استخراج زیبایی از دل زشتی، معرفی کتاب وابی سابی

معرفی کتاب وابی سابی

نوشته لئونارد کورن | ترجمه سعیده موسوی | انتشارات مشکی

آوام مگ: نرگس رنجبر

زوال یک زیبایی، محرک اولیه ایجاد فلسفه وابی‌سابی است. عالم در عین ویران کردن، آباد نیز می‌کند. چیزهای جدید از هیچ خلق می‌شوند. با وجود این، ما قادر نخواهیم بود که نه تنها با نگاهی سرسری به این نکته پی ببریم که آیا چیزی در حال ظهور است یا در حین افول. اگر غیر از این می‌اندیشیدیم ، ممکن بود سر نوزادی را با ظاهر کوچک خمیده و کمی نامتناسب با پیرمرد بسیار کهن سال و محتضری اشتباه بگیریم.

روشنگرترین نکته‌ای که می‌توان در مورد معنای وابی‌سابی به آن اشاره کرد مسئله پر و بال دادن به افسانه درک ناپذیری وابی‌سابی به دلایل زیباشناختی است. برخی منتقدان ژاپنی بر این باورند که وابی سابی باید کیفیات راز آمیز و گریزان بودن خویش را حفظ کند. و تعریف لغوی آن برای عامه عموم دشوار باشد. چرا که وصف ناپذیری بخشی از منحصر به فرد بودن آن است.

وابی سابی را هنر بدوی می‌خوانند . یعنی اشیایی که بی آلایش، ساده و بی‌تکلف‌اند و از مواد طبیعی ساخته شده‌اند. هرچند برخلاف هنر بدوی، وابی‌سابی تقریبا هیچ‌گاه به صورت نمایشی و نمادین به کار گرفته نمی‌شود.

برای درک بهتر اینکه وابی‌سابی چیست، مقایسه و تقابل آن با مدرنیسم ممکن است سودمند باشد. در اینجا ما ابتدا شباهت‌ها و بعد به تفاوت‌ها می‌پردازیم. هر دو اطلاق می‌شوند به تمام صورت‌های اشیا، فضاها و دیزاین‌های کار دست بشر. هردو واکنش قدرتمنی هستند به گرایش‌های مسلط تثبیت شده زمان خود. مدرنیسم محصول رویگردانی رادیکال از کلاسی‌سیسم و التقاط‌گرایی قرن نوزدهم است. وابی‌سابی نیز بر اثر رویگردانی رادیکال از کمال زیبایی پر زرق و برق چینی قرن شانزدهم و بیش از آن به وجود آمده. هردو آرمان‌هایی انتزاعی و غیربازنمایی از زیبایی هستند. و اما تفاوت‌ها ، وابی‌سابی بر خلاف مدرنیسم در فضای خصوصی ارائه می‌شود و بر جهان‌بینی شهودی دلالت دارد که مدرنیسم بر جهان‌بینی منطقی و عقلانی تاکید دارد. وابی‌سابی منحصر به فرد است اما مدرنیسم تولید انبوده دارد و آینده محور است. وابی‌سابی سازماندهی اندام وار، ارگانیک فرم است برخلاف مدرنیسم که هندسی و تیز و دقیق نمایان می‌شود. و در کل مدرنیسم جهانی روشن و درخشان را شکل می‌دهد که وابی‌سابی از آن بی‌بهره است.

استخراج زیبایی از دل زشتی، یکی از ویژگی‌های مهم ارزش‌های معنوی عالم وابی‌سابی است. وابی‌سابی را می‌شود یک نظام زیباشناختی جامع خواند. جهان‌بینی یا عالم آن خود ارجاع است. این نظام رویکرد یک پارچه ای نسبت به ماهیت غایی وجود، دانش مقدس، سلامت عاطفی، رفتار و ظاهر و حس چیزها فراهم می‌آورد. هرچه یک نظام زیباشناختی سازمان یافته‌تر باشد و اجزا یا مولفه‌های آن با وضوح بیشتری تعریف شده باشند، سودمند تر خواهد بود. هرچه ابزارهای مفهومی بیشتر باشد، راه‌های بیشتری برای ارجاع به اصول بنیادین دارند. زیبایی می‌تواند از دل زشتی بیرون بیاید. وابی‌سابی در تفکیک زیبایی از نازیبایی یا زشتی دو پهلو عمل می‌کند . از یک منظر، زیبایی وابی‌سابی در گرو کنار آمدن با چیزی است که آن را زشت می‌پندارید .زیبایی رویداد پویایی است که میان شما و چیز دیگری رخ می‌دهد. زیبایی به خودی خود می تواند در هر لحظه در صورت وجود شرایط بستر و دیدگاه مناسب به وقوع بپیوندد. از این رو زیبایی نوعی حالت تغییر یافته هوشیاری و یک لحظه خارق‌العاده شاعرانه و ظریف است.

چیزهایی که در ظاهر و بنا به تعاریفی که آمده لقب فلسفه وابی‌سابی به آن تعلق گرفته است باید کیفیتی مبهم، تار یا کم رمق داشته باشد. کیفیت چیزهایی که به سمت نیستی می‌روند (یا از آن بیرون می‌آیند). چیزهایی که زمانی دارای خطوط روشن و قابل تشخیص بودند درخشش رنگ پریده ملایمی پیدا می‌کنند . اجسامی که زمانی جسمیت محکم و استواری داشته‌اند حالتی تقریبا اسفنج‌گونه می‌یابند. رنگ‌های مخلوط نشده با آب زمانی براق مبدل می‌شوند به رنگمایه‌های تیره خاکی فام. سادگی در کانون چیزهای وابی‌سابی است. بدیهی است که نیستی نهایت سادگی است. اما قبل و بعد از نیستی، سادگی چندان هم آسان نیست. و در آخر تعاریف ذکر شده‌ای که در متن آمده به هیچ وجه بدین معنا نیست که از (جذابیت) چیزی بکاهید. کیفیتی که ما را متقاعد می‌سازد بارها و بارها به چیزی نگاه کنیم.

معرفی کتاب های دیگر را اینجا دنبال کنید:

هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن

Posted: 15 مرداد ۰۳

هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]

۲ comments

مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر

Posted: 27 اسفند ۰۱

مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .

استخراج زیبایی از دل زشتی، معرفی کتاب وابی سابی

معرفی کتاب وابی سابی

نوشته لئونارد کورن | ترجمه سعیده موسوی | انتشارات مشکی

آوام مگ: نرگس رنجبر

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ