شبحی که همه چیز را می‌بلعد نگاهی به نمایشگاه سحر سیدنژاد
نمایشگاه نقاشی و چیدمان | گالری دید
سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر
نگارخانه‌ی دید که دیرزمانی از تأسیس آن نمی‌گذرد، در مکان تازه خود در قلب فرهنگی هنری شهر تهران و در جوار خانه هنرمندان میزبان آثار نقاشی و چیدمان سحر سید نژاد است. عنوان این نمایشگاه «شبحی بر جهان سایه افکنده است» انتخاب شده است.
آثار سحر سیدنژاد را می‌توان به دو دسته کلی تقسیم کرد: نقاشی‌هایی روی بوم و نقاشی‌هایی بر اشیا، که در کنار عناصر دیگری (پول به شکل‌های مختلف) قرار گرفته‌اند.
پول موضوع اصلی نمایشگاه است که از در و دیوار می‌بارد و حیرانی و سیاهی و تزویر با خود می‌آورد، که در نقاشی‌ها تجلی می‌یابند.
سیدنژاد هنرمندی است متعلق به دهه‌ی شصت هجری ۱۳۶۲ و آثارش را با پشتوانه طراحانه غنی شکل داده است؛ همچنین تمام تلاش خود را کرده تا حول محور موضوعی نمایشگاه یعنی «پول» جوی ایجاد کند که مخاطب را در برگیرد. سیدنژاد در نشاندن طراحی بر بستر نقاشی تبحر دارد و تم کلی آثارش بیشتر شکل‌گیری طراحی‌های خطی سیاه بر بسترهای گوناگون و اینک اشیا هستند.
سیدنژاد ایدئولوژی خود مبنی بر سیاهی و تباهی که از پول حاصل می‌شود را باشدت فریاد می‌زند و آنقدر آن را تکرار می‌کند تا مخاطب نتواند از آن رها شود، از کیسه‌های پول آویزان از سقف، پول‌های چیده شده روی میز یا ریخته شده در یک مکعب شفاف گرفته تا دستمال توالتی از جنس دلار، این نفرت دامنه دار همه‌ی فضای نمایشگاه را در برگرفته است و باید گفت که او در القای احساسش نسبت به «پول» کاملاً موفقیت‌آمیز گام برداشته است.
اما قسمت تاریک نمایشگاه نیز در همین سایه‌ی سنگین نهفته است که بر قسمت قدرت‌های او در نقاشی افتاده است.
اشیایی که سیدنژاد به‌عنوان بستر برای آثارش انتخاب کرده نیز به‌طور مستقیم بر پیام نفی کننده او تأکید می‌ورزند، توالت فرنگی، سطل آشغال، گاو صندوق و… در میان این اشیا البته یک اثر شاخص وجود دارد که میزی است با شش صندلی در کنارش و یک صندلی جداافتاده که در حاشیه و در گوشه‌ی اتاق به حالتی خارج از تعادل قرار گرفته است. بر میز و صندلی‌ها تصاویر چهره‌های افراد و مکان‌های کلیدی جهان کشیده شده‌اند. روی میز سکه‌هایی به شکل ژتون‌های بازی قرار گرفته‌اند و چهره‌هایی که در حال محاسبه هستند.
این اثر از معدود آثار نمایشگاه است که به غیر از آثار روی بوم پیام خود را در عین صراحت با اندکی ظرافت نیز همراه کرده است که به مدد فرم و جنس صندلی‌ها و معنای دو پهلوی صندلی به مثابه نشستن و جایگاه که با تصاویر مکان‌ها همراه شده و میز به مثابه صحنه، گود و عرصه‌ای که بازی اصلی در آن اتفاق می‌افتد و با تصاویر چهره‌ها همراه است به علاوه گرد بودن آن که در فرم سکه تکرار شده و به جهان و پول اشاره می‌کند.
این هم‌زمانی که پی در پی ادامه می‌یابد و زنجیره‌ای از روابط فرمی و معنایی را ایجاد می‌کند به قبل و بعد از متن تجسمی سیدنژاد اتصال می‌یابند، همین امر موجب می‌شود این اثر بتواند به‌تنهایی بار نمایشگاه را به دوش بکشد، غیر از این همه چیز در نمایشگاه سیدنژاد دارای وضوح است، وضوحی شدید که در بیانیه نیز توضیح داده شده. هیچ امر مبهمی درباره آن وجود ندارد، اما از سویی دیگر در تعدادی از آثار نشانه‌های مشخص تصویری برای اشاره به مذهب، قدرت سیاسی، جنگ و غیره وجود دارد که به‌عنوان منشأ این زنجیره آلودگی برشمرده می‌شود؛ به‌عبارتی سیدنژاد در این نمایشگاه، دغدغه‌ی خود را فارغ از اصل و فرع به‌صورت دایره‌ای بسته به تماشا می‌گذارد و قدرت لایه‌گذاری و عمق بخشی و فضاسازی تکنیکی را که در بوم‌ها دیده می‌شود به کناری می‌نهد.
این صراحت و وضوح هرچند فاصله او را با مخاطب کاهش می‌دهد اما در عین حال فضای خیال‌پردازانه‌ی مخاطب را نیز می‌بندد و او را در برداشت شخصی هنرمند به دام می‌اندازد و جایی برای نگاهی دیگر باقی نمی‌گذارد و از همین رو نیز هست که سیدنژاد در جلب مخاطب نیز به همان اندازه مستقیم عمل می‌کند و افراد خاصی با نگرشی مشابه هستند که در آثار او حرف‌های خود را بازمی‌یابند.
گزارش نمایشگاه های دیگر را اینجا ببینید:
