آثار محصص در معرض سرقت و صدمه دیدن

جواد مجابی گفت: آثار اردشیر محصص به دلیل بیماری خواهرش در معرض سرقت و صدمه دیدن قرار دارد و اگر همین وضع ادامه پیدا کند در آینده شاهد یک نقصان و مشکل هنری خواهیم بود.

این نویسنده و منتقد هنری به بهانه سالروز تولد اردشیر محصص اظهار کرد: متأسفانه به من خبر داده‌اند که خواهر ایشان ایراندخت محصص که تنها عضو در قید حیات خانواده محصص است به دلیل پیری و بیماری قادر به نگه‌داری آثار اردشیر نیست و در رفت و آمدهایی که به خانه آن‌ها صورت می‌گیرد آثار این هنرمند در معرض سرقت و لطمه دیدن قرار دارد. اگر همین وضع ادامه پیدا کند شاهد تاراج کارهای این هنرمند خواهیم بود و در آینده با یک نقصان و مشکل هنری مواجه می‌شویم.

او افزود: دوست داشتم که خودم می‌توانستم در این زمینه کمکی به این خانواده بکنم، اما نگهداری از آثار اردشیر محصص کار فرد نیست و باید نهادهای غیردولتی یا نهادهای دیگری که می‌توانند در این زمینه کاری انجام دهند، آثار او را حفظ کنند تا بخشی از هویت فرهنگی مملکت لطمه نبیند و به تاراج نرود.

این نویسنده در ادامه درباره آشنایی‌اش با محصص و کارهای او گفت: من با اردشیر محصص همکلاس بودم و از حوالی سال ۱۳۳۶ دوستی ما آغاز شد. در طول این سال‌ها شاهد رشد تدریجی کارهای او بودم و همیشه آثارش را دنبال می‌کردم. درباره او و آثارش مقالات زیادی نوشته‌ام و حتی یک کتاب هم به اسم «شباهت‌های ناگزیر» درباره او به چاپ رسانده‌ام. در خارج از کشور او را با «دومیه» و «گویا» (از نقاشان معروف اروپایی) مقایسه می‌کردند و این نشان می‌دهد که محصص به بالاترین سطح‌های طراحی دنیا رسیده بود.

مجابی ادامه داد: اردشیر در آغاز کار یک کاریکاتوریست بود و در طراحی‌های او شکل آزادتری به خود گرفت. دنیا او را هنرمند بزرگ و متفکری می‌داند و دلیل این موضوع هم آشنایی محصص با حلقه‌ای از هنرمندان پیشروی ایران در دهه ۴۰ و ۵۰ بود. او از تحولات روشنفکری آگاهی داشت و در طراحی‌هایش انسان، پوچی، اضمحلال انسان در دنیای صنعتی و روابط حاکم و محکوم را به تصویر می‌کشید. در واقع او بدون شناخت جریانات روشنفکری دهه‌های ۴۰ و ۵۰ نمی‌توانست این دیدگاه را داشته باشد.

dakheli-19

این پژوهشگر همچنین گفت: محصص از معدود هنرمندانی بود که آثارش در نشریات مهم جهان از جمله «نیویورک تایمز» و «واشنگتن پست» به چاپ رسیده است. بسیاری از کارهای او را موزه کتابخانه کنگره آمریکا خریداری کرده و کتاب‌هایی از آثارش در نقاطی از دنیا به چاپ رسیده است. نظم فوق‌العاده و استمرار طولانی او در آثارش باعث شد به جایگاه شاخصی در هنر جهان دست پیدا کند.

۱۸ شهریور ماه سال ۱۳۱۷ در لاهیجان به دنیا آمد. خاندان محصص از خانواده‌های معروف و مرفه لاهیجان بودند و در تجارت برنج و ابریشم شهرت داشتند. مادر اردشیر شاعر بود و با پروین اعتصامی دوستی نزدیکی داشت. محصص از همان ابتدا علاقه‌ی خود را به شغل پدرش، قضاوت نشان داد. او پس از مرگ پدرش به تهران رفت. محصص همزمان در دو رشته‌ی حقوق و هنر پذیرفته شد و در دانشگاه در رشته‌ی حقوق مشغول به تحصیل شد و در سال ۴۱ لیسانس خود را در این رشته اخذ کرد، اما پس از فارغ‌التحصیلی آن را رها کرد و برای همیشه به فعالیت در حوزه‌ی هنر پرداخت.

کار در مطبوعات از فعالیت‌های مهم محصص در سال‌های اول ورودش به عرصه‌ی هنر به شمار می‌رود. از این کاریکاتوریست کتاب‌های بسیاری در زمینه‌ی طراحی به جا مانده است که از آن‌ها می‌توان به «اردشیر و هوای توفانی»، «اردشیر و صورتک‌هایش»،‌»تشریفات»، «لحظه‌ها»، «وقایع‌اتفاقیه»، «لحظه‌ها»، «کافرنامه»، «طرح‌های آزاد»، «شناسنامه»، «دیباچه» و «تبریکات» اشاره کرد. همچنین مجموعه طرح‌های او در کتابی با عنوان «کاکتوس» توسط سیروس طاهباز در سال ۱۳۵۰ به چاپ رسید.

اردشیر محصص در ۱۸ مهر ۱۳۸۷ درگذشت.