به گزارش گالری ساربان عصر پنجشنبه ۳۰ اردیبهشت ماه ۹۵ نشست نقد و بررسی آثار « سعید معیری زاده » برگزار شد.
دکتر علی نیکجو(منتقد روان پژوهانه هنر)، دکتر صادق رشیدی(نشانه شناس) و زروان روح بخشان(منتقد تجسمی)
کارشناسان و منتقدین این نشست بودند.
سجاد باغبان بعنوان کارشناس و مجری این مراسم در آغاز برنامه در مورد فرآیند تحول آثار سعید معیری زاده توضیح مختصری داد : نقطه آغاز حرکت نقاشانه معیری زاده از دهه شصت و فضای کلاسیک نگارگری و نقاشی ایرانی بود، و محضر اساتید بنام این رشته مانند استاد فرشچیان و استاد محمد باقر آقامیری را درک نموده است . اما از اواسط دهه هفتاد روند شکل گیری آثار را تغییر داد و فضای کاملا مدرن بر اساس یک الگوی زیبایی شناسی مدرنیستی بر کارهای وی حاکم شد که در آن زمان تحول مهمی درجمع نگارگران و نقاشان سنت گرا محسوب می شد و نمایشگاه فرهنگسرای نیاوران در سال هشتاد رونمایی از این تغییر و تحولات بود که واکنش های متعددی به دنبال داشت. از اواسط دهه هشتاد سمت و سوی کارهای معیری زاده از فضای هنر مدرنیستی به سمت فضای هنر معاصر و هنر مفهوم گرا حرکت کرد.
سجاد باغبان در ادامه از آقای روح بخشان برای شروع بحث خواستند تحلیل اولیه از این نمایشگاه را ارائه بدهند :
زروان روح بخشان گفت با نگاه به این آثار می شود دو نکته کلی را دریافت کرد یکی اینکه تقریبا تمام نقاشی های این نمایشگاه گیرایی تکنیکی خوبی دارند؛ یعنی فارغ از فرم و موضوعی که دارد به تصویر می کشد چیزی که مخاطب را در همان نگاه اول جذب می کند تکنیک اجرایی معیری زاده است و نکته مهم دیگر که در بیانیه نمایشگاه هم اشاره کردم این است که به سبب آشنایی ایشان با سنت نقاشی ایرانی به لحاظ ترکیب بندی و هم در فرم و به خصوص در جزئیات؛ ارجاعات خیلی ظریفی به تاریخ هنر می بینیم البته نه فقط تاریخ هنر ایران.و عنوان نمایشگاه که ارجاع دارد به داستان هفت پیکر و ماجرای هفت پیکری که به شکل خیلی هوشمندانه نظامی و بعد از آن جامی از فردوسی وام میگیرند و گسترش می دهند در این کارها درست به همان سبک و سیاق سنت نگار گری که نگاره ها برای یک متن ساخته می شدند انگار که هر کدام از این کارها هم برای بخشی از متن جدیدی که در واقع خوانش آقای معیری زاده از هفت پیکر در جهان معاصر است ساخته شده اند.
در ادامه دکتر علی نیکجو از منظر روانشناسی به تحلیل کارها پرداختند:
کاری که آقای معیری زاده می کند قدم گذاشتن از وادی سنت به سمت مدرنیسم است که نه مدرن ها خیلی می پذیرندش نه سنتی ها برمیتابند، ولی به نظر می رسد که معیری زاده دارد مهرخود را بر تارک هنر این مملکت می کوبد وآن راهی را که با بصیرت شروع کرده پیش می برد. فروید معتقد است خلاف آنچه که دکارت می گوید بزرگترین تفاوت ما با حیوانات این است که ما قدرت عاقله داریم و فکر می کنیم ؛ اتفاقا فروید معتقد است که ما انسانها بر اساس ناآگاهی و نا عقلی مان و ناخودآگاهمان، عمل و رفتار می کنیم و این یکی از ضرباتی بود که فروید به خودشیفتگی تاریخ بشری وارد کرد. از این منظر است که فروید شخصیت محبوبی در میان جامعه بشری نیست .فروید معتقد است که آنچه که ادبیات و هنر خلق می کند یک سوی بیرونی دارد که خود خالق اثر هم می تواند به خوبی در مورد آن توضیح بدهد اما یک محتوای پنهانی دارد که ممکن است از ناخودآگاه خالق اثر منشأ گرفته باشد .
دکتر صادق رشیدی تحلیل این آثار را در زمینه نشانه شناسی ادامه داد :
کارهایی که از سعید معیری زاده دیده ام کارهای بسیار خوبیست بماند که از نظر تکنیکی هم جای بحث دارد .
این آثار یک پیش متنی دارد یعنی از یک جایی اقتباس شده، پیش متن در واقع داستان بهرام گور است که یک چهره اسطوره ای در ادبیات دارد، فاتح است، می جنگد و در عین حال شخصیت با مرامی دارد و الی آخر. در نظریه بینا متنیت ما با عنصری مواجه هستیم بنام پیرا متنیت یا پیرا متن ها، پیرا متن ها در واقع آستانه ورود ما برای خوانش متن اصلی هستند یعنی متن هایی که وابسته به متن اصلی هستند . مهم ترین پیرا متنی که آستانه ورود شما برای خوانش و تحلیل اثر هست همان پوستر نمایشگاه است یعنی مادامی که آن پوستر را بخوانید و با آن پوستر مواجه شوید تازه می فهمید که ما قرار است با بیان تصویری چه متونی مواجه بشویم .حالا این شبکه بینا متنی در واقع ادبیات و گفتمان نوشتاری را تبدیل به یک گفتمان بصری کرده در عین حال در لایه بعدی تبدیل به گفتمان استعاری می شود .اولین کارکرد استعاره شبیه سازیست. از جمله ویژگی های روند استعاری، انتزاعی بودن است؛ البته استعاره همیشه انتزاعی است این ما هستیم که واقعیت های زندگی را به استعاره تبدیل می کنیم.اصولا با استعاره زندگی می کنیم از استعاره برای برقراری ارتباط استفاده می کنیم.
اولین ویژگی مجموعه آثاری که می بینیم ویژگی بینا متنی است این بینا متنیت که برخواسته از ادبیات است تبدیل به گفتمان استعاری می شود .در بدو نمایشگاه با یک اثر روبرو می شویم که به نوعی ما را رجاع می دهد به تولد بهرام گور و دیگر آثار که اشاره به کاخ خورنق دارد و نشاندهنده برازندگی بهرام برای ساختن این کاخ بود. البته برای مخاطبی که با داستان بهرام گور آشنا نیست خوانش روائی این تابلوها هم خوانش راحتی نخواهد بود.
نمایشگاه نقاشی های سعید معیری زاده تا ۳ خرداد ماه ۹۵ از ساعت ۱۶ تا ۲۰ ادامه دارد.
علاقمندان می توانند برای بازدید از این نمایشگاه به گالری ساربان واقع در خیابان شهید بهشتی،خیابان صابونچی(مهناز)،کوچه مهماندوست،شماره۸ مراجعه و یا با شماره ۸۸۵۰۴۲۲۶ تماس حاصل نمایند.
