NFT ها تحول و تهدید در هنر معاصر

برای تولید هر NFT چه میزان انرژی صرف خواهد شد؟
 نویسنده: هیروکو تابوچی Hiroko Tabuchi
پرونده کریپتو آرت | بازار جدیدی در دنیای هنر | قسمت سوم
مجله هنرهای تجسمی آوام: ترجمه و گردآوری شیدا عزیزی

NFT کریپتو آرت

درحالی‌که امروزه دنیای هنر تحولی جدی را به‌واسطه NFT ها تجربه می‌کند، کره زمین نیز هدف تهدیدات بسیار جدی و قابل‌ملاحظه‌ای قرارگرفته است. آفرینش آثار هنری دیجیتال، نیازمند مصرف مقادیر زیادی انرژی است و این یعنی تولید گازهای گلخانه‌ای!

کریس برشت[۱] هنرمند و معمار اتریشی هنرمندی است که شهرت خود را به‌واسطه تحقیقاتش درزمینهٔ «معماری محیط‌زیستی»[۲] کسب کرده است. وی در اولین مواجهه با NFT ها بسیار مجذوب آن‌ها شد به‌طوری‌که می‌گوید:«انگار به دنیای کودکیم برگشتم.» برای کشف رموز و قواعد دنیای NFT ها بسیار مشتاق شده است.

اما زمانی که کریس در تحقیقاتش رد پای تأثیرات محیطی مخرب مرتبط با مسیر تولید NFT ها را کشف کرد، واکاوی‌های مشتاقانه او به ناگاه مسیر ذهنی او را تغییر دادند.

کریس درباره اثر هنری بیپل[۳] که در حراج کریستیز به مبلغ ۶۹ میلیون دلار به فروش رسیده است می‌گوید:«انرژی برقی که برای خلق ۳۰۰ آیتم دیجیتالی که به‌صورت اثر هنری به فروش رسیده است مصرف‌شده، معادل مصرف انرژی برقی است که می‌تواند به‌طور میانگین در اروپا طی مدت دو دهه مصرف شود.«وی این مطلب را در ویدیویی در صفحه اینستاگرام خود در مارچ ۲۰۲۱ منتشر کرد.

چه بر سر گرمای زمین می‌آید؟

NFT هنری، در حقیقت اثری هنری است که ساختاری متشکل از کدهای منحصربه‌فرد دارد. این کدها در یک بایگانی مجازی به نام بلاکچین[۴] ذخیره و نگهداری می‌شوند.

علاوه بر اینکه بازار NFT ها علاقه‌مندان خاص خود را دارد که همواره اسباب رونق روزافزون این حوزه را فراهم آورده‌اند، شرایط محدودیت‌های پاندمی نیز در کشش این بازار و جهش حیرت‌انگیز قیمت‌های آثار دیجیتال نقش مؤثری داشته است. لیکن تکنولوژی بلاکچین که ساختار اساسی ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین را تشکیل می‌دهد، با تولید حجم بسیار وسیع از گازهای گلخانه‌ای همراه شده است.

به بیان اجمالی‌تر، زمانی که هنرمند اثر دیجیتال خود را بارگزاری می‌کند و دکمه «مینت»[۵] را می‌فشارد، وارد جریانی می‌شود که مصرف حجم انبوهی انرژی را می‌طلبد. چرا؟ به این دلیل که در طول مراحل بارگزاری، «اتریوم»[۶] (ارز دیجیتال مورداستفاده برای تولید NFT) برای ایجاد دارایی‌های دیجیتال نظیر NFT ها از روشی به نام «گواهی اثر»[۷] استفاده می‌کند. به عبارت ساده‌تر روند تبدیل اثر به توکنی که تنها یک نسخه از آن موجود شود و منحصربه‌فرد بودن آن تضمین باشد، نیازمند صرف مقدار انرژی هنگفتی است. این فرایند – گواهی اثر- شامل مراحلی بسیار پیچیده و سنگین است و این پیچیدگی به‌عمد و به جهت جلوگیری از اقدامات غیرقانونی و جعل آثار طراحی‌شده است. درواقع در تولید بیت کوین نیز از همین شیوه استفاده می‌شود.

بر اساس گزارش‌های ارائه‌شده توسط محققین مستقل، برای ایجاد یک NFT معمولی، چیزی حدود ۲۰۰ کیلوگرم کربن گرمازا برای کره زمین[۸] تولید می‌شود که این مقدار معادل مصرف سوخت یک اتومبیل آمریکایی معمولی در طول مسافت ۵۰۰ مایل رانندگی است.

تحقیقات انجام‌شده در دانشگاه کمبریج تخمین زده‌اند که مصرف انرژی در فرایند ایجاد بیت کوین از مصرف انرژی در کل کشورهایی مانند آرژانتین، سوئد و پاکستان بیشتر است. اخیراً نیز در روزنامه «نیچر کامیونیکیشنز»[۹] هشدار داده‌شده است که اگر این نوع رفتار مصرفی انرژی در تولید بیت کوین در کشور چین بدون نظارت تداوم داشته باشد، کلیه اهداف ملی در حوزه آب‌وهوا تحت تأثیر قرار خواهند گرفت.

سوزان کولر[۱۰] کارشناس تحلیلی چرخه زیست از دانشگاه آلبورگ[۱۱] دانمارک تحقیقاتی در ارتباط با دارایی‌های دیجیتال در تکنولوژی بلاکچین داشته است، می‌گوید: «درک این مطلب آسان نیست که ما می‌توانیم با فشردن یک دکمه و تایپ چند کلمه به ناگاه انرژی هنگفتی را بسوزانیم و از بین ببریم.»

او همچنین می‌گوید: «قسمت بدتر داستان اینجاست که به دلیل سودآوری فعالیت‌های بلاکچین فرایندهای تولید و ایجاد NFT ها رقابتی‌تر و دشوارتر شده‌اند و این سودآوری سبب افزایش متقاضیان این حوزه شده است؛ بنابراین با گذشت زمان و با این روند، به ذخیره انرژی کمک نمی‌شود مگر اینکه از سوخت بدون کربن استفاده شود.»

بااینکه این نخستین باری نیست که دنیای هنر محیط‌زیست را تهدید می‌کند، اما این اولین باری است که موضوعی مانند NFT چنین بحث‌برانگیز جهان را تحت تأثیر خود قرار داده است. این‌طور به نظر می‌رسد که «فضایی برای دیده شدن هنرمندان کوچک، فهمیده شدن و درآمدزایی» ازجمله دلایل اقبال NFT ها باوجود همه تهدیدات آن برای محیط‌زیست باشند.

از طرف دیگر افرادی مانند «گرت استنگروم»[۱۲] -طراح- بر این روند معترض هستند و اعتراض خود را این‌طور اعلان کرده‌اند: «چطور امکان دارد که هر کسی-کودک تا بزرگسال- بدون در نظر گرفتن اخلاقیات در حوزه محیط‌زیست آینده سیاره زمین را برای دهه‌ها مورد سوءاستفاده قرار دهد؟»

«ژوانی لامرسیه»[۱۳] هنرمند فرانسوی که به‌واسطه مجسمه‌های نورانی فوتوریستی‌اش شناخته‌شده است, ازجمله اولین معترضین این رویداد بوده است. وی که به‌تازگی ۶ ویدئو آرت خود را در بلاکچین ثبت کرده و بلافاصله به فروش رسانده است، پس از مطلع شدن از این آژیرِ خطر به فعالان محیط‌زیست گروید. او در وب‌سایت خود اعلان کرد: «به نظر می‌رسد مقدار برق مصرف‌شده برای استخراج ۶ اثر دیجیتال من که فقط در ۱۰ ثانیه ایجاد شدند، بیشتر از مصرف برق آتلیه من در طول دو سال باشد؛ بنابراین او برای ثبت آثار دیجیتال خود در آینده دست نگه می‌دارد.» همچنین او افزود: «این اتفاق مثل یک انفجار بزرگ بوده و صرفه مالی هنگفتی داشته است. افراد در زمان بسیار کوتاهی هرقدر ممکن باشد پول درمی‌آورند، اما این‌طور ادامه نخواهد یافت.»

سیر نزولی جریان

یک ماه قبل، آرت استیشن[۱۴]– اپلیکیشنی هنری- تصمیم به اجرای روند کاهشی ایجاد NFT آثار گروهی از هنرمندان معروف کرد. اپلیکیشن آرت استیشن امیدوار است در آینده راه‌حلی مناسب و کارآمدی برای این مشکل پیدا شود.

همچنین به نظر می‌رسد در آینده «اتریوم» در تبادلات رمز ارزها و بلاکچین هنری کمرنگ‌تر شود و درنتیجه به دلیل تغییر در روش افزودن دارایی دیجیتال به بلاکچین مصرف انرژی نیز کاهش یابد. البته واضح است که این تغییر روش و محدود شدن اتریوم در فضایی که میلیاردها دلار ارزش ساخته است کار آسانی نیست که بتواند یک‌شبه به نتیجه برسد.

در شرایط فعلی پلتفرم‌های بسیاری با شعار «نگران نباشید! ما بهای کربن مصرفی را پرداخت می‌کنیم.» سوءمصرف انرژی را عادی‌سازی کرده‌اند. این در حالی است که «بلیچد رینبو» تصویرساز، این شعار را این‌گونه استنباط می‌کند: «این کار مانند این است که یک خانه را در آتش بسوزانیم و برای جبران آن گلدان گلی را در ویرانه‌های سوخته بگذاریم.»


[۱] Chris Precht

[۲]  ecological architecture

[۳] Beeple

[۴] Blockchain

[۵] mint

[۶] Ethereum

[۷] Proof of work

[۸] Planet warming carbon

[۹] Nature communications

[۱۰] Susanne Köhler

[۱۱] Aalborg University

[۱۲]  Gareth Stangroom

[۱۳] Joanie Lemercier

[۱۴] ArtStation

دیگر قسمت‌های این پرونده را اینجا بخوانید:

بازار هنر رمز ارزها را جدی بگیرید

کریپتو آرت | دفتر مجازی ثبت اسناد رسمی آثار هنری