دوره‌ای جدید و پربار در کارنمای فرشید مثقالی

گالری اعتماد

مجله هنرهای تجسمی آوام: به قلم مریم روشن‌فکر

فرشید مثقالی یکی از شخصیت‌های تاثیرگذار در هنر ایران است، نه تنها به خاطر سابقه کاری و آثارش بلکه به خاطر تاثیر نگرفتن، یکتا بودن و پروردن سبکی شخصی و روند خستگی ناپذیر و بالارونده در مسیری که بدون حاشیه و ادعا آن را مشتاقانه دنبال کرده‌است، جسارت استفاده از کارماده‌هایی که مرسوم بازار هنر نیستند و البته حساسیت در فرم و آفرینش تصویری بی‌نقص با معیارهای هنر مدرن که در کنار بازیگوشی سبکی و حضور پر رنگ نگاه شخصی از مرزهای مدرنیستی عبور کرده.

فرشید مثقالی پس از سال‌ها کار به عنوان تصویرگری شناخته شده با جوایزی ارزنده مانند جایزه‌ی هانس کریستین اندرسن برای تمام آثار و جوایز متعدد معتبر برای کتاب‌هایی چون ماهی سیاه کوچولو، آرش کمانگیر و جمشیدشاه و همچنین نشان آبان سال ۹۶ به پاس یک عمر فعالیت موثر در حوزه‌ی هنرهای تجسمی، اینک در روندی که می توان گفت به طور جدی از حوالی یک دهه پیش آغاز شده به عنوان یک هنرمند تجسمی خود را مطرح کرده و روز به روز بر اعتبار آن افزوده.

مثقالی متولد ۱۳۲۲ در اصفهان است، او دانش آموخته‌ی رشته‌ی نقاشی در دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران است و از شاگردان و بعدها همکاران زنده یاد مرتضی ممیز محسوب می‌‌شود. در کارنمای حاضر در نگارخانه‌ی اعتماد، مثقالی در کنار آثار مجسمه‌ی خود از جنس پاپیه ماشه نقاشی‌هایی را نیز ارائه داده است که در ابعاد بزرگ و با تکنیک نقاشی دیجیتال و ترکیب مواد روی بوم تولید شده‌اند، استفاده از رنگ‌های فام و سطوح پر تلالو رنگی در ترکیب‌بندی‌هایی بی‌نقص بدون محوریت موضوع ماحصل این نمایشگاه است، گویی مثقالی که بیشتر به عنوان تصویرساز و روایتگر دارای شهرت است، این‌بار به کل خود را از ایجاد هرگونه روایتی مبرا کرده و به تولید آثاری با زیبایی فرمال صرف دست زده‌است، اما این رویه‌ی ماجراست چرا که در پس زمینه ردپای عکس، تصاویری از سینما و همچنین تابلوهای تاریخ هنر را می‌توان دید.

این نگاه که در مسیری متفاوت از احجام می‌ایستد، راه حلی است برای ردیابی درون هنرمند، زیرا تفاوت این دو که از نحوه‌ی برخورد با کارماده آغاز می‌شود تا جهش به سوی منظری انتزاعی را شکل می‌دهد، مجسمه‌های او به قاعده محصول انجام عملی دستی هستند، حال آنکه در نقاشی‌ها از متریال دیجیتال به عنوان پایه و افزودن لایه نازکی از رنگ بر بوم استفاده شده‌است که حس لامسه‌ی فیزیکی را به تداعی لامسه‌ی ذهنی تغییر داده‌است، هرچند علاقه‌ی مثقالی به استفاده از سطوح در هر دو دسته آثار کاملن هویداست، اما به نظر می‌رسد نقاشی‌ها از لحاظ زمانی باید متاخرتر باشند، زیرا حرکت هنرمند به سمت روایت انتزاعی و گریز از هرگونه بروز دراماتیک از شخصیت‌پردازی تا قصه گویی در آن دیده می‌شود و این روایت انتزاعی فارغ از انتزاع در صورت شکلی آثار، به واسطه‌ی وابستگی به تصاویری که مربوط به حافظه پیشینی جمعی هستند، مانند تاریخ هنر و سینما به آرامی به سمت مفهومی شدن میل کرده‌است.

همه‌ی این‌ها در حالی است که استادِ فرم و رنگ تمام حساسیت بصری خود را بر روی تصاویری بازتابانده که به لحاظ فنی سطحی صاف و یکدست را تشکیل داده‌اند و از برجسته کردن جسمیت رنگ و بوم که پرهیز شده‌است، البته تاکید بر ترکیب مواد یا استفاده از آکریلیک در این مجموعه‌ها به نظر می‌رسد بیشتر در جهت تطمیع بازار باشد، زیرا هرچند سلایق خرید در بازار هنر ایران کمابیش همچنان سنتی و واپسگراست، اما به واسطه‌ی قدرت‌نمایی هنرمندان بزرگی چون دیوید هاکنی با این روش جدید، نقاشی دیجیتال هم کم کم راه خود را در بازار هنر پیدا کرده‌است.

مثقالی همچنین از سطوح برای شکستن فضا نیز استفاده می‌کند و به عمق اهمیتی نمی‌دهد.

در برخی از آثار او با استقلال بخشی به سطوح تصویر را به سطح کاهیده و سوژه را از همه‌ی ویژگی‌های حیات تهی کرده و به تصویری ذهنی بدل نموده‌است، این نوع استفاده از سطح زمخت و رنگ‌های نامتعارف از جنبش فوویسم در نقاشی آمده و نقاش برجسته آن هنری ماتیس است که مثقالی نه تنها از از او الهام گرفته و به نوعی سبک او را در نقاشی پیشه کرده‌است بلکه در نمایشگاه حاضر ادای دین مستقیمی نیز به ماتیس انجام داده و از جزئیات آثار او در تابلوهایش بهره برده.

به هر روی نمایشگاه حاضر از آثار مثقالی به نتیجه رسیدن دوره‌ای جدید و پربار را در زندگی هنری او نشان می‌دهد، به نظر می‌رسد مثقالی تصویرساز و طراح گرافیک به شکلی قطعی در کالبد مثقالی نقاش و هنرمند تجسمی جای گرفته و می‌توان گفت در حال تثبیت شدن است.

نقدهای دیگر به همین قلم:

هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن

Posted: 15 مرداد ۰۳

هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]

۲ comments

مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر

Posted: 27 اسفند ۰۱

مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .

دوره‌ای جدید و پربار در کارنمای فرشید مثقالی

دوره‌ای جدید و پربار در کارنمای فرشید مثقالی

گالری اعتماد

مجله هنرهای تجسمی آوام: به قلم مریم روشن‌فکر

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ