تیرآرت، دریچه ای به هنر معاصر ایران
مروری بر نشست های برگزار شده در رویداد هنری تیرآرت
سایت تندیس به گزارش سارا اوسطی
اولین رویداد هنری «تیرآرت» روزسه شنبه پنجم تیرماه در مجموعه ی آواسنتر اقدسیه تهران افتتاح شد و پس از برگزاری هفت نشست تخصصی در باب هنر، با حضور متخصصان داخلی و خارجی و همچنین به نمایش درآمدن آثار هنرمندان تجسمی از ۱۰ گالری خوب پایتخت، روز شنبه نهم تیرماه خاتمه یافت.
رویکرد اصلی تیرآرت تهران گرد هم آوردن افرادی از اقشار مختلف جامعه اعم از گالری دارها، مجموعه داران، علاقه مندان به هنر و عامه ی مردم برای مواجهه با هنر معاصر و مدرن ایرانی است که می کوشد زیرساخت ها و بستر مناسب را برای برگزاری رویدادهای هنری در سطح بین المللی در ایران فراهم آورد.
گالری های آب/انبار ، اُ ، اثر، اعتماد، ای جی، خاک، دستان، شیرین، طراحان آزاد و محسن در این رویداد شرکت کردند. تیرآرت تهران توسط هرمز همتیان (مدیر و موسس زیرزمین دستان) پایه گذاری شد و مدیریت آن را خانم مریم مجد (از مدیران گالری اثر) بر عهده داشت.
بنیاد پژمان مسولیت برگزاری سلسله نشست های تیرآرت را بر عهده داشت. در این نشست ها که با هدف بهره گیری از دانش افراد با تجربه در زمینه ی مجموعه داری هنری و برپایی رویدادهای جهانی برگزار شده بود، میهمانانی به صورت حضوری و مجازی از داخل و خارج کشور شرکت داشتند که ضمن مطرح شدن موضوعات مورد بحث توسط مدیر جلسه، حضار نیز می توانستند سوالات خود را از کارشناسان نشست بپرسند و از دانش آنها بهره مند گردند.
اولین جلسه ی نشست هنری تیرآرت روز سه شنبه ۵ تیرماه با موضوعیت «بازار هنر ایران» برگزار شد که میهمانانی از جمله: زهرا جهانبخش به صورت حضوری و رکسان زند و ویلیام لاری به صورت مجازی در آن حضور داشتند. در این نشست به بررسی سیر تغییرات بازار هنر در داخل و خارج از کشور در طول ۱۲ سال گذشته پرداخته شد و همچنین در زمینه ی نحوه ی شکل گیری بازارهای اولیه و ثانویه در پی این تغییرات سخن به میان آمد و در پایان نیز به رونق گرفتن ناگهانی بازارها و حراجی های هنری و برداشت های گوناگونی که از آن می شود پرداخته شد.
در جلسه ی دوم از سلسله نشست های تیرآرت تهران، به «نقش آرت فرها در تقویت بازار هنر بومی و منطقه ای» با حضور میرنا عیاد و هرمز همتیان پرداخته شد. در این جلسه که اساسا با رویکردی مشاهداتی آرت فر ها و نحوه ی عملکردشان را بررسی کرد، از رویدادهای هنری به عنوان یکی از جهات مهم بازار هنر جهانی یاد شد.
سومین نشست نیز با محوریت «جمع آوری آثار هنری معاصر» روز چهارشنبه ششم تیرماه برگزار شد که میهمانان جلسه، دنیل بلیچه به صورت حضوری، کامران دیبا و هوما کاباکجی و جفری بولوتن به صورت مجازی به پرسش های مطرح شده پرداختند. در این جلسه ابتدا کامران دیبا از تجربیاتش در زمینه ی جمع آوری آثار هنری و همچنین چگونگی تاسیس موزه ی هنرهای معاصر گفت و در ادامه در مورد نقش دولت، افراد غیر انتفاعی و مورخین تاریخ هنر در شکل گیری جنبش های هنری صحبت کرد. پس از آن، دنیل بلیچه به طور مختصر در رابطه با نحوه ی برخورد با مجموعه داران هنری و جلب اعتماد آنها سخن گفت و اشاره کرد که عاقبت همه ما رفتنی هستیم، چه هنرمندان و چه مجموعه‌داران؛ چیزی که باقی می‌ماند یک مجموعه ی هنری است. چقدر خوب است چیزی که از یک مجموعه‌دار می‌ماند، منبعی قابل ارجاع در تاریخ هنر باشد.
سپس خانم هوما کاباکجی که فرزند یکی از مجموعه داران مشهور ترکیه است از تجربیات و تحصیلاتش در زمینه ی کیوریتوری و جمع آوری آثار هنری سخن گفت و اشاره کرد که هنوز هم از مشاوران پدرش برای کالکت کردن آثار هنری مشاوره و کمک می گیرد. و در بخش پایانی جلسه، جفری بولوتن به مباحثی از قبیل بازار جهانی هنر، بازار هنر خاورمیانه و بازار عکاسی پرداخت و با نمایش آمار و نمودارها این مسائل را برای مخاطبان مستند ساخت. بولوتن گفت: قبل از هرچیز لازم است درباره اندازه ی بازار جهانی هنر صحبت کنیم.
بولوتن همچنین اشاره کرد که در سال ۲۰۰۸ شاهد یک افت شدید در بازار بوده ایم که علت اصلی آن بحران اقتصادی دنیا بوده اما در ادامه نسبت به آینده ی بازار هنر اظهار امیدواری کرد.
جلسه‌ی چهارم آرت فر تهران با محوریت «نقش دورنما در فرآیندهای گالری» با حضور امیرحسین اعتماد، ارکیده درودی، احسان رسول اف و یاسمن متین فر و حضور مجازی ونیشیا پورتر، کلر دیویس و لوئیزا مک میلان به عنوان میهمانان ویژه ی جلسه شکل گرفت. در این نشست امیرحسین اعتماد (مدیر گالری اعتماد) درباره ی تجربیاتش از گالری داری گفت و بیان کرد: در حال حاضر به دنبال ارائه ی تصویری از هنر ایران به دنیا هستم. او همچنین در مورد تفاوت های گالری داری در گذشته و حال صحبت کرد و در رابطه با ارتباط دوستانه ای که با آرتیست هایش شکل داده گفت و اینکه اخلاق هنرمند برایش حرف اول را می زند.
در ادامه احسان رسول اف از سختی های کار گالری داری گفت و به اهمیت ایستادگی و سخت کوشی در این مسیر اشاره کرد. پس از او، ارکیده درودی، مدیر گالری اُ از پیشینه ی کاری خود و دورنمای گالری صحبت کرد و اشاره کرد که در تابستان تنها به نمایشگاه عکس خواهند پرداخت. او در پایان ابزار امیدواری کرد وگفت: هرچیزی وقتی ادامه پیدا کند تاثیرگذار خواهد بود.
در نشست پنجم که با حضور مجازی ونیشیا پورتر، کلر دیویس و لوئیزا مک میلان برگزار شد، به مسائلی از قبیل چگونگی گسترش مجموعه هایی برای نهادهایی مانند موزه ها و… از طریق آرت فرها اشاره شد.
در این نشست کلر دیویس از جمع آوری آثار خوب منطقه جهت موزه ی متروپولیتن خبر داد و یادآور شد که همواره به دنبال دیدها و برخوردهای تازه با هنر هستند. در ادامه ونیشیا پورتر درمورد چگونگی کار موزه ها و نحوه ی برخورد آنها با آثار اهدایی صحبت کرد و در پایان لوئیزا مک میلان درباره ی کار حامیان هنری گفت و اشاره کرد که اهدا کنندگان آثار و حامیان موزه ها نقش بسیار مهمی داشته و در درجه ی اول قرار دارند.
در روز جمعه هشتم تیرماه یک جلسه ی سخنرانی و پرسش و پاسخ با موضوع «تغییرات چشمگیر بازار هنر در طی سال های گذشته» با سخنرانی ژودیت بن حمو، کیوریتور و روزنامه نگار فرانسوی در زمینه ی هنر برپا شد. این نویسنده و منتقد در ابتدای سخنانش از چگونگی ورودش به دنیای هنر می گوید و سپس به تفاوت فاحش گذشته و حال در این زمینه اشاره می کند. بن حمو همچنین از نحوه ی شکل گیری کریستیز و ساتبیز گفت و تغییرات بازارهای هنری را در این سالها شرح داد. او پدیده ی آرت فر در تهران را تحسین کرده و از آینده ی آن اظهار امیدواری کرد.
در ششمین نشست از جلسات آرت فر تهران با حضور علی بختیاری و طرلان رفیعی و همچنین ریچارد نویس به صورت اسکایپی به اهمیت آثار چاپی پرداخته شد. در این نشست در ابتدا نویس به کوچکی سایز و کم قیمتی آثار چاپی نسبت به دیگر مدیوم ها اشاره کرد و تنوع آنها را مورد بررسی قرار داد.
در ادامه طرلان رفیعی به نقش بسزای دانا استاین در تاریخ معاصر چاپ ایران پرداخت و به نادیده گرفتن نقش این فرد در ایران اشاره کرد. علی بختیاری نیز در رابطه باحمایت از هنر چاپ توسط گالری ها سخن گفت و در پایان جلسه نویس اشاره کرد که گالری دارها ومجموعه داران از آثار هنری توقع قیمتی بالا دارند، این در حالیست که آثار چاپی معمولا ارزان تر هستند و کمتر مورد توجه قرار می گیرند و او در پایان افزود که هنرمندان ایرانی خوب است که به لندن بیایند وآثار چاپی خود را در آنجا به نمایش بگذارند.
در آخرین روز از سلسله نشست های آرت فر تهران که با عنوان تیرآرت کار خود را آغاز کرده بود، در رابطه با «عمومی سازی مجموعه های خصوصی» صحبت شد و میهمانان جلسه، محمد افخمی به صورت مجازی، حمیدرضا پژمان و احسان لاجوردی به صورت حضوری از اهمیت مجموعه ها به عنوان منابع در دسترس، نقش مجموعه داران در بستر مطالعاتی و تاریخ نگاری و همچنین تفاوت های ساختاری مجموعه های خصوصی قابل دسترس و مجموعه های خصوصی خارج از دسترس سخن گفتند.
در ابتدای امر احسان لاجوردی و حمیدرضا پژمان از چگونگی علاقمند شدنشان به کالکت کردن آثارهنری گفتند و سپس در زمینه ی اهداف و آرمان های گالری های خود صحبت کردند.
در این نشست علی بختیاری این پرسش را مطرح کرد که چرا مجموعه داران ما عموما از نمایش آثارشان وحشت دارند؟ پژمان در پاسخ به این پرسش اذعان کرد که این یک مسئله ی کاملا فرهنگی است و کلکسیون‌دار بودن را مغایر با فرهنگ ما دانست. علی بختیاری نیز گفت: مهم‌ترین کار یک مجموعه‌دار کمک به تاریخ نگاری است.
در پایان جلسه نیز احسان لاجوردی اضافه کرد که ما در این زمینه تاریخ کوتاهی داریم و نباید اصولا خودمان را با اروپا مقایسه کنیم.
آرت فر تهران روز شنبه نهم تیرماه خاتمه یافت و امید است که برگزاری هرچه بیشتر چنین رویدادهایی به شکوفایی هنرهای تجسمی و هنر معاصر ایران و حمایت از هنرمندان جوان و با استعداد کشور منجر شده و بستری برای رویدادهای بین المللی با کیفیت در ایران فراهم نماید.
در همین ارتباط اینجا بخوانید:
