الحان جدید کائنات در طیف‌های پیوسته مریم فرشاد

نقدی بر نمایشگاه مریم فرشاد در پروژه‌های آران

ارتباط اجزاء کائنات در طیف‌های پیوسته

مجله هنرهای تجسمی آوام: به قلم جاوید رمضانی

هنر طراحی به‌عنوان یک رسانه‌ی مستقل در پی فاصله‌گذاری میان رسامی و طراحی شمایلی است و سعی در ورود این لحن از طراحی به‌عنوان فضای جدید و قابل استفاده به‌عنوان شیوه‌ی بیان هنری دارد.

نقشه‌های راهنمای دستگاه‌های صنعتی و لوازم‌ خانگی، همین‌طور نقشه‌های معماری و زمین‌نگاری‌ها که به آن «توپوگرافی» می‌گویند، همگی رسامی‌هایی هستند که در هنر معاصر به حوزه‌ی نفاشی و گرافیک ورود پیدا کرده‌اند و از استفاده‌ی علمی خود فراتر رفته و هنرمندان طراح از این نحوه‌ی رسامی به‌عنوان لحن جدیدی برای تولید و بیان کشفیات خلاقانه‌ی خود سود جسته‌اند.

این هفته به دیدن آثار «مریم فرشاد»، در نگارخانه‌ی «آران» رفتیم؛ این هنرمند جوان متولد ۱۳۶۳ و دارای مدرک کارشناسی ارشد نقاشی از دانشگاه هنر است.

فرشاد، از نحوه‌ی رسامی زمین‌نگاری، جهت خلق نقاشی‌های خود سودجسته و سعی در بیان روابط طبیعت و انرژی‌های پیدا و پنهان در هستی دارد؛ او در بیانیه‌ی خود سعی در کمک به انکشاف و روشن‌ساختن دیدگاه شخصی‌اش دارد.

هنرمند در این بیانیه می‌گوید:
ما به‌عنوان نقطه‌ای بر این طیف کلی، هم‌زمان از چندسو با کل جهان، کیهان و پدیده‌ی حیات در ارتباط هستیم و از سوی دیگر می‌توانیم به‌طور مستقیم، نظاره‌گر ارتباط میان این اجزاء با یکدیگر و با خود باشیم.
این هم‌زمانی در آثار هنرمند، به‌صورت ادغام چند لایه‌ی رسامی برروی هم و هم‎چنین الحاق زمین‌نگاری به‌همراه نقشه‌ی آسمان بر روی یکدیگر نشان داده شده است و با استفاده از رسانه‌هایی مانند چیدمان و ویدئو، نمایشی مقبول از زیبایی‌شناسی خود ارائه می‌دهد.

ترکیب نظام رسامی علمی با شاعرانگی تفاسیر هستی‌شناسانه از تکوین جهان، کارماده‌ی ذهنی هنرمند و تلاش بر خلقی متفاوت دارد. در میان نمایشگاه شاهد چیدمانی بر روی میز هستیم که نقشه‌ی زمی‌‎نگاری، بستر اصلی را تشکیل می‌دهد؛ هنرمند با سودجویی از ابزارهای علمی سعی در خلق فضایی از قرن‌ها جست‌وجوی انسان در پاسخ به روابط پدیدارهای خلقت دارد.

گیاهان به‌صورت موضعی در چیدمان‌هایی کوچک‌تر، به‌دقت در کنار نقشه‌ها قرار گرفته و هم‌سانی این اشکال را در گستره‌ی گیتی بررسی می‌کند.

فرشاد در جایی دیگر از بیانیه به این نکته اشاره می‌کند که هر اتم تشکیل‌دهنده‌ی بدن انسان، از سراسر کهکشان جمع‌آوری‌ شده و هر قطعه از مکانی دور درکنارهم قرار دارد و انسان از غبارهای ستارگان شکل می‌گیرد؛ این مفاهیم و تجسم آن‌ها به‌همراه دریافت‌ها و داده‌های دیداری و تجارب زیسته‌ی هنرمند، جهان تصویری او را شکل می‌دهند.

برخورد فرشاد با طبیعت در قالب تأثیرات این عناصر وجودی بر هم، حاکی از انرژی پنهانی است که اشکال مادی را دچار وحدت ساخته و شباهت‌های این خطوط در زمین و آسمان و جهان‌های خرد و کلان، زمینه‌ی شکل‌گیری اتصالی عمیق با طبیعت هستند؛ امروزه تأثیر انسان در جهت تخریب محیط زیست، حاصل فقدان شناخت از زندگی و هستی و درون‌کاوی انسان از صورت و جوهر زیستن است.

یکی از جالب‌ترین مفاهیم ارائه‌شده در این کارنما، نام‌گذاری‌های هنرمند در ارتباط با آثار است؛ جملاتی مانند: «نگاهی ظریف به منشاء‌مان» یا «نوسان لایه‌های پنهان»، «شفافیت زمان» و… که همگی در برخورد و ایجاد تجربه‌ی زیبایی‌شناسی مخاطبان، نقطه‌ی عطفی به سوی معنایابی تصاویرند.

در بسیاری از تابلوها، اثر، نقش برجسته است و خطوط به کمک نخ‌هایی برجسته شده تا از محدودیت دوبعدی به سمت فضایی لطیف و سه‌بعدی، بینندگان را هدایت کند؛ در دو تابلوی کنار هم، تحت عنوان تبدیل شماره‌ی یک و تبدیل شماره‌ی دو و یک منظره‌ی خطی از روز و شب مثالی ارائه گردیده که پیوند اشکال زمین و آسمان را در چرخش زمین و خورشید بررسی می‌کند.

حجم اشارات و استعاره‌های هنرمند در تولید هر اثر، نمایش او را غنا بخشیده و بینندگان را در نمایشگاه مجذوب می‌سازد؛ این جذبه‌، حاصل دریافت‌ها و جست‌وجویی است که در نگاه اول احساس نمی‌گردد، اما با تأمل و دقت در هرگوشه از نگارخانه، مخاطب به صداقت تلاش و جست‌وجوی هنرمند پی می‌برد.

هیچ اثر و کنشی بی‌دلیل کار نشده و به‌سختی می‌توان در برخوردی سطحی از کنار هر تصویر یا چیدمان گذر کرد؛ هنرمند جهانی خیالی و عمیق از واقعیت‌های هستی خلق نموده و دغدغه‌هایی عمیق‌تر و فراتر از سطح متداول نمایش‌های در جریان را مطرح می‌سازد؛ کارنمای فرشاد بستر شکل‌گیری جریان‌ها و سؤالات بزرگ‌تری از دو وجه الحان رسا‌نه‌های امروزی و نگاه هستی‌شناسانه را شکل داده است؛ این امکان و ظرافت ذهنی و فنی گویایی حضور هنرمندی پرتوان درآینده خواهد بود.

نقد نمایشگاه‌های دیگر به قلم جاوید رمضانی را اینجا بخوانید:

هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن

Posted: 15 مرداد ۰۳

هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]

۲ comments

مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر

Posted: 27 اسفند ۰۱

مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .

الحان جدید کائنات در طیف‌های پیوسته مریم فرشاد

نقدی بر نمایشگاه مریم فرشاد در پروژه‌های آران

ارتباط اجزاء کائنات در طیف‌های پیوسته

مجله هنرهای تجسمی آوام: به قلم جاوید رمضانی

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ