تجمع هنربانان در سال ۱۳۹۷ بخش اول

تجمع هنربانان در سال ۱۳۹۷

نگاهی آماری به هنربانی در سالی که گذشت

بخش اول

آوام مگ: گردآوری: نیما پاشاک | تحلیل و بررسی: جاوید رمضانی

امسال، به‌سیاقِ سال گذشته، پرونده‌ی تجمع هنربانان را ادامه دادیم. آمار و اطلاعاتی که از خوانش مجددِ این پرونده حاصل شد زوایا و مفاهیم جدیدی را در روند رشد گالری‌ها و مسئله‌ی کیورِیتینگ روشن می‌کند.

پارامترهای مورد بررسی در سال گذشته عبارت بودند از رشد نمایش‌ها با حضور کیورِیتورها (هنربانان)، بررسی حضور پیشاهنگانِ این رشته در حوزه‌ی معاصر، داشتن آماری به‌لحاظِ کمی برای پژوهش‌های موردنظرِ آینده، و ــ مهم‌تر از همه ــ نقش کیورِیتورها در گسترش امر کیورِیتوریال.

باید اذعان کنیم که این آمار بخشی از کل است و حوزه‌های حاشیه‌ای مورد بررسی و تأمل قرار نگرفته‌اند و در حوزه‌های مرکزی هم امکان سُستی یا عدم دقت وجود دارد.

روند رشد حضورِ کیورِیتورها در حوزه تجسمی شاخص افزایشی قابل‌توجهی را نشان می‌دهد. افزایش  این شاخص از دو سال گذشته انگیزه شکل‌گیری این گزارش بوده‌است. گرچه شاید به‌لحاظِ کیفی شاهد نمایشگاه‌های قابل‌توجهی با کیفیت بارزِ امر کیورِیتوریال نبوده‌ایم، به‌لحاظِ کمی، رشد چهل‌‌درصدیِ این حوزه را از نظر تعداد نمایشگاه‌ها شاهدیم. به‌طور مشخص، دو دسته از گالری‌ها بیشتر با کیورِیتورها کار کردند: اول، آنان که تازه‌تأسیس‌اند و سعی در فهم بهترِ فضای گالری‌داری دارند، و دسته‌ی دیگر که بیشتر نمایشگاه‌های گروهی با کیفیت‌های پایین‌تر ارائه دادند، نمایشگاه‌هایی که هدف‌شان دادن اعتبار و سرمایه‌ی فرهنگی به شرکت‌کنندگان‌شان بود.

در سال گذشته، استاندارد میانه‌ی توجه به امر کیورِیتوریال بالاتر رفته؛ این بدین معنی است که نمایشگاه‌های جدی‌تری با جریان پژوهش عجین شده‌اند و سازوکارهای نظری دارای جایگاه بهتری هستند.

توضیحات تکمیلی:

•  این سیاهه بر حسب نام گالری‌ها و به ترتیب حروف الفبا مرتب شده‌است.
• منابع مورد استفاده: سایت گالری اینفو، مجله چاپی پیش نگاه، اینستاگرام و جستجوی اینترنتی بوده است. قید واژه کیوریتور، هنرگردان، هنربان و … درپوستر یا مشخصات درج شده در توضیحات مبنای انتخاب بوده‌است.
• برای واژه‌های به کار رفته برای این شغل کیوریتور ۱۰۳ بار، هنربان ۹، هنرگردان و نمایشگاه گردان ۹ بار، گردآورنده(گردآوری)  مجموعا۱۷ بار، مدیر اجرایی و مدیر هنری جمعا ۵ بار استفاده شده‌است و مابقی عبارات به کوشش، به همت و غیره بوده‌است.
• در مجموع ۱۲ گالری از مجموع ۸۶ گالری بررسی شده در هیچ یک از نمایشگاه‌هایشان چنین عنوان یا عنوانی مشابهی را مورد استفاده قرار نداده‌اند. با بررسی وضعیت کلی گالری می‌توان نتیجه گرفت در بیشتر این دست گالری‌ها، گالریست شخصا مسئولیت انتخاب آثار را بر عهده داشته‌است.
• در این مجموعه سهم ناچیزی به موزه‌ها و موسسات هنری اختصاص یافته است.
•  جمعا ۱۶۸ نمایشگاه در این سیاهه منظور شده‌اند که فردی را به عنوان کیوریتور، هنربان، هنرگردان و … معرفی نموده‌اند. برخی از این افراد با گالری‌های متعددی در همین فهرست کار کرده‌اند و برخی نیز تنها با یک گالری، همچنین برخی گالری‌ها تعداد قابل توجهی از نمایشگاه‌های خود را با سرپرستی یک کیوریتور، هنربان و … برگزار نموده‌اند. در این میان گالری شلمان با ۱۴ نمایشگاه، نگر ۹ بیشترین تعداد را به خود اختصاص داده‌اند.

این پرونده ادامه دارد…