کتاب جعبه ابزار کیوریتوری | راهنمای عملی برای هنربانان ترجمه صدف کیانی توسط نشر آوام سرا در دست چاپ است.
آیا تابهحال به این فکر کردهاید که برای برپایی یک نمایشگاه هنری در گالریها و یا موزهها برگزار شود، به چه چیزی نیاز است؟ بدون شک، عوامل زیادی وجود دارد که مهم هستند، اما شخصی وجود دارد که از امکانات اولیه حداکثر استفاده را میکند، تصمیم میگیرد و برنامهریزی میکند که نمایشگاه چگونه پیش برود. همه اینها در مورد کیوریتور، که چهره کلیدی برای هر نمایشگاه هنری و در کل جهان هنر معاصر صدق میکند.
هرکسی که تصمیم میگیرد تبدیل به یک کیوریتور شود باید عشقی غیرقابل وصف و توجه زیادی به هنر و تاریخ آن داشته باشد و همچنین مجموعه خاصی از مهارتهای حرفهای موردنیاز برای این شغل را داشته باشد. کیوریتورها مسئولیت نگهداری مجموعهها را با ارزیابی و تحلیل ارزش مادی و معنوی، شرایط حفظ و نگهداری آنها را بر عهدهدارند که نیاز به بینش و دانش زیادی دارد. آنها همچنین آثار هنری مختلف را برای یافتن آثار کافی و مناسب برای برنامهریزی و برپایی نمایشگاههای هنری در هر مقیاسی تفسیر میکنند.
نقش یک کیوریتور حرفهای بسیار مهم است. آنها در جمعآوری اشیاء هنری لازم و چیدمان فضای نمایشگاه بهگونهای که بازدیدکنندگان آن را جذابتر و کاملتر بدانند، مهارت دارند. بهعبارتدیگر کیوریتور کسی است که مسئولیت نمایشگاه را بر عهده دارد و همیشه آماده پاسخگویی به هر سؤالی در مورد نمایش برپاشده است.
کتاب پیش روی شما شامل سه بخش جدا که از یک کتاب به نام «جعبهابزار کیوریتوری» و دو مقاله بانامهای «مثل یک کیوریتور فکر کن» و «کیوریتور قرن بیستم» تشکیل شده است.
اکنون میخواهم آرامآرام شما را از طریق یک چکلیست ساده، با ویژگی کیوریتورها آشنا کنم تا متوجه شوید که صفات یک کیوریتور را دارا هستید یا نه و در پایان این مقدمه باید تصمیم بگیرید که آیا این کتاب بهدرستی به دست شما رسیده است یا خیر.
آیا شما تولید محتوا میکنید؟ مثلاً شاعر، نویسنده، نقاش، ترانهسرا، آهنگساز، مجسمهساز، روزنامهنگار، منتقد و… هستید؟
اگر پاسخ شما بله است باید به شما تبریک بگویم – شما یکی از موارد مهمی را که برای کیوریتور شدن به آن نیاز دارید را دارا هستید، تفکر، اشتیاق به خلق و یافتن پیوندهای جدید و ارتباطات روشنگرانه.
فعالیتهای کیوریتوریال در حقیقت هنر ساختن چیزی جدید، منسجم و معنادار از انبوه اطلاعات و ایدههای مرتبط است.
دلیل اینکه چیزی به نام «ماشین کیوریتوری» یا «کیوریتوری الگوریتمی» وجود ندارد این است که کیوریتوری از ابتدای امر و در هستهی اصلی آن تلاشی هنری و انسانی است؛ بنابراین اگر کیوریتوری را بسط صدای خلاقه خود میدانید، در مسیر درستی قرارگرفتهاید.
کیوریتوری را میتوان هنر ایستادن در محل نمایش و همراه کردن مخاطبان با خود دانست. یک کیوریتور باید جسور، کاریزماتیک، نترس و بی ابا از ریسک کردن و اشتباه باشد.
کیوریتور های بزرگ همهی جوانب را در نظر میگیرند و با آغوش باز به استقبال مضامین قابل پیشبینی و غیرمنتظرهای که بر سر راهشان قرار میگیرد میروند. کیوریتور ها همیشه در معرض دید مخاطبان خواهند بود و درباره باورها، علایق و تفکر خود جسورانه صحبت میکنند. اجازه دهید با شما صادقانه صحبت کنم «در این عرصه جای کمی برای کیوریتورهای ترسو محتاط و محافظهکار وجود دارد.»
کیوریتور ها باید به خود و مخاطبانشان متعهد باشند که در زمان مناسب تلاش خواهند کرد و موضوعات جدید و قابلتوجه زمانهی خود را در ابتدا اصالتسنجی، آرشیو، طبقهبندی، مکتوب و سپس در قالب یک نمایشگاه، کتاب و یا یک مطلب گرداوری شده منتشر و در معرض دید عموم قرار خواهند داد.
یک کیوریتور ایدئال مطالعات بینا رشتهای دارد و در مورد ایدهها منابع الهامش در توییتر، فیس بوک، اینستاگرام، لینکدین و… جستوجو میکند.
فضاهای مجازی اکنون لشگر صداها، تصاویر و منابع در حال ظهور زندگی معاصر است، ماهیت ایدهها و ظرف آنها هرروز در حال تغییر است.
اینستاگرام گروه جدیدی از خالقان را به وجود آورده است و تصاویر بعضی از پلتفرمها مانند پینترست همچون بخشی از فعالیتهای یک کیوریتور است.
اما باید به این نکته توجه کنید که مخاطبان شما زمان یا ابزار مناسب را برای اینکه در گوشههای تاریک و ناشناخته اینترنت و فضای مجازی، کتابخانهها و استودیوهای هنرمندان به جستجو بپردازند را ندارند.
پس اگر شما بهعنوان یک کیوریتور انتخابشدهاید و فعالیت میکنید، در حقیقت به این معناست که در مقام یک کاوشگر منصوبشدهاید و این بدان معناست که همیشه باید تشنه کاوش و جمعآوری موضوعات جدید باشید، در هرکجا که باشد.
کیوریتورها بیش از هر چیز دیگری شکارچی/گردآورنده هستند، در حقیقت کیوریتورها سازماندهی میکنند. آنها با ایجاد یک چهارچوب و سپس با ارائه خروجی انتخابشده خود در یک ساختار منسجم و منطقی به هرجومرج نظم و معنا میبخشند. ممکن است برای تنها یک پروژه هزاران عنصر بالقوه جمعآوری کرده باشید، هنر تطبیق آن با چیدمان منسجم و قابلهضم و تهیه مکتوبات لازم اغلب به طرز وحشتناکی دشوار است و انجام مستلزم تسلط کامل بر موضوع و مبانی نظری هنر است.
اگر شما بهصورت کلی ویژگیهای ذکرشده را دارا بودید این کتاب بهصورت عملی شمارا راهنمایی خواهد کرد و یک جعبه ابراز کامل و اولیه برای شروع کار کیوریتوری شما خواهد بود.
کتابهای دیگر نشر آوام سرا اینجا ببینید.