تاریخچه حراج خانه‌ها
از یونان باستان تا حراجی‌های آنلاین
به بهانه یازدهمین دوره حراج تهران
آوام مگ: مریم روشن‌فکر
موجی که از اقبال عمومی و اهمیت روزافزون حراجی‌ها برخاسته است، تصویر قدیم حراج خانه را تغییر داده است. تصویر یک اتاق تاریک با دیوارهای چوب‌کاری شده و صندلی‌هایی که در ردیف‌های موازی چیده شده‌اند و نور متمرکزی که بر شئی فروشی می‌تابد، دیگر در شیوه‌های نوین فروش به چشم نمی‌خورند.
امروز دیگر شرکت در یک حراجی به اینجا و اکنون بستگی ندارد، بلکه با امکاناتی مانند پیشنهاد دادن تلفنی و گسترش اینترنت، روش‌های فروش تغییر کرده است.
با نگاهی به تاریخچه حراجی‌ها می‌توان نگاهی شفاف‌تر نسبت به آن پیدا کرد.
در ابتدای تاریخ حراجی، فروش با روشن کردن یک شمع آغاز و با سوختن و تمام شدن آن پایان می‌یافته است.
کلمه «auction» ریشه در واژه لاتین «Auctus» دارد که به معنی « بالابردن» است. اولین نشانه‌های به دست آمده از یک حراجی به ۵۰۰ سال قبل از میلاد در یونان باز می‌گردد. در این دوران زنان توسط خانواده‌هایشان برای ازدواج به رقابتی حراج مانند گذاشته می‌شدند. رومیان نیز به این سنت علاقه وافری داشتند و به صورت دائمی حراجی‌هایی از غنائم جنگی، برده و دارایی بدهکاران برگزار می‌کردند. در واقع در ۱۹۳ بعد از میلاد زمانی که امپراتور پرتیناکس توسط محافظانش کشته شد و اموالش به حراج گذاشته شد، مردم از سرتاسر امپراتوری رم برای شرکت دراین حراج خودشان را رساندند.
جذابیت و شادی پیروزی در حراج بسیار شناخته شده است، به خصوص برای دستیابی به اشیا کمیاب و این رویه تا امروز پابرجا مانده است.
امروز در حالی که حراج‌ها گسترده‌تر شده‌اند به نظر می‌رسد این ماشین فروش تازه به راه افتاده‌است.
در ۲۰۱۴ بنیاد هنرهای زیبای اروپا رقم ۲.۸ میلیارد یورو را برای فروش آثار هنری ثبت کرده است که معادل ۶ درصد فروش کل جهانی هنر است. ارقامی که ثابت می‌کنند بازار هنر در حال شکوفایی است.
از جمله با سابقه‌ترین و مشهورترین خانه‌های حراجی در جهان می‌توان از خانه حراج کریستیز نام برد، این خانه در سال ۱۷۶۶ توسط جیمز کریستی در لندن افتتاح شده و امروزه شعبه اصلی آن در کینگ استریت لندن قرار دارد و شعبه مرکز دیگری نیز در مرکز راکفلر نیویورک دارد و علاوه بر آن شعبات فرعی بسیاری در سایر نقاط جهان از جمله امارات متحده عربی و هنگ گنگ دارد. رقم گردش مالی این خانه در سال ۲۰۱۸ معادل ۵.۳ میلیارد پوند بوده است.
معروفترین حراجی که همآوازه کریستیز محسوب می‌شود، حراج‌خانه ساتبیز است. ساتبیز بیست سال از کریستیز پیرتر است و در ۱۱ مارس ۱۷۴۴ تاسیس شده است.
ساتبیز در لندن افتتاح شده ولی اینک به صورت چند ملیتی اداره می‌شود و مرکز اصلی آن در نیویورک است، ساتبیز تنها یک حراج خانه نیست و به سه بخش حراجی، مالی (finance ) و واسطه‌گری تقسیم می‌شود.
در فهرست برترین حراجی‌های دنیا خانه دیگری نیز قرار دارد که حراج‌خانه بونامز است، بونامز رقیب دو حراجی کریستیز و ساتبیز، در سال ۱۷۹۳ لندن افتتاح شده است، این حراجی از ادغام بونامز و بروکس با پسران فیلیپ و نیل به وجود آمده که دو حراجی گرجی را در لندن با هم یکی کرد. حراجی بونامز به موفقیت در فروش آثار هنری آسیایی شهرت دارد. این خانه امروز دو مرکز در لندن و مراکز متعدد بسیاری در اقصی نقاط جهان دارد.
اما قدیمی‌ترین حراجی فعال جهان، حراج خانه استکهلم در کشور سوئد است با نام Stokholms Auktionsverk این حراجی در سال ۱۶۷۴ باز شده و تا امروز کارش ادامه دارد. این حراجی توسط بارون کلاوس رولَمب از دولتمردان سوئدی ایجاد شده است. این حراجی امروز دو شعبه دیگر در سوئد در شهرهای یوتبری(گوتنبرگ) و مالمو دارد.
حراج تهران نیز از خردادماه سال ۱۳۹۱ آغاز به کار کرد و اینک یازدهمین دوره خود را با آثار کلاسیک و مدرن هنر ایران ارائه کرده است.
بخشی از مطلب فوق برگرفته از مقاله The history of auctions: from ancient Greece to online houses نوشته: شارلوت زاجیچک Charlotte Zajicek است.
در همین ارتباط اینجا بخوانید.
