مجله آوام ناشر پژوهشی هنرهای تجسمی
عریانی بدون فام | نقدی بر آثار متین عابدی گالری ای جی
نگاهی به مجموعه عکس و چیدمان «پردگی»
سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر
بار معنایی رنگ، نشانه‌ای ایست که ریشه در غریزه انسان دارد، با این تفاوت که خاستگاه غریزی آن با گذشت زمان و به واسطه شکل‌گیری فرهنگ، متکثر گشته و برای اقوام مختلف به صرف زیست‌بوم و سنت و آدابشان متفاوت گشته‌است.
در ایران، سپید رنگ پاکی و خلوص بوده است، این رنگ از دیرباز در ایران به معنویت و پاکی مربوط بوده و ازین روست که هم لباس عروسی و هم لباس مرگ هر دو سپیدند.
متین عابدی در نمایشگاهی که اینک در گالری ای جی برپاست مجموعه‌ای از عکس و یک چیدمان خود را به تماشا گذاشته‌است. عنوان این مجموعه «پردگی» است و در گزاره نمایشگاه به ترس از برهنگی درونی و بیرونی اشاره شده‌است. عابدی از ترس خود در برابر سپیدی می‌گوید و غلبه سپید را غلبه روشنی مطلق و آشکار کننده می‌داند. مجموعه آثار او به دو بخش اصلی تقسیم می‌شوند؛ مطالعات سپیدی و فرشتگان پوشیده. در بخش اول عابدی در صدد و جستجوی درونی این حد از روشنی است. آثار اغلب تصاویری از پارچه‌های سپید در زمینه سپید یا چیدمان‌هایی از اشیای سپیدرنگی است که بازهم در بستری سپید قرار گرفته‌اند. شدت تکرار این بی رنگی به حدی است که چشم به طور ناخودآگاه از دیدن دست می‌کشد و همه چیز در رنگ‌باختگی عمیق و مه‌آلود عکس‌ها فرو می‌رود. پرده‌ها آنقدر تکرار می‌گردد که مخاطب مجاب می‌شود چیزی برای پنهان کردن وجود داشته است. تجلی این حس در اثر چیدمان متجلی است: پرده‌ای سفید و بزرگ که به نحوی بر دیوار اتاق نصب شده که گویی در پشت آن فضایی دیگر قرار گرفته که به این واسطه از ما پنهان گشته است.
همچنین پارچه به ترس عابدی از پوشش سپید نیز اشاره می‌کند و نورپردازی لطیف و یکدست آثار با سایه‌های کم‌رنگ به سمت همان آغاز و پایان زندگی (چه عروسی و عزا و چه تولد و خاکسپاری) اشاره‌ای غیر مستقیم دارند. حضور خرده تزئینات مربوط به گچبری دیوارها که از گوشه و کنار دیده می‌شوند و اغلب نیز با پارچه‌ای پوشیده شده‌اند به مانند زندگی پیچیده در حجاب مرگ، این مجموعه تصاویری مستقیم و چیدمان نشده هستند که روزی جایی وجود داشته‌اند و عکاس تنها آن را از واقعیت خود جدا کرده و در واقعیت جدید به تماشا گذاشته است.
اما دسته دوم آثار، چیدمان‌هایی هستند از مجسمه‌های فرشتگان که در ابرهایی سپید پنهان شده‌اند. مجسمه‌هایی کلاسیک که در گزاره نمایشگاه از آن با عنوان «چیدمان‌های هلنیستی» یاد شده و سعی شده به زیبایی شناسی یونانی مآبی ستاینده زیبایی آرمانی و مطلق اشاره شود، اما در واقع همه این زیبایی در پس ابرها پنهان مانده و در فضای سپیدی که آن را احاطه کرده هرچند به شدت آسمانی است اما مستور و نادیدنی نیز هست. که یا فراموش شده و یا از دسترس بدور است. در واقع جدال عابدی با آرمان و برهنگی در برابر پوشیدگی موجب شده تصاویر شاعرانه این قطعات معلق در مه به ساده‌ترین حالت ممکن ترس را به تصویر بکشند. ترسی مقدس مآب که آرام نیست بلکه ساکن است و سکوت آن ابدی ازلی به نظر می‌رسد. در آثار عابدی چرخه زیست متوقف است و تنها قبل و بعد از آن مانده یا شاید هم لحظه جادویی بینهایت.
به هر روی متین عابدی در آثاری که پیش روی ما قرار می‌دهد از هرگونه بیان افزوده اجتناب می‌ورزد و بیشتر برداشت‌ها را به اثر و مخاطب واگذار می‌کند. او در مجموعه اول آثارش حضور خود را کنار زده و بیشتر در جایگاه مشاهده‌گر قرار میگیرد، اما در مجسمه‌ها خود را در جایگاه مولف قرار می‌دهد و نظرش را با استفاده از بیانی کمینه ابراز می‌کند. او ابرها را بر گرداگرد مجسمه ها میپیچد و آنان را در حجابی قرار می‌دهد که هم هست و هم نیست، به واقع آنان را در وضعیت پیدا و پنهان قرار می‌دهد و از این طریق درباره واقعیت حضورشان بدون تردید، «بودن» را انتخاب می‌کند.
نقد نمایشگاه‌های قبل به قلم مریم روشن فکر را اینجا بخوانید:
کارآفرینی روستایی | یادداشتی بر نمایشگاه ایران روستا هم دارد در گالری ایوان
کارآفرینی روستایی | یادداشتی بر نمایشگاه «ایران روستا هم دارد» در گالری ایوان کمک به روستاها برای ایستادن سرپای خود جمع‌آوری کمک برای آغاز توسعه کمک مردمی سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر توسعه پایدار «هنر و نقش آن در پیشبرد توسعه پایدار روستایی» ایران روستا هم دارد، نام پروژه‌ای است که در گالری …
ترنم عشق در نقاشی‌های فرزانه محجوبی
مرغان هوا یادداشتی بر نمایشگاه فرزانه محجوبی- ترنم عشق خانه فرهنگ و هنر گویا سایت تندیس به قلم مریم روشن‌فکر پرنده در ادبیات فارسی نمادی قدیمی و تکرار شونده است که به واسطه حالات مختلفش مانند پرواز کردن و اسیر شدن استفاده‌ای گسترده داشته است. از اولین منابعی که در آن پرنده به عنوان نمادی …
تفنن در خوشنویسی | یادداشتی بر آثار خط ناخنی مهدی مهدی بیک
تفنن در خوشنویسی به مناسبت هفته خوشنویسی یادداشتی بر نمایشگاه آثار خط ناخنی- مهدی مهدی بیک | فرهنگسرای اندیشه گروه هنربانی آوام- مریم روشن‌فکر ظهور ذوق و تفنن فرمی در خوشنویسی را به اوایل قرن دوم هجری در خط کوفی نسبت می‌دهند که در طی تاریخ تکامل خط فارسی به نحوه‌های گوناگونی بروز و ظهور …
نگاهی به «باغ سکوت» شکوفه فلاح در گالری اُ
یادداشتی پیرامون نمایشگاه «باغ سکوت» شکوفه فلاح گالری اُ آنجا که زمان و مکان یکسان است سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر چاپ‌های دستی از جمله اولین امکانات تکثیر تصویر در جهان محسوب می‌شوند که روش‌ها و تکنیک‌های گوناگونی را در بر می‌گیرند. این روش‌ها در نقاط مختلف جهان آغاز شده و رشد نمو …
چرخه بی پایان مبارزه | نگاهی به آثار آنا ذرشین
نگاهی به مجموعه «نظام آباد» آنا ذرشین در گالری زمان هنر چرخه بی پایان مبارزه گروه هنربانی آوام: مریم روشن‌فکر زندگی روزمره ما سرشار از جدال برای رسیدن است. رسیدن به مکان‌ها، زمان‌ها و آرزوها. میدانی که در آن برنده و بازنده وجود ندارند و شرکت کنندگان، جملگی مانند یک تن منسجم رو به سوی …
هیچ بزرگ، نگاهی به مجموعه عروسک‌های سیامک عزمی
نگاهی به مجموعه عروسک‌های سیامک عزمی «هیچ بزرگ» سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر عروسک وسیله بازی است و رابطه شمایلی قوی با شخصیت انسانی دارد، این رابطه دو جانبه است و هم انسان‌ها هستند که شخصیت خود را به عروسک‌ها می‌دهند و هم عروسک‌ها زندگی انسانی را در مقیاسی کوچک‌تر تصویر می‌کنند. در …
نوری بر نور
نور بر روی نور نقدی برنمایشگاه «نور علی نور» غزاله رضایی، گالری AG سایت تندیس-مریم روشن‌فکر از زمانی که ولاسکز بازتاب تصویر خود به عنوان راوی و سوژه را در یک سطح بازنمودی ارائه داد، تاریکی لبالب از حقیقت برای انسان پدیدار گردید. همچنین از میان عکاسان دهه ۶۰ میلادی لی فریدلندر با مجموعه بازتاب‌های …
قاسم حاجی‌زاده با نگاهی پاپ به قاجار
قاسم حاجی‌زاده با نگاهی پاپ به قاجار مروری بر مجموعه اخیر قاسم حاجی زاده در گالری ماه سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر قاسم حاجی‌زاده هنرمند مشهور بین‌المللی ایران است، از این هنرمند آثار بسیاری در گنجینه موزه‌های مختلف دنیا مانند موزه هنر نایئو فرانسه و موزه ملی سئول قرار دارد. حاجی‌زاده یکی از …
سیاره سیب‌زمینی
سیاره سیب‌زمینی نقدی بر نمایشگاه زمین‌های ممنوعه زهرا یزدانی گالری هما سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر جنگجو بر پشت عقابش پرید، نیزه‌اش را به دست گرفت و به سمت سیاره سیب‌زمینی پرواز کرد. سرجان هرشل در میانه قرن نوزدهم روشی را کشف کرد که آنا آتکینز آن را به مدیومی موثر برای تولید …
شاهین کیمیاگر با جادوی رنگ و بازآفرینی فضای زیسته
شاهین کیمیاگر با جادوی رنگ و بازآفرینی فضای زیسته نقدی بر نمایشگاه نقاشی شاهین کیمیاگر در گالری گلستان سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر ادگار دگا نقاش شهیر فرانسوی می‌گوید: «نقاشی وقتی نقاشی کردن بلد نیستی آسان است ، اما دشواری زمانی است که آن را یاد می‌گیری» شاهین کیمیاگر به راحتی نقاشی می‌کند، …
معمای اصالت، نقدی بر نمایشگاه غزاله صداقت
معمای اصالت، نقدی بر نمایشگاه غزاله صداقت نمایشگاه عکس «ارث پدری» در گالری آتبین سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر در تعریف «اصالت» همواره ریشه و گوهر مورد اشاره قرار گرفته‌است، آن‌چه به قبل، پیشتر و درون‌تر باز می‌گردد و مانند هر ریشه‌ای اگر قرار است درختی از آن سبز و پربار شود، نیاز …
نقدی بر رویداد نمایشگاهی رویارویی۱، شهر و عکاسی در مواجهه
نقدی بر رویداد نمایشگاهی رویارویی۱، شهر و عکاسی در مواجهه سایت تندیس به قلم مریم روشن‌فکر از میان رویدادهای هنری که در حوزه عکاسی برگزار می‌شود رویارویی۱ که با همت رهام شیراز شکل گرفته‌است، شکلی متفاوت و در خور توجه دارد. این مجموعه که به طور همزمان در سه گالری پایتخت برگزار می‌شود، هفت عکاس …
نقد نمایشگاه«بی در کجایی» آلاله نوایی، گالری فرمانفرما
نقد نمایشگاه«بی در کجایی» آلاله نوایی، گالری فرمانفرما فضای عریان سایت تندیس- به قلم مریم روشن‌فکر شاعرانگی را اگر در معنای پوئسیس مورد بررسی قرار دهیم باید آن را به مرحله‌ای از خلاقیت هنری اطلاق کنیم که در آن خالق اثر تقلید صرف از طبیعت بیرونی را رها کرده و رو به سمت زیبایی شناسی …
دو روی سکه معصومه مهتدی و هیلده اوربرگ در عمارت روبرو
دو روی سکه معصومه مهتدی و هیلده اوربرگ در عمارت روبرو دو روی سکه نقدی بر نمایشگاه تا زدن، تازدن معصومه مهتدی، هیلده اوربرگ به هنربانی عاطفه خاص- نگارخانه عمارت روبرو سایت تندیس- به قلم مریم روشن‌فکر ۲۴ فروردین ماه در گالری مجموعه عمارت روبرو نمایشگاهی از آثار دو هنرمند با موضوعی یکسان برگزار گردید. …
«جهان غوطه ور» آلدو سلوچی در خانه هنرمندان ایران
نقدی بر نمایشگاه « جهان غوطه ور» آلدو سلوچی خانه هنرمندان ایران تعلیق در زمان و مکان سایت تندیس به قلم مریم روشن‌فکر آب مایه حیات وبه زعم نگاه طبیعت‌مدار اندیشه زرتشتی یکی از عناصر چهارگانه تشکیل دهنده جهان و عنصری مقدس است. این ماده مرکب فراوانترین مایع موجود در کره زمین است و بیش …
پرونده نقد نمایشگاه‌های سال ۹۶ به قلم مریم روشن فکر
مریم روشن‌فکر نویسنده و منتقد هنرهای تجسمی است، او مدیر مرکز تخصصی هنر بخش آموزشی گروه آوام است و تا کنون بیش از شش سال است که به عنوان عضو ارشد هیئت تحریریه با سایت تندیس همکاری می‌کند، او همچنین در طی سه سال گذشته به عنوان منتقد با برنامه هنرنامه شبکه چهار سیما همکاری داشته است.
