قصه یک معمار
داستان دکتر جهانگیر درویش معمار برجسته ایرانی و نامزد جایزه آقاخان
به قلم یاسمن دخت دباغ
ساختمان ورزشگاه تختی تهران-طراح دکتر جهانگیر درویشبی شک دکتر جهانگیر درویش را می توان از مشاهیر معماری ایران و جهان نامید. او که فرزند سعداله خان درویش ازمبارزین نهضت جنگل است در سال ۱۳۱۲ در ورامین به دنیا آمد و تلاشش هم چون پدر آبادانی ایران بود اما هر کدام مسیری متفاوت را در پیش گرفتند پدر راه مبارزه و پسر راه علم و هنر را.
جهانگیر درویش دوره مقدماتی ۲ ساله معماری را از سال ۱۳۳۴ تا ۱۳۳۶ در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به پایان رساند سپس برای ادامه تحصیل در رشته معماری به ایتالیا رفت و کارشناسی ارشد خود را از دانشکده معماری شهر رم ایتالیا گرفت؛ دوره دکترا را نیز در سال ۱۳۴۱ در دانشگاه پلی تکنیک شهر تورین ایتالیا به پایان رساند. وی در سال ۱۳۴۴ موسسه معماری درویش را در تهران و در سال ۱۳۶۲ “موسسه معماری درویش” را در ایتالیا تاسیس کرد. فعالیت حرفه ای دکتر درویش از سال ۱۳۴۱ در ایتالیا، ایران و آمریکا در این رشته آغاز شد. در سال ۱۳۴۵ به درخواست وزارت ورزش وقت جهت طراحی و ساخت ورزشگاه فرح آباد (تختی) تهران به ایران آمدند و بنای شگفت انگیز سازه کابلی را بنا کرد. از دیگر طرح های اجرا شده توسط جهانگیر درویش می توان ساختمان تلویزیون تهران، ساختمان تلویزیون بندرعباس، ساختمان تلویزیون شیراز و مرکز تلویزیون ارومیه را نام برد. همچنین این طراح برجسته، ساخت سقف نازک بتنی برای ساختمان مرسدس بنز را نیز بر عهده داشته است.
ساختمان ورزشگاه تختی تهران-طراح دکتر جهانگیر درویشیه سری از جوایز هست که انگار هیچ وقت قرار نیست به دست فرد برنده برسه؛ مثل جایزه ی شاگرد اولی خیلی از بچه های قدیم که دوچرخه بود و تابستون پشت تابستون گذشت اما هیچ وقت بهشون نرسید و فقط هر سال انگیزه ای شد براشون بلکه بیشتردرس بخونن و صاحبش بشن اما آرزوی بزرگ بچگیشون به تن بزرگسالیشون کوچیک شد و فقط ازش یه خاطره موند… خاطره ی تلاش های با انگیزه و سخت و چشیدن طعمِ گسِ شاگرد اولی که چون جایزه نداشت دیگه شیرین نبود. این جایزه ها هیچ وقت نقد نشدن اما توی قلک خاطرات اون برنده های بی جایزه تا ابد به یادگار موندن. یه عده هم بودن که با اختلاف کم از شاگرد اول می شدن نفر دوم و سوم… اونا می دونستن که خوبن، خیلیم خوبن اما به هر حال توی این گود نفر اول نبودن… برنده ی با جایزه نبودن… اما اول و دوم و سوم بودن همش یه رتبه ست… مهم تاثیرگزار بودنه… مهم تلاش کردنه… مهم رو به جلو پیش رفتنه…
یه سری آدم ها هم توی دنیا پیدا میشن که از ابتدا، دنبال هیچ رتبه و جایزه ای نبودن و نیستن… این آدما همون هایی هستن که صرفا در معرض داوری قرار گرفتن و ارزیابی شدن براشون از هر رتبه و مقام و جایزه ای ارزشمندتره.
آرشیتکت ها بهتر از هر کسی می دونن که جایزه ی معماری آقا خان از نظر اقتصادی برترین جایزه ی معماری در جهان به شمار میاد و هدف این جایزه ی بزرگ که این روزها ارزشش به یک میلیون دلار رسیده بر شیوه های بومی و اسلامی و راهکردهای معماری کهن و نوین در توسعه ی جهان سوم تمرکز داره و به معمارانی تعلق می گیره که طرح های نو توأم با فاکتورهای اجتماعی و توسعه و مفاهیم بازسازی، دوباره استفاده سازی و محافظت و طراحی محیط زیست، ارائه میدن تا فرهنگ و معماری کشورهای مسلمان منطبق با اقتضائات گفتمان مدرن مطرح بشه.
قبل از انقلاب اسلامی ایران دکتر جهانگیر درویش معمار پیشکسوت کشورمون کاندیدای جایزه ی آقاخان شد و برای طراحی مرکز رادیو و تلویزیون بندرعباس بود که اثرشون جزو آثار منتخب قرار گرفت. با توجه به اقلیم این منطقه محدودیت های زیادی در ساخت این پروژه وجود داشته که با نبوغ دکتر جهانگیر درویش به بهترین روش پیش رفته. طراحی این مرکز بر اساس فرم های معماری گرم و خشک جنوب ایران شکل گرفته. ایشون با طراحی سقف های گنبدی شکلی که با الهام از فرم خونه های کپرنشین ها، برکه ها، آب انبارهای موجود در منطقه و هم چنین استفاده از قوس های رایج در معماری محل و به کار گیری سنگ باد بر درِ نما تلاش کرد تا هرچه بیشتر این بنا با محیط اطراف و معماری بومی منطقه هم سو بشه و لهجه ی خاصی از معماری گذشته ایران در ترکیب جدید و خلاقانه ای متولد بشه. این اولین بار در دنیا بود که استودیویی به صورت مدور طراحی می شد که ویژگی خاصش رفع نیاز به دید گسترده در هنگام ضبط بود. مصالح استفاده شده در این ساختمان همگی بوم آور، ماسه، آجر و سنگ بود واز نظر سازه ای این بنا در بستر ماسه ای اجرا شده که طی دو زلزله در بندر عباس همچنان پا بر جا مونده.
ساختمان صدا و سیمای بندرعباس-طراح دکتر جهانگیر درویشدرسته که دکترجهانگیر درویش کاندیدای جایزه آقاخان شدن و عنوان نفر اول و هدیه ی ارزشمندش به ایشون تعلق نگرفت اما ساختمان مرکز رادیو تلویزیون بندرعباس و خیلی از بناهای دیگشون هنوز که هنوزه پابرجاست و این بزرگترین جایزه برای معمار فرهیخته ای چون ایشون محسوب میشه. هنرمند کار بلدی که هیچ جایزه ی مادی یی اصلا نمی تونه پاسخگوی ارزش هنریشون باشه.
ساختمان صدا و سیمای بندرعباس-طراح دکتر جهانگیر درویش
این خبر شما اشتباهه
اصلا ایشون برنده نشده. قبل از چاپ یه سر بزنید به وب سایت موسسه اسامی نوشته شده
خیلی عجیبه که خبر دورغ منتشر میکنید
با سلام
ممنون از توجه و همراهی شما
این خبر برای بررسی به منبع ارجاع داده شده است. نتیجه اثبات یا رد خبر بزودی از همین طریق منتشر خواهد شد.
تحقیق در رابطه با مفاخر و هنرمندان بزرگ کشورم همیشه دغدغه من بوده و هست… پس از جست و جوهای فراوان موفق شدم تا با دستیار دکتر درویش که این روزها خودشان خارج از کشور به سر می برند تماس حاصل کنم. دسترسی به دکتر درویش امکان نداشت و دستیارشان با خوش رویی اطلاعاتی را در اختیار من قرار دادند. بر اساس صحبت های دستیار آقای دکتر و تاکید ایشان در خصوص مستنداتی مبنی بر برنده بودن جناب آقای دکتر درویش تلاش کردم تا از طریق تریبون های مختلف مساله را پی گیری کنم. در نهایت مدارک این مسابقه به دستم رسید و متوجه شدم دکتر جهانگیر درویش تنها نامزد دریافت این جایزه بودند. لذا بدین وسیله ادعای دستیارشان که منجر به بازتاب اطلاعات ناقص بنده در این خصوص بود اصلاح گردید.
با سپاس فراوان از توجه و تذکر شما خوانندگان محترم
یاسمن دخت دباغ
متن اصلاح شد
با تشکر از حسن توجه شما مخاطبین عزیز