برگزاری حراجی های خارجی در ایران بزودی محقق نمی شود
اقتصاد هنر بخش مهمی از اقتصاد دنیا است
گفتگوی مجید ملانوروزی با خبرنگار فرهنگی ایرنا
به عنوان کارشناس و سیاستگذار حمایت کننده آثار هنری باید همیشه شرایطی را فراهم کنیم که سرمایه گذار بتواند با خیال راحت در حوزه هنر سرمایه گذاری کند، همانگونه که در حوزه مسکن و صنعت سرمایه گذاری می کند.
مجید ملانوروزی روز شنبه در گفت وگوی تفصیلی با خبرنگار فرهنگی ایرنا افزود: اقتصاد هنر بخش مهمی از اقتصاد دنیا است و اگر رسانه ها و مدیران فرهنگی بتوانند این موضوع را تبیین کنند که یک اثر هنری، ارزش اقتصادی دارد و آن اثر می تواند به شکل کتاب، کاتالوگ و کارت پستال ارائه شوند، ارزش اقتصادی و مالی به ارمغان می آورد و جامعه را از نظر فرهنگی ارزشمند می کند.
وی ادامه داد: بنگاه های اقتصادی و مالی را که بدنبال سرمایه گذاری در حوزه های مختلف هستند، باید ترغیب کنیم که با خرید آثار هنری هم سرمایه گذاری سودمند انجام دهند و هم به رشد اقتصاد هنر کمک کنند.
ملانوروزی گفت: تا کنون رویکرد بخش خصوصی، بانک ها و بنگاه ها به حوزه هنرهای تجسمی برخورد درستی بوده، با راه اندازی موزه و خرید آثار بخش اقتصاد هنر را تامین کرد که به سود هنرمند است و ارزش های مادی و معنوی آثار هنر را افزون کرده است.
به گفته وی، به عنوان کارشناس و سیاستگذار حمایت کننده آثار هنری باید همیشه شرایطی را فراهم کنیم که سرمایه گذار بتواند با خیال راحت در حوزه هنر سرمایه گذاری کند، همانگونه که در حوزه مسکن و صنعت سرمایه گذاری می کند.
مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی با بیان اینکه هنرمندان بخش بزرگی از جامعه را تشکیل می دهند، افزود: این هنرمندان همیشه نباید انتظار داشته باشند که دولت می تواند آثار هنری را بخرد زیرا این امر در درازمدت آزادی و استقلال هنرمند را سلب می کند.
ملانورزی گفت: دولت باید زیرساخت های تولید و ارائه فروش آثار تجسمی به طور مثال بیمه های هنرمندان را تامین کند تا هنرمند با فراغ بال به خلق آثار بپردازد، همچنین بخش خصوصی و عمومی با رویکردشان به خرید آثار تجسمی می توانند بخش معیشتی هنرمندان را تضمین کنند.
بخش دولتی پشتیبانی مالی از جشنواره ها را بر عهده دارد
ملانوروزی با اشاره به نقش بخش خصوصی در جشنواره ها گفت: هیچ جشنواره ای را خود اجرا نمی کنیم، بینال ها را انجمن ها برگزار می کنند، بسیاری از جشنواره ها مختلفی مثل نفس، دامونفر، رعد و جشنواره خیام و فیروزه و… را بخش خصوصی برگزار می کند و بخش دولتی فقط کمک و حمایت می کند.
وی افزود: دو جشنواره حاکمیتی در حوزه تجسمی وجود دارد که رویکرد آنها پژوهشی و استعداد یابی است و نقش تبلیغاتی و اقتصادی ندارند. یکی از جشنواره تجسمی جوانان و دیگری جشنواره هنرهای تجسمی فجر است که فجر هم با کمک موسسات هنری انجام می شود.
مدیرکل هنرهای تجسمی ادامه داد: فقط به عنوان حاکمیت بخشی از سیاستگذاری را در قالب این جشنواره ها دنبال می کنیم. در چند سال گذشته برنامه های هنری مانند اکسفوردها را دولت برگزار می کرد اما آنها نیز به بخش خصوصی واگذار شد در دولت یازدهم فعالیت های هنری و جشنواره ها را بخش خصوصی برگزار کرد و فقط پشتیبانی مالی را داریم.
رسانه و منتقد تخصصی در زمینه هنرهای تجسمی نداریم
ملانوروزی ادامه داد: ماهیت هنرهای تجسمی به خاطر نوع کار، یک ماهیت فردی است، هنرمند در گالری خود کار می کند و آثار را در کارگاه و در نگارخانه می فروشد. در دنیا بسیاری از سازمان ها و شرکت ها می آیند یک مسئولیت به عنوان مدیریت هنری به عهده می گیرند کار هنرمندان را چاپ می کنند و به مارکت اکسپوردها می برند و معرفی می کنند. هر چه یک اثر هنرمند بیشتر دیده و چاپ شود و در رسانه ها منعکس شود، اثر معروف تر و جایگاه بیشتری پیدا می کند.
وی افزود: گاهی بیمه ها تضمین سرمایه گذاری می کند و نگارخانه هایی در دنیا هستند که تضمین می کنند که یک اثر را خریداری کنند و سال آینده با قیمت بیشتر به فروش برسانند و گردش مالی زیادی جریان پیدا می کند که به هنرمند نیز کمک می کند.
مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی افزود: در دنیا رسانه های تخصصی زیادی است که به معرفی موزه های می پردازند اما در ایران در این زمینه رسانه و منتقد تخصصی نداریم.
ملانوروزی گفت: سرمایه گذاران تخصصی که روی آرت سرمایه گذاری و ظرفیت ها، و قابلیت ها و تهدید ها را شناسایی کنند، نداریم و از آنجایی که این صنعت جوان است، امیدواریم که روز به روز بتواند چهارچوب ها و شاخص های خود را مطرح تر کند و رویکرد سرمایه گذاری در ساحت آثار تجسمی افزون شود و مسیری تصاعدی بگیرد.
وی ادامه داد: نیاز به بسترهای حرفه ای رسانه، بیمه، منتقدان و سرمایه گذار داریم تا اقتصاد هنر پویا تر و فعال تر شود و در مسیر توسعه قرار گیرد.
جداسازی حمایتی از هنرمندان شهرستانی و تهرانی نداریم
مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی با اشاره به حمایت از هنرمندان شهرستانی گفت: بحث جداسازی در زمینه حمایت نداریم، هر حمایت که از هنرمند تهرانی می شود از هنرمند شهرستانی نیز خواهد شد.
وی ادامه داد: هنرمندان شهرستانی می توانند در جشنواره ها به خصوص جشنواره جوانان که در شهرستان ها برگزار می شود، شرکت کنند و شناخته شوند، همچنین این جشنواره بیشتر بدنبال کشف استعدادها و و رشد تعالی این هنرمندان است.
ملانوروزی گفت: درصد زیادی از شرکت کنندگان جشنواره تجسمی جوانان هنرمندان شهرستانی هستند با یک نگاه کلی تر این هنرمندان باید با نگارخانه ها کار کنند چون هنرمندان شهرستانی در کنار دیده شدن می خواهند آثار را بفروشند.
وی افزود: نگارخانه های خصوصی این کار را بهتر می توانند انجام دهند ولی اگر هنرمندی نتوانست با نگارخانه خصوصی ارتباط بگیرد، می تواند به نگارخانه هنر ایران که متعلق به مرکز توسعه هنرهای تجسمی است مراجعه کرده و ارتباط بگیرد. این نگارخانه در توسعه و رشد شکوفایی این استعدادهای جوان بسیار تاثیرگذار است.
برگزاری حراجی های خارجی در ایران بزودی محقق نمی شود
ملانوروزی با اشاره به حضور در حراج های بین المللی معتبر و عرضه آثار تجسمی ایران در چنین بازارهایی افزود: اداره کل هنرهای تجسمی نقش تصمیم گیر و سیاستگذار در این حوزه ندارد که خود برگزار کننده حراج باشد اما می تواند پیگیر مجوزها و دعوت ها و زمینه ساز حراجی های داخلی به ایران باشد.
وی ادامه داد: بسیاری از کشورها مخصوصا در زمان تحریم مشکلاتی مانند جابجایی پول و سرمایه داشتند و به خاطر اینکه زمینه فروش آثار هنرمندان خارجی در ایران وجود ندارد، بدنبال فرهنگ سازی هستیم که بتوانیم آثار هنرمندان خود را بخریم و کمک اقتصادی و مالی برای هنرمندان کشور در ایران فراهم کنیم.
ملانوروزی با بیان اینکه هنرمندان خارجی خیلی در ایران دیده نمی شوند و در ایران کمتر مجموعه داری است که کارهای خارجی جمع کند، گفت: برگزاری حراج های بزرگ خارجی در ایران هم از لحاظ رویکرد فرهنگی و هم از لحاظ اقتصادی مشکلاتی دارد و بزودی محقق نمی شود.
وی تصریح کرد: هدف مرکز توسعه هنرهای تجسمی فقط کمک به اقتصاد هنر تجسمی و فروش آثار هنرمندان ایرانی است تا منجر به بهبود معیشت هنرمندان و تشویق و ترغیب آنان شود.
سقفی برای حمایت از هنرهای تجسمی وجود ندارد
مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی با اشاره به بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: بودجه وزارت ارشاد محدود است و یک بخش محدودتر به هنرهای تجسمی تعلق می گیرد که قابل اعتنا نیست حتی برای حفظ و مرمت آثار هم ناکافی است، نمی توانیم برای حمایت از هنرهای تجسمی سقفی بگذاریم.
وی ادامه داد: هر چه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بودجه بیشتری در اختیار هنرهای تجسمی قرار دهد و هر چه بیشتر در تولید و ارائه آثار هنری و نمایش آن در خارج از کشور و حضور در مراکز و رویدادهای بزرگ دنیا حمایت کند، در معرفی هنر و فرهنگ ایران نقش بسزایی خواهد داشت.
ملانوروزی تصریح کرد: حداقل شاید دهها برابر بودجه لازم باشد تا فضای تجسمی بتواند موفق باشد. آثار هنری ایرانی، آثاری زیبا و بدیع هستند که نیاز به ترجمه ندارند و می توانند در بازارهای جهانی و حراجی های دنیا حضور داشته باشند و تاثیرات فرهنگی بگذارد و نیز کمک به اقتصاد هنر از لحاظ فروش کنند.
وی گفت: آثار نیاز به چاپ کتاب و ارسال برای معرفی دارند و تبلیغات همه هزینه بر است، با این بودجه بخش کمی از این آرزوها و آمال ها محقق می شود.
مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی با اشاره به ارسال آثار به موزه آلمان و ایتالیا و لغو آن گفت: به دلیل اینکه در اوایل دولت این تصمیم گرفته شد و این آثار باید در موزه ها به نمایش در می آمد و موزه ها سه سال طول می کشد تا زمانی را اعلام کنند و در مدتی در انتظار بودیم، این نمایشگاه به اواخر دولت موکول شد همچنین بحث تغییر دولت و انتخابات را پیش رو داریم که نظر دست اندرکاران بر این بود که این موضوع به زمان بهتری موکول شود.
وی گفت: همچنین وزیر خارجه آلمان که تضمین آثار را داده بود، تغییر کرد و ایران نیز در این مدت با تغییر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی روبرو بود. این شرایط نمایش آثار در موزه آلمان و ایتالیا را به تعویق انداخت.
ملانوروزی با اشاره به ترغیب و تشویق مخاطبان برای خرید آثار هنرمندان گفت: بخش خصوصی بهتر از دولت راجع به این موضوعات کار می کند چون سرمایه گذاری می کند اما بخش دولتی فقط می تواند حمایت کند.
وی افزود: بخشی از کار ما این است تا آثار هنری با هر بودجه ای در دسترس علاقه مندان قرار گیرد و به بسیاری از انجمن ها و گالری ها کمک کرده تا آثاری از هنرمندان را در مواقعی از سال نمایش دهند و با قیمت ارزان به فروش برسانند.
ملانوروزی گفت: گاهی این آثار زیر ۵۰۰ هزار تومان یا یک میلیون است تا کمک به فرهنگ سازی خرید آثار ایرانی شود و مردم با هر بودجه ای از تمام طبقات بتوانند اثر هنری خرید کنند.
