ترجمه کامل مقالات این پرونده تحت عنوان «کتاب جعل و از آن خودسازی در هنر» توسط نشر آوام سرا به چاپ رسیده است. شما می‌توانید در لینک زیر این کتاب را با ارسال رایگان تهیه کنید.
خرید کتاب جعل و از آن خودسازی در هنر
هنر کپی«نظری بر از آن خودسازی و کپی رایت: توجه به هنرمندانی که خود کپی را موضوع شان کرده اند» مبحث سوم از پرونده جعل و از آن خود سازی در هنر
کریستی رابرتسون– استادیار دانشگاه وسترن کانادا این مطالب را نوشته و زهرا قیاسی به صورت اختصاصی برای وب سایت هنرهای تجسمی آوام آن را ترجمه کرده است. هرگونه استفاده از این نوشته ها منوط به اجازه کتبی از مترجم یا سایت و نشر آوام سرا میباشد. منتظر نظرات و انتقادهای شما در انتهای نوشته‌ها هستیم.
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
- حجم بزرگ پرونده‌های قضایی اخیر (از جمله پرونده پاتریک کاریو، ریچارد پرینس و راجرز علیه جف کونز) توجه عموم را به پیچیدگی رابطه بین هنر و مالکیت معنوی جلب کرده است. در مواردی که هنرمند متهم به تخطی از قانون کپی‌رایت یا نشان تجاری می‌شود استدلال‌ها حول این مدار می‌چرخند که هنر استثنا دارد و نیازمند نوعی حفاظت ویژه.۱ تمرکز بیشتر بحث¬ها در این نوع پرونده‌ها بر ازآن‌خودسازی است و اینکه آیا استفاده آثار هنری جدید از متریال‌های بصری موجود قاعده استثنایی قابل‌قبول بر قانون کپی رایت است یا خیر. این پرونده ها توجه عموم مردم را جلب کرده اند و برای همین اهمیت خیلی زیادی دارند. هنر ازآن خودسازی تنها مسیری است که در آن قانون مالکیت معنوی مستقیماً با هنر معاصر درگیر می‌شود.۲
در این مقاله بررسی می کنیم آنچه در این پرونده ها می گذرد به طور کامل رابطه هنر و هنرمند را با قانون مالکیت معنوی نشان نمی دهد. اطلاع رسانی و گزارش ها در حوزه عمومی به نحوی هستند که تفسیر عمومی درباره کپی رایت را در جهان معاصر بسیار محدود و کوته بینانه شکل دهند. اما در واقعیت پذیرش یا نپذیرفتن این قانون برای هر هنرمند معنای متفاوتی دارد. بنابراین من بررسی این پرونده ها را به کناری می گذارم ودر عوض به کار هنرمندانی می پردازم که کپی رایت و مالکیت معنوی را موضوع کارشان قرار داده‌اند. اینجا گسست جالبی رخ می نماید. وقتی کپی رایت خودش موضوع کار هنری قرار گیرد، دیگر موضوع جزئیات قانون و حقوق نیست. درواقع ازآن خودسازی هم نیست. این نوع کارها کپی‌کاری را با اهدافی سیاسی حول مساله مالکیت و نیروی کار انجام می دهند. کارکرد این آثار بیان پرسش های مربوط به مساله کپی کردن است، در اینجا دیگر مساله سود و مالکیت نیست بلکه تولید و نیروی کار است.
خلاصه حرفم این است که علیرغم پرونده‌های معروف مالکیت معنوی و تاریخ پرفراز و نشیب ازآن خودسازی و کپی کاری در جهان هنر، هنرمندان معاصر به قانون کپی رایت بی توجهاند، حتی اگر به ضرر خودشان تمام شود. وقتی کارشان ایرادی بر مالکیت معنوی وارد کند ترجیح می دهند یکی از دو تفسیری را که در ادامه می آورم برگزینند. تفسیر اول نقد یا طرح پرسشی است بر نتایج مقررات سختگیرانه ضدسرقت و توافق های اقتصادی به نفع مالکیت معنوی، به خصوص نقد تاثیری که اقتصادهای توسعه‌طلب بر کار و زندگی هنرمندان مشغول به کار گذاشته‌اند. به عبارتی، به مالکیت معنوی همچون فرزند سرمایه‌داری نگاه می‌کنند، نه یک سری قواعد و مقررات معمولی. تفسیر دوم کمرنگ کردن کپی‌رایت به طور کلی است، می خواهند کپی‌کردن را به مثابه بخشی از میراث تاریخ هنر بازشناسند که به پرسش‌های مربوط به اعتبار و اصالت همبسته است. این هنرمندان به مفاهیم پیچیده درباره نقش اجتماعی هنر می‌پردازند و اغلب هدفشان زیر سوال بردن سرمایه داری است. عموماً این کار را با مداخله در چرخه جهانی کالا انجام می‌دهند. نقد قانون مالکیت معنوی در واقع بخشی از نقد بزرگتر سیستمی است که اَشکال جدید سود پولی را خلق و حفظ می‌کند و این کار را از طریق ترجمه مالکیت مادی به کار غیر مادی انجام می دهند.
من در این مقاله کوتاه به مثالی درباره تفسیر اول می‌پردازم و بیشتر مطلب را به تفسیر دوم اختصاص می‌دهم، خصوصاً به موضوع دهکده هنر دافن در چین خواهم پرداخت که برای هنرمندان معاصر غربی جذابیت زیادی دارد. قبل از شروع سه نکته را می‌گویم: اول اینکه این مقاله چکیده متنی طویل است و بسیاری از مثال ها و نظریه‌پردازی‌ها را حذف کرده‌ام. دوم اینکه مثال‌های چینی که در اینجا مطرح می‌کنم، مساله نیروی کار و اصالت و مالکیت معنوی را به چالش می‌کشند. مثال چین راحت‌تر است چون اغلب به سرقت متهم می‌شوند و از طرفی هم سلسله مراتب نیروی کار در چین جالب است و برای هنرمندان غربی انبوه کارگرانی که در کارگاه های کوچک کالاهای ارزان‌قیمت برای غرب می سازند خیلی جذاب است.سوم اینکه من این مقاله را در جایگاه مورخ فرهنگ بصری ارائه می کنم و تخصص حقوقی ندارم. هدفم دیدن مساله از منظر هنرمندان است تا نشان دهم که چگونه هنرمندان خارج از پرونده‌های معروف، رژیم‌های مالکیت معنوی را تخریب می‌کنند، رژیم‌هایی که اصرار دارندفهم محدود و سختگیرانه‌ای از مالکیت معنوی به جهان هنر تحمیل کنند.
پروژه دانشگاهی سی‌ساله ای در تلاش است که چهارچوب هنجاری جاافتاده‌ای را که به اشیا خاصی برچسب اصیل و به اشیایی برچسب کیچ یا کپی می‌زند، زیر سوال ببرد.۳ با این حال هنوز همان دغدغه ها و مقوله ها در جهان هنر مطرح‌اند، تفاوتش فقط در این است که حالا از فیلتر مدل جدید مالکیت معنوی شیء و ساختار و کار هنری رد می‌شود. مثلا کار سم دورانت را در نظر بگیرید که عنوانش «نُه صندلی چینی منحصر به فرد ساخت چین» است. اثر شامل نه صندلی است که به محض دیدن می‌توان تشخیص داد از آن صندلی‌های پلاستیکی یکپارچه اند که در هر تراس و حیاط خلوتی پیدا می‌شوند. هیچ حق اختراع یا کپی رایتی برای طراحی و ساخت صندلی های پلاستیکی یکپارچه وجود ندارد. اما قیمت اثاثیه ارزان به واسطه شرایط کار استثماری ارزان نگهداشته می‌شود. اگر با دقت بیشتری به این اثر نگاه کنیم متوجه می شویم آن طور که به نظر می رسد نیست. در واقع کپی‌های پرکار از روی صندلی های پلاستیکی اند که از جنس چینی ساخته شده‌اند. اینجا تولید انبوه صندلی معکوس شده‌است، صندلی ها کاملا دست‌سازند، بدون هیچ قالب و مدلی و کارگران مجرب جیائوژی در شهر شیامن چین آنها را ساختهاند. هر صندلی عنوانی دارد و رنگی مناسب اسمش. اینها اسامی کارگران (همان صنعتگران) است. دورانت با نامگذاری مشخص صندلی‌ها به گم و محو شدن نیروی کار دارای نام در چرخه جهانی کالا اشاره می کند. دورانت می گوید:
به پیش کشیدن این واقعیت که صندلی‌ها را سازندگان چینی ساختهاند مقایسه‌های بیشتری را به دید ناظر می‌‌آورد. جهانی شدن و آزادسازی سیستم اقتصادی چین باعث توزیع کالاهای تولید انبوه در «غرب» شده‌است. برچسب «ساخت چین» مترادف با کالای ارزان و بی‌کیفیت شده‌است. این مجسمه‌های صندلی چینیِ دست‌ساز در تضاد با این فهم کلی هستند چون ارزش زیبایی شناختی دارند و واقعا اشیایی ساخت چین هستند، هم به لحاظ مفهومی و هم فیزیکی. بینندگانی که دانش تاریخی اندکی دارند، می‌دانند که چین شاهکارهای هنر سرامیک را قرن‌ها پیش خلق کرده‌است، خیلی قدیمی‌تر از هر سنت هنری دیگری در جهان غرب.۵
نقش دورانت بعنوان هنرمندی که در نهایت نامش روی کار قرار می‌گیرد هم بحث‌برانگیز است. کل کار اثر برون‌سپاری شده است و مالکیت معنوی دورانت را نشان نمی‌دهد. ایده‌های مربوط به مولف‌بودن و دغدغه نیروی کار ارزان سوالات دنیای هنر معاصرند که در آن هنرمندانِ آثار گران‌قیمت، گاهی حتی اثر را لمس هم نکرده‌اند (استودیو های دیمن هرست و تاکاشی موراکامی دو نمونه اند). با اینکه تولید کارگاهی و برون‌سپاری در طول تاریخ هنر رایج بوده‌است، اما در جهان معاصر با معاملات سنگین و حضور پررنگ مالکیت معنوی مساله پیچیده تر هم شده است. دورانت به تاریخ طولانی ساخت چینی و سرقت صنعتی غرب در قرن هجدهم هم اشاره می‌کند. به موازات هنر غرب که در آن دوره ده‌ها کپی از مونالیزا تولید می‌کرد، از کپی کردن سرامیک ها در چین ممانعت می‌شد و مهارت‌های آن از نسلی به نسل بعد منتقل می‌شد.
در ادامه خواهید خواند:
موضوع دهکده هنر دفان در چین
[/one_half_last]۱ For brevity, I have removed all of the background research footnotes from this text. If anyone would like to see them, I would be happy to provide the sources on art, copying and intellectual property (of which there are many).
۲ See, for example, a 2012 article in Der Spiegel which argues that a number of artists (mostly writers and musicians) had withdrawn their support for the German Pirate Party, arguing that the party’s calls to deregulate all digital content severely disadvantaged artists. The Pirate Party, the journalists write, is the “the first [German] left‐wing party to have a considerable number of intellectuals not for, but against it.” Sven Becker, Jan Fleischhauer and Rene Pfister, “Artists Turn against Pirate Party,” Spiegel Online (April 20, 2012): http://www.spiegel.de/international/germany/authors‐and‐musicians‐rebel‐against‐pirateparty‐
policies‐in‐germany‐a‐۸۲۷۸۷۷٫html. As an aside, this article is definitely not complementary to the Pirate Party and shows a number of misunderstandings of their horizontal organizational structure.
۳ See, for example, Rosalind Krauss. The Originality of the Avant Garde and Other Modernist Myths. MIT Press, 1986; Kathleen Preciado, ed. Retaining the Original: Multiple Originals, Copies, and Reproductions. Washington: National Gallery of Art, 1989; Richard Shiff. “Representation, Copying and the Technique of Originality.” New Literary History 15.2 (Winter 1984), pp. 333‐۶۳٫
۴ Ye Xing You and Du Wei Dong with Craftspeople Xu Liang Jian, Xu Zhi Hong, Xu Fu Fa and Chen Zhong Liang.
۵ Sam Durant. “Nine Chairs.” http://www.samdurant.com/porcelain‐chairs
