دورا مار | قدرت اسطوره در بازنمایی قلمرو فانتزی
بررسی سیر عکاسان فرمالیسم تا پلورالیسم
خلاصه کتاب عکاسی نمایی از مدرنیسم
نوشته: ون درن کوک | ترجمه: غلامحسین فتح الله نوری | انتشارات حرفه هنرمند
سایت تندیس تلخیص محدثه شادمهر
دورا مار Dora Maar
تفسیر روانکاوانه‌ی اسطوره و نیز رؤیا برای آن دسته از هنرمندانی که همانند سوررئالیست ها به دنبال کشف انگیزه‌های ناخودآ گاه انسان بودند، سرچشمه‌ای غنی محسوب می‌شد. آنها پی برده بودند که گرچه تحقق اسطوره در عالم فوق طبیعی امکانپذیر می‌باشد، اما از جمله ویژگی‌های دیرپایی آن، مرتبط بودنش با طبع بشر است.
روشن‌ترین بیان سوررئالیسم در واکنش به قدرت اسطوره، نشریه‌ی سوررئالیستی مینوتور بود که از ۱۹۳۳ تا ۱۹۳۹ در پاریس منتشر شد و علایق‌اش با عنوانی که برگزیده بود و سرلوحه‌ای که «قوم‌نگاری و اسطوره‌شناسی» بر آن ثبت بود، اعلام گردید. از این رو تعجب‌آور نیست که متن یک اثر سوررئالیستی که اغلب مضمون اسطوره‌ای در آن به چشم می‌خورد، متعلق به هنرمندانی باشد که مستقیماً با حلقه‌ی مینوتور مرتبط بوده‌اند. دورا مار که چنین توصیف می‌شد: «زیبا… همیشه شکوهمند و اسرارآمیز» با «چهره‌ای همچون حضرت مریم بدون لبخند» و «شخصی تابع امیال آنی، مستعد خشم ناگهانی و خشونت بی‌قید» در مرکز حلقه‌ی مینوتور قرار داشت.
وی با نویسندگان و هنرمندان سوررئالیست از قبیل میشل لریس، پل الوار، من ری و آندره برتون که از رهبران این جنبشی بودند، دوستی داشت. با آنکه دورا مار هنرمند پرکاری نبود اما عکس‌هایش از بحث‌انگیزترین آثار سوررئالیسم به شمار می‌رود. کارهای وی سرشار از حسی از سکوت محض و تعلیق بود. در این فتومونتاژ منحصر به فرد بدون عنوان (سال ۱۹۳۵)، علاقه‌ی مار به اسطوره، نه در قالب روایتی عاطفی از صورت مثالی نمادگرایی، بلکه در قالب شعری با قابلیت برانگیختن رؤیا نمایان است.
فتومونتاژ او توصیف لحظه‌ای حساس از اسطوره‌ای آشنا نیست، بلکه نگاهی تخیلی است که رازآلود، گنگ و غیرقابل توضیح است. گوشه ای متروکه و فراموش شده در عمارتی باستانی که سال‌ها رها شدگی مرطوب و نمورش کرده، اینجا مکانی خوف انگیز در مواجه‌های تکان دهنده بین اسطوره‌ی زمان حال و گذشته است؛ که بر حسی از معما تکیه دارد. در نگاه اول دو پیکر مذکر در پیش زمینه، یکی ایستاده و دیگری را پشت و رو بر شانه گرفته بیننده را بی‌تأمل به خود می‌خواند. و در پس زمینه، آتنا در سکوت، نظاره می‌کند. آنچه در حال وقوع است مبهم می‌نماید، زیرا هیچ توصیف سرراستی در آن دیده نمی‌شود و آنچه هست انگیزش است. آیا شاهد نجات هستیم یا آدم‌ربایی؟ جو حاکم رازآلود است و سکوتی فراگیر صحنه را به خاموشی می‌خواند. مار گفته است: «آرامش این افراد سوررئالیستی است» اما احساسی شوم بر فضا غلبه دارد، همچون انتظاری دلهره‌آور که فضای خالی را پر می سازد، انتظاری غم انگیز از نوع نقاشی‌های اولیه‌ی دکیریکو، مار با شخصی کردن اسطوره و استفاده از آن به منزله‌ی ابزاری در خلق چیزی نادر و مرموز نمونه‌ای از نگاه سوررئالیستی پدید آورد. وی برای تفکیک شخصیتی اسطوره‌ای و همجواری آن در کنار تجربه‌ای معاصر، فهم جمعی اسطوره را کنار نهاد و واقعیت غیرمعمول تازه‌ای در قلمرو فانتزی شخصی پدید آورد که سوررئالیست‌ها در آن آزادی و درک عمیق‌تر را دیدند.
شماره‌های پیشین خلاصه کتاب عکاسی نمایی از مدرنیسم را اینجا بخوانید:
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
هانری کارتیه برسون | من یک رسانه‌ام
هانری کارتیه برسون | من یک رسانه‌ام بررسی سیر عکاسان فرمالیسم تا پلورالیسم خلاصه کتاب عکاسی نمایی از مدرنیسم نوشته: ون درن کوک | ترجمه: غلامحسین فتح الله نوری | انتشارات حرفه هنرمند سایت تندیس تلخیص محدثه شادمهر هانری کارتیه برسون Henri Cartier Bressonمن یک رسانه‌ام، مشاهده می‌کنم، مشاهده می‌کنم، مشاهده می‌کنم، با چشمانم چیزها را می‌فهمم. (هانری کارتیه برسون) «یک دوربین کداک براونی جعبه‌ای ساده و ارزان مثل اکثر بچه‌ها داشتم ولی فقط زمانی از آن استفاده می‌کردم که […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
آندره کرتس | خلاصه کتاب عکاسی نمایی از مدرنیسم
آندره کرتس | خلاصه کتاب عکاسی نمایی از مدرنیسم بررسی سیر عکاسان فرمالیسم تا پلورالیسم نوشته: ون درن کوک | ترجمه: غلامحسین فتح الله نوری | انتشارات حرفه هنرمند سایت تندیس تلخیص محدثه شادمهر آندره کرتس André Kertészآندره کرتس با نگاهی تیزبین و تخیلی چابک بسیار به ترکیب بندی و فرم‌ها توجه داشت. این عکاس مجارستانی در اواخر دهه‌ی ۱۹۲۰ به چگونگی کاربرد سوررئالیسم در عکاسی پی برد، به گونه‌ای که در عکس‌های وی از طالع‌بینان می‌توان عمق روان شناختی و […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
روژه پاری | فرافکنی تناسخ‌های مخفی در دنیای اشیا
روژه پاری | فرافکنی تناسخ‌های مخفی در دنیای اشیا بررسی سیر عکاسان فرمالیسم تا پلورالیسم | خلاصه کتاب عکاسی نمایی از مدرنیسم نوشته: ون درن کوک | ترجمه: غلامحسین فتح الله نوری | انتشارات حرفه هنرمند سایت تندیس تلخیص محدثه شادمهر روژه پاری Roger Parry روژه پاری یکی از نقاشان جوانی بود که بعد از آشنایی با موریس تابار با صنعت عکاسی آشنا شد. وی در آتلیه تابار در مقام دستیار مشغول به کار شد و به سرعت تجربه‌ورزی با […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
سوررئالیسم در عکاسی | مرز میان تخیل و واقعیت
سوررئالیسم در عکاسی | مرز میان تخیل و واقعیت بررسی سیر عکاسان فرمالیسم تا پلورالیسم | خلاصه کتاب عکاسی نمایی از مدرنیسم سورئالیسم در عکس‌های من ری نوشته: ون درن کوک | ترجمه: غلامحسین فتح الله نوری | انتشارات حرفه هنرمند سایت تندیس تلخیص محدثه شادمهر جنبش سوررئالیسم پس از جنگ جهانی اول و به‌دنبال جنبش دادائیسم شکل گرفت، در واقع سوررئالیسم جنبشی بر ضد تمدن بود. هدف این جنبش تنها انقلاب فکری و هنری نبود، بلکه در عین حال […]
