گفتگو با فرشید شفیعی نقاش معاصر
در مقابل امر پیشینی اساتید
فرشید شفیعی (زادهٔ ۱۳۴۷، تهران) هنرمند نقاش، تصویرگر و انیماتور ایرانی است. آثار وی در بسیاری از نمایشگاه‌های داخلی و خارجی به نمایش درآمده و جایزه‌هایی در زمینه‌های مختلف هنری از جمله سیب طلای نمایشگاه بین‌المللی تصویرگری کتاب براتیسلاوا را کسب کرده‌است. شفیعی دارای مدرک کارشناسی گرافیک از دانشگاه آزاد اسلامی و کارشناسی ارشد پویانمایی از دانشگاه هنر تهران است. هنگامه معمری( گالریست ) درباره ی این هنرمند می‌گوید فانتزی و رفتار تصویری شفیعی نماینده‌ی گذار مهمی از هنر ایران از مدرن متاخر به دوران معاصر است و سهم این هنرمند را نمی‌شود در ساخت فرهنگی دوران خودش نادیده گرفت .
حقیقت این است که از نسل دهه پنجاه و شصت انتظار تابوشکنی بیشتری میرفت تا کسی که قبل از انقلاب متولد گردیده و شکل گرفته است. شفیعی با کنار گذاشتن هر آنچه نقاشی را نقاشی میکند تلاش دارد تا نقاشی دیگری خلق کند. او فهمی خارج از بسترو تقسیم بندی تاریخ هنری مطرح میکند چیزی همگام با ایده‌آلیسم و آنارشی نسل خودش. گذار از مقولات و آموزه‌های هنر که در آکادمی‌ها و توسط معلمان آموزش داده شده رویکرد جذابی است که شفیعی در این مصاحبه از آن یاد میکند و در مورد آثارش توضیح می‌دهد.
در روز یکشنبه ۳۱ شهریور دردفتر سایت تندیس با حضور فرشید شفیغی سحر افتخارزاده وجاوید رمضانی این مصاحبه انجام شد که مهمترین قسمتهای آن جهت نشر ارائه می گردد.
جاوید رمضانی- در نمایشگاه اخیر شما این پرسش اساسی از سوی هنرمندان مطرح بود که اساساً این نقاشی‌ها چیستند و در چه دسته ای قرار دارند؟ آیا متاثر از تصویرسازی و فضای تصویرسازی است که پیش از این در آن مشغول بودید؟
فرشید شفیعی- نه این نقاشی‌ها از تصویرسازی نمی‌آیند. انسجام و پیوستگی که در تصویرسازی وجود دارد چیزی بود که من میخواستم با این نقاشی‌ها آن‌را بشکنم نوعی آنارشی و چارچوب شکنی است. من در جایی از فعالیت هنری‌ام به این رسیدم که لزومی ندارد جوابگوی آموخته هایم به اساتیدم باشم و این تا جایی پیش رفت که دیگر خودم را ملزم به پاسخگویی به خودم هم نمیدانم. من روزی چهار پنج بار از نقاشی کردن متنفر میشوم یا عاشقش میشوم برای همین است که ادامه میدهم. به طور کلی میتوانم بگویم فراتر رفتن از چارچوب خودم، برایم بسیار مهمتر از چارچوبی است که در ذهن دیگران وجود دارد. به نظرم خیلی غم انگیز است که از من میپرسند این نقاشی‌ها چیست؟ کسی که میپرسد این‌ها چیست؟ کار ندیده، نقاشی ندیده، فقط دو تا نمایشگاه برگزار شده‌ی آن طرف‌تر را دیده.
من خیلی از چیزهایی را که میکشم در روند زندگی ادراک کرده‌ام و به آن رسیده‌ام و بعد دیدم که در کتاب‌ها هم نوشته شده البته که خیلی چیزها را هم خوانده‌ام و دیده‌ام اما چیزی که میکشم را ادراک کرده‌ام.
سحر افتخارزاده- تمام سبک‌های هنری دارای یک پایه و خواستگاه اجتماعی هستند پایه و بستر کارهای شما چیست؟ و اکنونیت آن در تاریخ هنر امروز کجاست؟
فرشید شفیعی- منظور شما همین است که دیگران میگویند؟ ” ما می‌دانیم نقاشی مثل مسه وجود دارد ولی این چه ربطی به تو دارد؟”
سحر افتخارزاده- نه بستر فرهنگی و اجتماعی کار شما کجاست؟ بک گراند کار شما چیست؟
فرشید شفیعی- اگر روند کار مرا ببینید متوجه می‌شوید، کار من از کجا آمده، نقاش‌ها حتما از فضاهای مختلف تاثیر می‌گیرند تا شخصیت خود را پیدا کنند و من در پی این تاثیرات فهمیدم که شخصیت عصیان‌گری دارم و دوست ندارم کاری را انجام بدهم که متداول است، در خانواده هم همینطور بودم و چیزی که نقاشی‌های من از آن برخاسته‌اند همین شخصیت عصیانگر و چارچوب گریز من است.
سحر افتخارزاده- آیا شما کار های خود را اتود میزنید؟
فرشید شفیعی- بله من اصولا همیشه در کارهایم اتود میزنم، در کار تصویر سازی اخیرم “ضحاک” دفترچه‌های اتود خود به صورت جداگانه چاپ خواهند شد.
سحر افتخارزاده- در نقاشی چی در نقاشی هم اتود میزنید؟
فرشید شفیعی- بله در نقاشی هم اتود میزنم.
سحر افتخارزاده- از نمایشگاه قبلی تا نمایشگاه فعلی تفاوت زیادی دیده می‌شود و نظام جدید عامدانه و ساده‌ای قابل مشاهده است. دلیل آن چیست؟ در نمایشگاه دوم یک جور احساسات رمانتیک می‌بینم که در فرم بیانگر نیست بلکه در عمل بیان می‌شود این در قالب‌های گذشته جا نمی‌گیرد. آیا درست است؟
فرشید شفیعی- یک بخشی از آن می‌تواند درست باشد، من تمام امکاناتی که به هنرمند جلوه‌ی آرتیست بودن را می‌دهد از کارم می‌گیرم برای مثال از بافت و رنگ و طراحی شروع کرده‌ام. من می‌دانم از یک تکه زغال چجور استفاده کنم تا باب طبع کسان خاصی باشد یا نباشد. اما من این را از کارم حذف می‌کنم ابزاری می‌سازم. یا قلمو را جوری می‌گیرم که این امکانات را از من سلب میکند و کارم را مکانیکی می‌کنم.
سحر افتخارزاده- آیا قالب گریزی؟
فرشید شفیعی- نه من به دنبال قالبی هستم و قالب خودم را پایه ریزی می‌کنم.سعی می‌کنم تحت سیطره‌ی امکانات آموزشی گذشته‌ی خودم باقی نمانم و خودم را در فضای ترسناکی می‌گذارم که هیچ امکاناتی از گذشته‌ام ندارم.
سحر افتخارزاده- میگویند کارهای شما کودکانه است و از هیچ پیش انگاشتی استفاده نمی‌کنید. آیا درست است؟
فرشید شفیعی- می‌توانند هرچه می‌خواهند بگویند. اما من از تمام آموزش‌های چشمی و گوشی خود چشم پوشی می‌کنم و سعی دارم چیزی را تولید کنم که هنوز نقاشی به حساب می‌آید نه لزوماً نقاشی خوب اما نقاشی محسوب می‌شود.
سحر افتخارزاده- از این نمایشگاه استقبال خوبی شد به نظر شما، کدام گروه سنی و اجتماعی مخاطب شما هستند؟
فرشید شفیعی- مخاطب‌های نمایشگاه را که می‌بینم بیشتر استقبال کنندگان دو نسل جوان‌تر از خودم هستند و خب چیزی که در یک نسل جوان‌تر از خودم می‌بینم کپی کردن کارهایم است. حداقل ۱۵ نفر از هنرمندان یک نسل از من جوان‌تر از کار من کپی برداری می‌کنند.
سحر افتخارزاده- ارجاع فرم‌های شما به چیست؟ این تصاویر چه میگویند؟
یک بخشی از ارجاعات من در فرم است برای من کلیت ماجرا مثل ریاضیات محض و کاربردی است. من دکمه‌ها را پیدا می‌کنم و برای آنها کت می‌دوزم و وقتی کت را می‌دوزم به مفاهیم پی می‌برم دکمه ها سرنخ‌ها و مفاهیم پنهان هستند. اگر موفق بشوم میتوانم بگویم این زبان مشخص من است و میتوانم همکارانم را تحت تاثیر قرار بدهم.
سحر افتخارزاده- این تصاویر که ما از شما میبینیم دچار پراکندگی هستند این را چگونه توجیه میکنید؟
فرشید شفیعی- من فکر می‌کنم این مسئله چندان مهم نیست این‌ها با کدهایی قابل توضیح است. اولین مطلب این است که ذهن من تمام تاریخ تصویری را دیده.این‌ها می‌توانند باهم همزمان نباشند و این‌ها همه کد زمانی داشته‌اند و به نظر من این امکان وجود دارد که من چیزی بکشم که دارای کد زمانی باشد ولی مشخصاً همزمان نباشد. من به این که تصویر معاصر ما چه می‌تواند باشد فکر می‌کنم.
من این طوری میتوانم معاصر باشم که در تلاش خود پیش بروم و به چیزی برسم که نتوانم آن را از کارم حذف کنم و مربوط به خود من باشد و اگر در پالایشم درست عمل کنم به زبان شخصی خودم می‌رسم که این زبان لاجرم زمان و مکان دارد و زمان و زبان هنر معاصر امروز است.
جاوید رمضانی- قدم بعدی شما چیست؟نمایشگاه بعد شما در تهران برگزار می‌شود؟
قدم بعدی من برای خودم بسیار مشخص است و این را می‌دانم که قرار است فعالیتم را در تصویرسازی بسیار محدود کنم و تمام انرژی و تمرکزم را روی نقاشی متمرکز کنم. برای نمایشگاه بعد هم در آستانه نمایشگاهی گروهی در نیویورک هستم و ب زودی برای بررسی شرایط از کشور خارج میشوم، نمایشگاه گروهی مذکور با تنی چند از هنرمندان نامی ایرانی خارج از کشور برگزار
خواهد شد و اسامی چون شیرین نشاط و نیکزاد نجومی در این لیست قابل مشاهده هستند.
[/one_half_last]
