کتاب «نقاشی‌های سلطنتی ایران در عصر قاجار» منتشر شد.
هنر قاجار به عنوان دستاورد دوران متأخر تاریخ ایران و هنری که با سیاست، جامعه، ادبیات و باورهای دینی پیوندی نزدیک داشته، از ظرفیت‌های بالقوه و ویژگی‌های منحصربه‌فردی برخوردار است. در نیم قرن اخیر، پژوهشگرانی همچون بازیل و. رابینسون، بازیل گرِی، س. ج. فالک و دیگران به عنوان پیشگامان این عرصه، با انتشار کتاب‌ها و مقالاتی در این زمینه، هر یک سهم بسزایی در معرفی و پیشبرد دامنۀ شناخت هنر و نقاشی قاجار داشته‌اند. در حقیقت می‌توان چنین گفت که نقش محققان خارجی که خود به نوعی دست‌اندرکار و پیشاهنگ عرصۀ «قاجارپژوهی» و مطالعات هنر قاجار به شمار می‌آیند، در معرفی جایگاه واقعی هنر این دوران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است.
نسخۀ انگلیسی این کتاب که در حدود سیصد صفحه و به کوشش جمعی از قاجارپژوهان سرشناسِ خارج از ایران تدوین شده، برای نخستین بار طیف گسترده‌ای از آثار هنری دوران قاجار را از مجموعه‌های خارجی به نمایش می‌گذارد. این آثار که در واقع از بین بهترین مجموعه‌های عمومی و خصوصی گلچین شده، به مستندسازیِ فرهنگ و هنر دوره‌ای می‌پردازد که پیشتر تا حدود زیادی مغفول مانده بود و فقط مجموعه‌داران اندکی به آن تمایل داشتند. به همین دلیل اثر حاضر در سال‌های بعد، به یک منبع پژوهشیِ معتبر و ارزشمند بدل شد. اما این نمایشگاه که از «موزۀ هنر بروکلین» نیویورک به «موزۀ هَمِر» لس‌آنجلس و سپس به «گالری برونئی» لندن رفت و بیش از یکصد و پنجاه هزار نفر از آن دیدن کردند، در خود ایران چندان شناخته‌شده نبود و مجلدی هم که منتشر شد، در آنجا در دسترس همه قرار نداشت. با این حال، نمایشگاه و کاتالوگش سرانجام ابعاد گسترده‌ای یافت و مطالعات قاجار را در جهان متحول کرد.
با وجود گذشت بیش از دو دهه از انتشار این اثر ارزشمند و اهمیت تصویری و محتوایی آن به عنوان سندی قابل تأمل در حوزۀ مطالعات تاریخ نقاشی قاجار، مترجمان بر آن شدند تا با کسب اجازه از سرویراستار و همکاران کتاب، این اثر کم‌نظیر را به فارسی ترجمه و برای نخستین بار در ایران منتشر کنند. گفتنی است تمام مراحل برگردان، آماده‌سازی تصاویر، ویراستاری و طراحی کتاب زیر نظر دکتر لیلا دیبا به انجام رسیده است.
همچنین گفتنی است با توجه به فاصلۀ نسبتا زیاد از زمان برگزاری نمایشگاه فوق و نظر به انتشار اسناد و پژوهش‌های جدید دربارۀ تاریخچۀ نقاشی قاجار، و همچنین برگزاری چندین نمایشگاه با موضوع مشابه در سال‌های اخیر، ضرورت این مهم احساس شد که در پایانِ هر مقاله و هر متنِ تحلیلی، اطلاعات تکمیلی و منابع روزآمدی در قالب پی‌نوشت‌های مترجمان، با وفاداری به متن اصلی، به ترجمۀ آن افزوده شود. همچنین سعی شده تا تقریبا تمام تصاویر سیاه‌وسفید در اصل کتاب با نمونه‌های رنگی و باکیفیت‌تر جایگزین گردد. بازیل ویلیام رابینسون، از پایه‌گذاران عرصۀ مطالعات هنر قاجار معتقد است که «نقاشی‌های سلطنتی ایران در عصر قاجار (۱۹۲۵-۱۷۸۵م.)»، مایۀ افتخار و سرفرازی دنیای هنر ایران است. این اثر در حقیقت آشکارا بیان می‌کند که نویسندگان و پژوهشگرانِ نقاشی ایران در ادوار پیشین، که کار را با پایان سلسلۀ صفویه تمام‌شده تصور کرده و خود را به نوعی کنار کشیده‌اند، در اشتباه بوده‌اند و از طرفی اظهار می‌دارد که اینک زمانه، زمانۀ قاجارهاست.
کتاب «نقاشی‌های سلطنتی ایران در عصر قاجار» در ۴۹۶ صفحه رنگی گلاسه در سال ۱۴۰۱ به چاپ رسید.
