معافیت گرافیستهای ایرانی و افغانستانی، از پرداخت ورودی سه سالانه بینالمللی پوستر Lahti
گفتگوی رضا رفیعی راد با کیوریتور سه سالانه Lahti
مجله هنرهای تجسمی آوام: سه سالانه بینالمللی پوستر Lahti یکی از معتبرترین جشنوارههای گرافیکی جهان در حوزه پوستر است. این جشنواره، در دوره اخیر، تصمیمات جدیدی را برای تسهیل شرکتکنندگان ایرانی و افغانستانی اتخاذ نموده است. آنچه پیش رودارید، گفتگویی است با خانم Hanna Suihko کیوریتور این سه سالانه.
ایشان درزمینهٔ تاریخچه مختصر این سه سالانه، گفتند که سه سالانه بینالمللی پوستر لاتی (Lahti International Poster Triennia) برای اولین بار در سال ۱۹۷۵ آغاز شد و یکی از قدیمیترین نمایشگاههای بینالمللی پوستر است که هنوز هم در جهان برپا میشود. در ابتدا در دهه ۱۹۷۰ آن را بهعنوان دوسالانه آغاز کرد، اما از سال ۲۰۱۴ بهصورت سه سالانه فعالیتش را ادامه داد. در دوره جاری، به دلیل اینکه منتظر پایان ساخت یک موزه برای این سه سالانه بودیم، بهطور استثناء، در سال چهارم برگزار میشود؛ که همزمان با افتتاح این موزه هست.
موزه پوستر Lahti، انجمن طراحان گرافیک فنلاند (Grafia)، انجمن صنفی دوستان پوستر (Posters´ Friends Guild) و دیگر سازمانهای طراحی گرافیک فنلاند نهادهایی که برگزارکننده این سه سالانه میباشند.
او در پاسخ به این سؤال که رویکردهای فرهنگی و هنری این جشنواره بینالمللی چیست؟ گفت که هدف از این نمایشگاه نشان دادن طرحهای گرافیکی باکیفیت بالا از سراسر جهان به شکل پوستر است. درواقع تأسیس موزه پوستر Lahti هم نمایش پوسترهای باکیفیتی است که در طی چهل سال در این سه سالانه آرشیو شده و ادامه نیز خواهد داشت.
او در ادامه افزود مضامین این سه سالانه، در هر دوره متفاوت است؛ اما یک دسته مضامین ثابت نیز داریم شامل پوسترهای فرهنگی، اجتماعی و پوسترهای محیطی هستند. موضوع اصلی سه سالانه این دوره خانهها و سکونت داشتن و همچنین چوب در منازل برای توسعه پایدار، هست.
در پاسخ به اینکه کدام کشورها بیشترین و کمترین تعداد شرکتکننده رادارند در این سه سالانه رادارند، بیان کرد که برخی کشورهایی که دارای سنت تصویرسازی هستند، در سه سالانه ما بیشترین شرکتکننده رادارند؛ مانند ایران، آلمان، سوئیس، لهستان، چین و ژاپن؛ که در این کشورها فرهنگ طراحی گرافیک قدمت زیادی داشته و هنوز هم بسیار قوی است. پوسترهایی که از این کشورها میگیریم بسیار زیبا هستند و باکار حرفهای بسیار خوبی طراحیشدهاند.
اما کشورهایی مانند آمریکای جنوبی که طراحی رنگارنگ آنها را بسیار زیبا هستند، آثار کمی را ارسال میکنند ما همچنین مشارکت زیادی را از کشور افغانستان دریافت نکردهایم و دوست داریم طراحی گرافیک بیشتری را در نمایشگاه سه سالانه بینالمللی پوستر Lahti مشاهده کنیم. نکته دیگر هم اینکه در بسیاری از کشورها، مدیاهای دیجیتال جایگزین طراحی پوستر به روش سنتی شدهاند و این مورد بهعنوانمثال در فنلاند دیگر طراحان پوستر به شیوه سنتی، زیاد نیستند. جهان تغییر کرده است و در برنامههای توسعهای آینده باید این تغییرات را نیز در سه سالانه در نظر داشته باشیم.
در این جشنواره، پنج داور بینالمللی وجود دارد که در حد امکان از کشورهای مختلف انتخاب میشوند. این داوران درزمینهٔ طراحی گرافیک متخصص هستند. بهعنوانمثال پریسا تشکری در سال ۲۰۱۷ رئیس داوران طراح ایرانی بود و سایر اعضای آن از آلمان، لهستان، سوئیس و فنلاند بودند. این بار داوران از اسپانیا، آلمان، تایوان، لهستان و فنلاند حضور دارند.
امسال ما در حال ارتقاء دسته پوسترهای زیستمحیطی هستیم زیرا مسائل زیستمحیطی در جهان اهمیت بیشتری پیداکرده است، بهعنوانمثال تغییرات آب و هوایی و مشکل رو به رشد پلاستیک در طبیعت و اقیانوسها. دسته پوسترهای زیستمحیطی در سال ۱۹۹۵ توسط Lauri Tarasti در این سه سالانه تأسیس شد که هنوز هم در کمیته سازمان دهنده سه سالانه بینالمللی پوستر Lahti نقش مهمی دارد و همچنین شخصاً جایزه این دسته از پوسترها را تأمین میکند.
سه سالانه بینالمللی پوستر Lahti از تحریمهای ناگوار اقتصادی برای ایران و برخی دیگر از کشورهای جهان آگاه است. ازآنجاییکه این سه سالانه بینالمللی پوستر یک سازمان سیاسی نیست بلکه فقط یک هدف هنری دارد که بهسادگی بتواند طراحی و گرافیک خوبی را پیدا کند و به نمایش بگذارد، به همین دلیل است که برگزارکنندگان سه سالانه تصمیم گرفتند ضمن استقبال از طراحان ایرانی، بههیچوجه از شرکتکنندگان ایرانی و افغانی هزینهای دریافت نکند.
در پایان سه سالانه پوستر Lahti مشتاقانه منتظر است تا ببیند، این بار طراحی پوستر در کشورهای ایران چگونه خواهد بود.