندی متقاطع و اشکال هندسی، فاقد رنگ‌های فام. دنیای با تم رنگی غالب قهوه‌ای خاکستری چرکتاب. اهمیت فضا در آثار محمدیان مشهود است و اشاره‌ای به جهان به عنوان امری عمومی دارد و شخصیت دربرابر آن خرد و ناچیز می‌شود. فضای او با ویژگی‌هایی که گفته شد به شدت یادآور فضای پویانمایی کشورهای شرق اروپاست.
محمدیان با همه تلاشی که به خرج می‌دهد تا جهان را به کمک دو عنصر فضا و شخصیت بازآفرینی کند و از آن سکوتی ممتد بیافریند، نتیجه‌ای پرهیاهو و پر تنش دریافت می‌کند که بر خلاف عنوان نمایشگاهش بر جنجالی پایان ناپذیر و ازلی دلالت دارد. این موجودات بی‌صدا را نمی‌توان خاموش یا ساکت دانست و جهان پر جزئیات او با مادیتی قوی را به سختی بتوان از صدا تهی تصور کرد. همین موضوع نمایشگاه را دربرابر چالشی قرار می‌دهد، میان موضوع فکری هنرمند و مانیفست فردی‌اش.
او موجوداتی تهی و خرد و ناچیز شونده‌ای را به تصویر کشیده که در فضا گم می‌شوند و با همه تنهایی و سکونی که دارند، نوعی پالس مغناطیسی تیز و تند را از خود ساطح می‌کنند که اگر با ذره‌بین‌هایی که هنرمند بر دیوار آویخته به آنان نگاه کنیم مشهودتر نیز خواهد بود.
این هیاهو حتی از تعداد زیاد آثار نیز مشهود است، آثاری زیاد با گفتگوهای درونی بسیار که از یک مجموعه به مجموعه دیگر سر می‌خورند و در این تکرار به یکدیگر متصل می‌شوند.
ابراهیم محمدیان متولد ۱۳۶۳ در تبریز است و ریشه‌های فنی هنر او از نگارگری و نقاشی نوگرای تبریز آب می‌خورند. اما نگاه معنایی او به سمت برداشتی غربی رفته است که در آمیختگی با فن‌ورزی شرقی به نمایشگاهی یکپارچه ختم شده، نمایشگاهی که در فرم بیرونی و درونی استوار و قدرتمند است اما در بسط معنا، وجه بیرون ایستای آن بر درونیات چربیده و ارجاعات آثار به جهانی بدون شاخصه و عمومی نیز او را در عمق بخشیدن به وجوه توصیفی‌اش از جهان زیسته یاری نرسانده است.
بهترین آثار نمایشگاه نقاشی‌ها هستند که عمق بیشتری را از خود بروز می‌دهند و در درونشان تنشی خاموش و نشانی حضور دارد، اما در تضاد با آن از لحاظ معنایی آثار دیگر به تصویرسازی و شخصیت پردازی نزدیک گشته‌اند و همین موجب بروز سردرگمی در بخش محتوایی آثار گشته است.
نقدهای دیگر را از همین قلم در لینک‌های زیر مشاهده کنید:
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
نوید سلاجقه و بهارصمدی | تجمع مولوکولی در استودیو ۵۱
نوید سلاجقه و بهارصمدی | تجمع مولوکولی در استودیو ۵۱ نقدی بر نمایشگاه توده در حرکت- نگارخانه پروژه‌های آران سایت تندیس: به قلم مریم روشن فکر کمینه‌گرایی یا مینمالیسم در هنر به معنای استفاده از کمترین مواد برای تولید اثر هنری است، این توجه به کمتر حتی در محتوی نیز رعایت می‌شود و نتیجه آن هنری است که قضاوت نمی کند و فلسفه ارائه نمی‌دهد، در این هنر آن‌چه هست همان است که دیده می‌شود، برای آن توضیح پیچیده فلسفی […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
ابراهیم حقیقی با جدیدترین آثار عکس و سریگرافی
به بهانه جدیدترین آثار عکس و سریگرافی ابراهیم حقیقی در گالری گلستان سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر آن نسل هنرمندان ایران در عرصه‌های مختلف که اینک پس از بیش از نیم قرن تجربه هنوز با قدرت و جدیت به تولید و نمایش آثارش مشغولند را باید نسلی دانست که از دل ایده‌آل‌گرایی سال‌های اواخر دهه بیست ایران متولد شدند، نسلی که همه چیز را جدی گرفتند و بسیار کوشیدند و تا هستند انرژی پرشورشان فضای هنر و فرهنگ […]
