خلاصه کتاب مفاهیم عکاسی | شرح واژه‌ها و اصطلاحات کلیدی تاریخ و نظریۀ عکاسی تا امروز
قسمت اول | درآمد
Photography: the key concepts
دیوید بیت: محمدرضا ریئسی و مارال زیاری
حرفه نویسنده / تهران: ۱۳۹۵
سایت تندیس تلخیص نیلوفر تقی پور
این کتاب به مفاهیم اصلی عکاسی می‌پردازد و بر آن است که قراردادهای عملی برخی فعالیت‌های عکاسی را نه لزوماً به منظور گرفتن عکس‌های بهتر بلکه برای درک بهتر کارکرد آنها در چهارچوبی انتقادی‌تر معرفی کند.
کم و بیش همه می‌دانند که عکس بخشی از زندگی روزمره بسیاری از مردم سراسر جهان است. عکس‌ها به واسطۀ فراهم‌آوردن تصاویر مکان‌ها، فضاها، چهره‌ها، رویدادها و موضوعاتی که در گذشته وجود داشته بر تاریخ تاثیر گذارده‌اند. نباید برای این تصاویر صرفاً ارزش ظاهری قائل شد. چنین تصاویری خود نوع جدیدی از مصنوعات تاریخی را فراهم می‌آورند و با در نظر گرفتن شمار روز افزون عکس‌ها، اینکه چگونه و چه شرح تاریخی از خود عکاسی ارائه می‌دهند، خود یک چالش واقعی است.
دیوید بیت، نویسنده این کتاب درآمد را با مختصر تعریفی از ژانر و رویکردها شروع می‌کند و متعتقد است ژانر دارای دو کارکرد است: نخست، نوعی سازمان‌یافته‌تر از اندیشه را جایگزین گونه‌ای از نقد ذهنیت‌گرا می‌کند و دوم، مطالعه ژانر به پرسشی از کارکردهای اجتماعی و فرهنگی که ژانر ایفا می‌کند، یاری می‌رساند. با این همه ژانر را نمی‌توان ثابت پنداشت؛ آنها دارای کیفیتی متغیرند. ژانرها فرآیندی هستند که رشد و توسعه پیدا می‌کنند و با هم در می‌آمیزند.
از دیدگاه تاریخی ژانرها به مثابه گونه‌هایی از مباحث بصری در عرصۀ نقاشی در محیط‌های آموزشی سدۀ هجدهم ظهور کردند و در سلسله مراتب مشخصی رده‌بندی شدند. ژانر مقوله‌ای سودمند برای مطالعۀ عکاسی است، زیرا هرگز از آنِ یک نهاد خاص یا مورد استفاده انحصاری نبوده است و نمی‌تواند در چارچوب خاصی گنجانده شود. کارکرد ژانرهای بصری در عکاسی، سازمان بخشیدن به بایگانی‌ها و دسته‌بندی عکس‌هاست؛ اندیشدن دربارۀ عکاسانی که آنها را پدید می‌آورند و مخاطبینی که آنها را می‌بینند.
نویسنده فصل اول را با عنوان تاریخ، با نقل‌قولی از زیگموند فروید در باب ارزش انسانی نوآوری در عرصۀ تکنولوژی شروع می‌کند: آدمی با ابزار اندام‌های خود را تکامل می‌بخشد یا محدودیت‌های کارکردشان را از میان می‌برد… او ابزاری به نام دوربین عکاسی را اختراع کرد که دریافت‌های تصویری ناپایدار را ثبت می‌کند؛ درست همان‌گونه که صفحه گرامافون دریافت‌های شنیداری گذرا را ثبت می‌کند. هر دوی این‌ها در اصل، تحقق مادی قدرت یادآوری او یعنی «حافظه» هستند. فروید اختراع عکاسی را به قوۀ حافظه ارتباط می‌دهد، تا قوۀ بصری. بی‌گمان درست است که حافظه جنبه‌ای مهم از کارکرد شاخه‌های گوناگون عکاسی است. حافظه راهی است برای نگاه‌داشتن چیزی است نه از دست‌دادن آن. عکاسی به ابزاری بدل شد که چیزهایی را که چشم غیر‌مسلح قادر به دیدنش نیست به حافظه می‌افزاید.
با استناد به فرض فروید، اختراع عکاسی نه تنها موجب به یاد‌آوردن رویدادها، چیزها، افراد و تجربیاتمان می‌شود، بلکه تمامی روابط اجتماعی هرگونه حافظۀ جمعی یا اجتماعی را نیز یکسره تغییر داده است. تصاویر عکاسی شالوده صنعت بزرگ و شبکه‌ای از بازنمایی‌های تصویری را به اضافه فیلم تلویزیون و سیستم‌های جدید نشر و رسانه شکل می‌دهد. انسان به یاری یادآوری و حافظه، سرگذشت حضورش را بر زمین به ثبت می‌رساند. فرهنگ‌های مدرن به طور فزاینده‌ای خود را از طریق تصاویر عکاسی به صورت بصری نمایش می‌دهند.
قسمت بعدی این پرونده را اینجا بخوانید.
- خلاصه کتاب مفاهیم عکاسی | قسمت دوم
- خلاصه کتاب مفاهیم عکاسی | قسمت سوم
- خلاصه کتاب مفاهیم عکاسی | قسمت چهارم
- خلاصه کتاب مفاهیم عکاسی | قسمت پنجم
- خلاصه کتاب مفاهیم عکاسی | قسمت ششم
- خلاصه کتاب مفاهیم عکاسی | قسمت هفتم
- خلاصه کتاب مفاهیم عکاسی | قسمت هشتم
- خلاصه کتاب مفاهیم عکاسی | قسمت نهم
- خلاصه کتاب مفاهیم عکاسی | قسمت دهم
- خلاصه کتاب مفاهیم عکاسی | قسمت یازدهم
- خلاصه کتاب مفاهیم عکاسی | قسمت دوازدهم
- خلاصه کتاب مفاهیم عکاسی | قسمت سیزدهم
- خلاصه کتاب مفاهیم عکاسی | قسمت چهاردهم
- خلاصه کتاب مفاهیم عکاسی | قسمت پانزدهم
- خلاصه کتاب مفاهیم عکاسی | قسمت شانزدهم
- خلاصه کتاب مفاهیم عکاسی | قسمت هفدهم
- خلاصه کتاب مفاهیم عکاسی | قسمت هجدهم
خلاصه کتاب‌های دیگر با تلخیص نیلوفر تقی پور را اینجا بخوانید:
- هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
- مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
- تاریخ هنر به مثابۀ یک شیوۀ اومانیستی، خلاصه کتاب معنا در هنرهای تجسمی
- هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
- مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
- خلاصه کتاب شیوه‌های هنرگردانی | هنرگردانی و جهانی شدن هنر
محمدرضا ریئسی و مارال زیاری
