نمایش پرنده‌های هومن نصیری در گالری گلستان

نقدی بر نمایشگاه «هومن نصیری» در گالری «گلستان»

مجله هنرهای تجسمی آوام: به قلم جاوید رمضانی

هنرمندان با اتخاذ روشی پدیدارشناسانه در هنر، می‌کوشند تا در خصوص بازگشت به اشیاء، آگاهی ما و تعالی جهان تأمل کنند. در این روش، هنرمند صورت یک شیء یا موجود زنده را انتخاب و با بازنمایی و بررسی آن، وجوه معنایی سمبلیک یا روشی متفاوت در مواجه با جهان به‌وجود می‌آورد.

به دیدن آثار «هومن نصیری»، در نگارخانه‌ی «گلستان» رفتیم. نصیری، متولد 1355 و دارای مدرک کارشناسی نقاشی از دانشگاه سوره‌ است. او فعالیت حرفه‌ای خود را از سال‌های دهه‌ی هفتاد آغاز نمود و تاکنون چهارده نمایشگاه انفرادی برگزار کرده است.

نصیری در نمایشگاه‌های گذشته‌‌اش عمدتاً درگیر شکل پرندگان و بازخوانی این نماد تصویری است؛ در بیانیه‌ی این نمایشگاه «شیده تامی»، نقاش مطرح معاصر، چنین می‌گوید: «هومن نصیری، پرنده‌های جانش را می‌سازد؛ پرنده‌هایی آرام و صبور در رؤیای پرواز؛ هومن، در این مسیر هربار به جهان دیگرتری می‌رسد؛ انگار پوست می‌اندازد و مرئی‌تر می‌گردد. حجم‌ها و مجسمه‌ها از چهارچوب بیرون پریده‌اند و آزادترند و به پرواز نزدیک‌تر؛ این پرنده‌های همیشه‌بیدار که بارها با تکنیک‌های مختلف ساخته شده‌اند، هربار رهاتر، ساده‌تر؛ و گاهی هیچ می‌شوند؛ هیچ برای بودن و هست‌شدن…»

باید محور و کارماده‌ی ذهنی نصیری را جست‌وجوگری در فن و سمبل دانست؛ این مرزبندی، شکلی و تعهد، تنها به یک صورت از ماده و حیات یعنی پرندگان، گواه تمرکز جهت تعمیق همین دو مسیر و دوگونه تأمل در هستی است. هنرمند از صورت به معنا عزیمت می‌کند و این مشخصه در بسیاری از هنرمندان، همیشه به مرز خودآگاهی نمی‌رسد و در دام زیبایی سطحی گرفتار می‌آید.

شاعرانگی مضمون هنرمند، یعنی پرنده، غیرقابل انکار است؛ ولی رفتاری بیان‌گرا در تحول شکلی دارد. تقلیل و بازخوانی آن با تکنیک‌های متفاوت در هر پانزده اثر نقاشی، مانند جملاتی هستند که هیچ‌گاه ساختاری منسجم نیافته و تنها عمل نقاشی را تکریم می‌کنند؛ هم‌چنین در هشت مجسمه‌ی فلزی؛ همان رفتار تصویری را با استادی تمام پی‌گرفته است. آثار تصویری در ابعادی متوسط خلق شده‌اند و خط، عنصر محوری این آثار، در کنار بافت و جسمیت رنگ‌های محدود، لحنی را تداعی می‌کند که هنرمندان نوگرای نقاشی معاصر آن‌ را آزموده‌اند.

تحرک زیاد طراحی‌های این هنرمند، حسی از پرواز را برای بیننده ایجاد می‌کند؛ رؤیای آزادی و فراقت از روزگار پرتنش، نقطه‌‌ای جذاب برای مخطبان نمایش خواهد بود؛ در کنار این پرندگان، ماه و مهتاب، همیشه داستانی عاشقانه را شکل می‌دهند.

نحوه‌ی فضاسازی در هر اثر، متفاوت می‌نماید؛ گاهی با کشیدن خط افق، مرزهای پیشینی و پسینی در لایه‌های متعدد شکل می‌گیرد و گاهی با ایجاد وضوح و ابهام و تغییر زاویه‌ی دید، عمق نمایان می‌گردد و چشمان بیننده در این لایه‌ها شروع به چرخش می‌کند؛ گریز از روایت‌گری و اشاره به دال‌های تصویری، سرنمونی ایرانی، تصاویر و مجسمه‌ها را نزد بسیاری از هنردوستان قابل توجه کرده است؛ اما ریسک‌پذیری هنرمند در برخورد با ماده‌، نقاشی را کاهش داده و عمل هنری را به ‌نوعی واکنش تبدیل می‌سازد.

در یکی از تابلو‌ها، وجود سردیس انسانی می‌تواند به‌نوعی آغاز پدیدارشدن جریانی امیدوارانه گردد که نقاش را نسبت به زیست معاصر و تجربه‌ی زیسته‌ی خود متعهد نماید و نماد دیدارهای بیشتری برای مخاطب گردد؛ بی‌شک تحول در هستی‌شناسی و توجه به مقولات دوران معاصر، مفهومی است که ازین‌ پس نقشه‌ی راه هنرمند می‌گردد.

مطالعه‌ی نظام دیداری هنرمندان گذشته، به‌طور قطع، آغاز مناسبی برای کنکاش تصویری خواهد بود؛ اما توقف در این حیطه برای نقاش، فاقد اقناع حس نوجویی و تعادل‌بخشی به عقل و احساس در مسیر و صیرورت نظام شخصی هنرمند است. هومن نصیری، هنرمند‌ پرکار و کارآزموده‌ای است که با امکانات فنی و فکری خود، در مرحله‌ی تحول کمی و کیفی آثارش قرار دارد.

نقد نمایشگاه‌های دیگر به قلم جاوید رمضانی را اینجا بخوانید:

نمایش پرنده‌های هومن نصیری در گالری گلستان

نمایش پرنده‌های هومن نصیری در گالری گلستان

نقدی بر نمایشگاه «هومن نصیری» در گالری «گلستان»

مجله هنرهای تجسمی آوام: به قلم جاوید رمضانی

نویسنده

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ