جنگ علم برعلیه جعل اثر هنری
هنرمندان چگونه اصالت کار خود را حفظ می‌کنند و خریداران چگونه از اصالت اثر می‌توانند مطمئن باشند؟
سایت تندیس ترجمه بهراد شریفی
در سال ۲۰۱۶ یک تیم دانشمند به رهبری دیوید توروگود از گالری ملی ویکتوریا نقاشی از ادگار دگا امپرسیونیست فرانسوی را به منظور حل یک راز قدیمی به مرکز سینکروترون اتریش منتقل کردند.
کارشناسان هنری قبلا متوجه شده‌بودند که این اثر به نام پرتره زن (۱۸۷۶-۱۸۸۰) مستقیما بر روی یک اثر دیگر کشیده شده است. بقایای خفیفی از اثر اولیه مشهود است، اما به جز آن مابقی تصویر قدیمی احتمالا به خواست هنرمند پنهان شده است.
توروگود و تیمش در حومه ملبورن در کلیتون، با کمک اشعه ایکس ری فلورسنت کیفیت بالا توانستند به زیر لایه سطحی نقاشی نفوذ کنند تا به تصویر صورت دیگری که وارونه بود دست بیابند. با رنگ‌هایی که اضافه شد تا یک فرم تلویحی به پرتره پنهان بدهد، نتیجه خارق‌العاده بود و نشان داد که علم و تکنولوژی به روز چه نقش ارزشمندی در آشکار ساختن اسرار هنر دارد.
گردش مالی بازار هنر دنیا سالانه بالای ۶۰ میلیارد دلار است و بعضی از کارشناسان تخمین میزنند که رقم قابل توجهی از آثاری که رد و بدل میشوند جعلی هستند.
امروزه تکنیک‌های جدیدی در لابراتورهای سرار دنیا ایجاد میشوند که کار را برای جاعلین بسیار سخت می‌کند.
تشخیص بی سر و صدا
در سال ۲۰۱۰ بلتراچی نقاش آلمانی به عنوان یکی از موفق‌ترین جاعلان هنری دوره مدرن شناخته شد که میلیون‌ها یورو از طریق جعل آثار هنری که اکثرا شاهکارهای قرن بیستم هستند، بدست آورده است.
بسیاری از آثار جعلی او شامل آثار نقاش کوبیسم جورج براک (۱۸۸۲-۱۹۶۳) می‌باشد.
در سال ۲۰۱۶، کلارا گرانزوتو و کنت شاترلند از موسسه هنر شیکاگو یک تکنیک تصویربرداری جدیدی را برای تحقیق بر روی مدیایی که توسط هنرمند فرانسوی در خلق نقاشی “آژاکس” (۱۹۴۹-۵۴) استفاده شده ، ایجاد کردند. این اثر متعلق به این موسسه است و به عنوان تکنیک روغن بر روی کاغذ طبقه‌بندی شده بود اما محقیقن حدس میزدند که این توضیح اشتباه است.
این دو همکار روشی برای تحلیل ذرات ریزی که از لبه اثر می‌گیرند ابداع کردند. در این تکنیک با کمک لیزر مولکول‌های بزرگ مانند کربوهیدرات‌ها را یونیزاسیون می‌کنند.
پس از دریافت نتایج گرانزوتو و ساترلند متوجه شدند که مخلوط رنگ شامل دو نوع متفاوت صمغ اقاقیا می‌باشد. استفاده از این ماده که در هنر به صمغ عربی معروف است، در آن دوره در رنگ‌های آبرنگ معمول بوده است. این مسئله نشان دهده این است که براک به جز رنگ روغن از آبرنگ نیز در این اثر استفاده کرده است.
بسیاری از روش‌ها برای تشخیص اصالت اثر باعث وارد شدن به محدوده اثر میشوند. ساید بهترین روش غیر تخریبی برای بررسی اثر توموگرافی هم‌نوسان اپتیکالی می‌باشد، یک روش تصویربرداری پزشکی که از نور مادون قرمز نزدیک استفاده می‌کند و معمولا توسط چشم پزشکان برای تصویربرداری کیفیت بالا و سه بعدی از شبکیه چشم استفاده میشود.
در دنیای هنر این تکنیک بسیار مفید است و اطلاعات دقیقی درباره مواردی مانند ترکیب‌بندی و لایه‌های نقاشی ارائه می‌دهد. اگرچه نقطه ضعف این تکنیک سطح کوچک تصویربرداری آن است که برای یک اثر بزرگ هم زمان‌بر و هم هزینه بردار خواهد بود.
به دلیل این مشکل گروهی متشکل از متخصصان کامپیوتر و تاریخدانان هنری از دانشگاه ملی پوسان در کره جنوبی بر آن شدند تا روش جدیدی را ابداع کنند. به سرپرستی سونهی هانگ، این گروه روشی را ابداع کردند که ترکیبی از طیف سنجی بازتابی فیبر نوری با تحلیل توپوگرافی مبتنی بر لیزر می‌باشد. این سیستم می‌تواند تمام اثر را یکجا اسکن می‌کند و ویژگی‌های رنگی کل اثر را اندازه‌گیری می‌کند. همزمان نقشه مبتنی بر لیزر هزاران رد کوچک که توسط رد قلم هنرمند یا اثر انگشت وی ایجاد شده را تولید می‌کند.
برای تست دقت این تکنیک، تیم نقاشان حرفه‌ای را مامور کردند تا از نقاشی نقاشان معروف کره‌ای کپی درست کنند. پس از تحلیل نقاشی‌های اصل و کپی، محققان اعلام کردند روش طیف‌سنجی بازتابی در ۷۶% موارد درست تشخیص داده اما توپوگرافی لیزر در تمامی موارد درست تشخیص داده است.
زمانی بود که امضا هنرمند و تاریخچه خرید و فروش اثر تنها مواردی بود که برای اصالت‌سنجی اثر نیاز بود. اما امروزه امضا و تاریخچه خرید و فروش اثر به راحتی جعل می‌کنند. اخیرا روشی ابداع شده که به کمک دی‌ان‌ای مصنوعی به راحتی می‌توان اصالت نقاشی‌های جدید را تعیین کرد. این تکنیک که در مرکز نوآوری دانشگاه نیویورک ابداع شده است و بدین شکل می‌باشد که مقدار بسیار کمی کد ژنتیکی که مخصوص اینکار ساخته شده به رنگی که هنوز خیس است اضافه میشود که دائمی بوده و اطلاعات آن قابلیت به روز رسانی دارد مانند میکروچیپی که به یک گربه خانگی تزریق میشود.
اگرچه این سیستم در مراحل آغازین قراردارد اما این شرکت می‌خواهد این دی‌ان‌ای‌ها را وارد دیتابیس کند و برای تشخیص اصالت اثر شخص تنها باید یک اسکنر مخصوص راروی کار بگیرد. امکان جداسازی این دی‌ان‌ای که با مدیای اثر ترکیب میشود وجود ندارد و نمی‌توان آن را کپی کرد.
اگر جاعلین بتوانند هر از گاهی یک نقاشی رنگ روغن را بفروش برسانند، تصور کنید در مدیوم دیجیتال چکار می‌توانند انجام دهند، مدیومی که بدون کمترین تغییری می‌توان بارها آن را کپی کرد.
همه می‌دانند که هنر دیجیتال را به طور نامحدود می‌توان کپی کرد، اما در چند سال اخیر هنرمندانی که به طور تخصصی در مدیای دیجیتال فعالیت می‌کنند توانسته اند سرمایه زیادی را وارد این بازار کنند. در اینجا دو سوال بوجود می‌آید: هنرمندان چگونه اصالت کار خود را حفظ می‌کنند و خریداران چگونه از اصالت اثر می‌توانند مطمئن باشند؟ پاسخ بلاک‌چین block chainاست.
بلک‌چین یک پایگاه اطلاعاتی در حال رشد از سبقه تبادلات فردی است. هر تبادل یک مهر زمانی ایجاد می‌کند که به تبادل قبلی لینک است.
شرکت‌های بسیاری در دنیای هنر سرویس‌های اعتبارسنجی بلاک‌چین را به هنرمندانی که می‌خواهند بر روی آثار خود کنترل داشته باشند ارائه می‌کند. در دنیای هنر دیجیتال این تکنیک به سرعت در حال تبدیل به یک اصل مهم است.
در زمینه مستندنگاری و حفاظت از آثار هنری اینجا بیشتر بخوانید:
