هنر درمانی استفاده از نیروهای خلق آثار هنری در ایجاد سلامت
ترسیم تصویری از سلامت با رویکر هنر درمانی
پرونده هنر درمانی | قسمت اول
سایت تندیس ترجمه محمد عبقری
انتخاب و گردآوری: مریم روشن فکر
این پرونده در ۳ قسمت ارائه شده است و میتوانید لینک قسمتهای بعد را در انتهای این شماره دنبال کنید.
آیا تاکنون میدانستید که با در دست گرفتن یک مداد و کشیدن چند خط ساده یا ساختن تندیسی سفالین میتوانید به خودتان در کاهش استرس، افسردگی و ترس کمک کنید و حتی میتوانید در تسکین دردها یا دیگر علائم فیزیکی خود موثر باشید؟ هنر درمانی با استفاده از فعالیتهای هنری ساده به مردم کمک میکند تا خود را ابراز کرده و بوسیله فرایندی خلاقانه نوعی احساس سلامتی و شادمانی را در آنها ایجاد میکند. نشان دادن و ابراز کردن خودمان از طریق نقاشی کردن، رنگ-آمیزی، مجسمهسازی یا کلاژ (تکه چسبانی) موجب ملموس کردن افکار، احساسات و ایدههای ما شده و آنچه را که برخی اوقات نمیتوانیم تنها در قالب کلمات بیان کنیم، نشان میدهد. افراد گوناگون بواسطه کار کردن با وسایل هنری، یاد گرفتن مهارتهای جدید و خلق ایده با استفاده از ابزارهای بصری اغلب گونهای احساس خود-رضایتمندی، داشتن موفقیت شخصی و کسب دستاوردی را تجربه میکنند.
برنامههای هنردرمانی در ایالات متحده فعالیتهایی خلاقانه مخصوص بیماران سرطانی و خانوادههای آنها ارائه کرده و به آنها در کاهش استرس و اضطراب، تسکین درد و حالت تهوع و نیرو بخشیدن به بیمار و همراه بیمار در بیان احساسات و تجربههای خود کمک میکند. دیده شده است که بیان خلاقانه به طور طبیعی بدن را آرام کرده، فشار خون را کاهش میدهد و حتی به واسطه آزاد کردن برخی مواد شیمیایی در مغز در کاهش افسردگی ناشی از بیماری موثر خواهد بود. گشادگی و سرزندگی حاصل از بیان هنری و خلاقانه میتواند موجب بهتر شدن دیدگاه و حال و احوال فرد شده و -مهمتر از آن- به ما کمک میکند تا تجربیات خودمان از بیماری، تروما، سوگ و ماتم و فقدان یا ازدست دادن را ابراز کنیم.
اگر فکر میکنید که حتی نمیتوانید یک خط صاف هم بکشید اما بدانید که شما توان استفاده از فرایند خلاقانه برای تجربه احساس سلامتی و شادمانی را دارید. فواید نقاشی کردن، رنگآمیزی و دیگرکارهای هنری بر سلامت انسان از فرایند موجود در بیان خلاقانه حاصل میشود نه نتیجه نهایی کار. لازم نیست شما حتما فردی هنرمند باشید تا لذت حاصل از بیان خلاقانه را تجربه کرده و از نیروی هنر در تقویت سلامت و شادمانی درونی خود بهرهمند شوید.
هنردرمانها متخصصانی در حوزه بهداشت و درمان هستند که به منظور کار کردن با بیماران گوناگون از جمله افراد مبتلا به بیماریهای پزشکی آموزش دیدهاند. آنها با استفاده از ابزار هنری گوناگون (از قبیل وسایل نقاشی، رنگ روغن، وسایل کولاژ و سفال) و فرآیند خلاقانه به افراد در کشف و شناسایی علایق، نگرانیها، چالشها و احساساتشان از طریق بیان هنری و ساخت یک اثر هنری کمک میکنند. هنردرمانها در محیطهای بیمارستانی با بیماران سرطانی سنین مختلف کار میکنند. اغلب هنردرمانی در اتاق بیمار و کنار تخت او انجام میشود اما در بسیاری از بیمارستانها بیماران دو دسته هستند: بیمارانی که بستری شدهاند و بیماران سرپایی. انجمنهای مخصوص سلامت بیماران سرطانی و گروههای حمایت از بیماران سرطانی نیز هنردرمانی را برای کمک به کودکان و افراد بزرگسال مبتلا به سرطان ارائه میدهند. خانوادههای بیماران سرطانی نیز میتوانند از مزایای فعالیتهای هنری درمانی بهرهمند شده و به خود کمک کنند تا احساسات خود را درمورد تجربههایشان بعنوان پرستار، پدر، مادر، همسر، خواهر یا برادر فرد سرطانی بیان کنند.
هنردرمانی روش دیگری را برای تبادل احساسات، افکار و تجربههایتان در اختیار شما قرار میدهد و به شما کمک میکند تا از خلاقیت خود استفاده کنید و احساس سلامتی و شادمانی خود را افزایش دهید. اگر به مرکز هنردرمانی دسترسی ندارید در اینجا برایتان تعدادی از فعالیتهای هنری ساده را شرح دادهایم که هرکس میتواند در خانه یا بیمارستان آنها را انجام دهد:
● یک دفتر طراحی کوچک و یک بسته ماژیک مخصوص طراحی بخرید. از رنگها، شکلها یا خطها استفاده کنید و احساسات امروزتان را توصیف کنید یا هرآنچه که به دهنتان می رسد را بکشید؛ خطوط ناخوانا، تصاویر نامعلوم و هرچیزی از این شکل. نگران این نباشید که نتیجه چه شکلی خواهد داشت و اینکه بدانید نمره ای هم در کار نخواهد بود. فقط با این وسایل هنری کار کنید و لذت ببرید و ببینید که فرایند خلاقانهتان شما را به کدام سمت میبرد. هر زمان که احساس استرس یا اضطراب را تجربه میکنید، در دفترتان چیزی را بکشید و خواهید دید که احساس نگرانی یا فشار درونی شما کاهش خواهد یافت.
● اگر نیروهای خلاقانه شما با نقاشی تحریک نمیشود، کلکسیونی عکسهای مجلات، کارتپستال و تصاویری که به شما آرامش میدهد را تهیه کنید. با استفاده از قیچی و چسب مایع کلاژی از عکسهایی که جمع کردهاید برروی یک تکه مقوا یا برگه کاغذ بزرگ بسازید. اثر هنری خود را به دیوار اتاق خود در بیمارستان یا خانه آویزان کنید- جاییکه بتوانید آن را ببینید- و از تصاویری که انتخاب کردهاید لذت ببرید.
زمانیکه نمیدانید چطور علائم یا احساسات خود را برای پزشکتان توصیف کنید پس تلاش کنید که آنها را در دفترخود بکشید. اگر درد یا حالت تهوع دارید، تهیه یک مجموعه یادداشت تصویری از زمانهایی که دردها به سراغتان میآید و نشان دادن آن به تیم مراقبتهای بهداشتی شما میتواند مفید و موثر باشد. در دریدار بعدی با پزشکتان نقاشیهای خود را به همراه داشته باشید و آنچه را که نمیتوانید تنها در قالب کلمات توصیف کنید را به او نشان دهید.
● اگر یکی از اعضای خانواده یا دوستانتان مبتلا به بیماری سرطان است، به او جعبهای از لوازم هنری هدیه بدهید. یک دفتر طراحی، یک بسته مداد یا ماژیک رنگی، یک بسته آبرنگ، چسب مایع و قیچی بخرید و آنها را در یک جعبه یا سبد رنگی بگذارید.
قسمت های بعد از پرونده هنر درمانی را اینجا ببینید:
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد میخورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریختهاست یا من از آن فرار کردهام چه چیز میتواند برایم بامعناتر/بیمعناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همهچیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگباختهاست و میدانم به سبب همین رنگعوضکردنش در لحظه است که اینگونه دوستش میدارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکهای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
سفالگری راهی برای درمان افسردگی
آیا میتوان سفالگری را راهی برای کاهش افسردگی دانست؟ پرونده هنردرمانی | قسمت دوم سایت تندیس ترجمه محمد عبقری انتخاب و گردآوری: مریم روشن فکر تا به امروز چندین پژوهش در مورد چگونگی تاثیر سفالگری در هنردرمانی بر کمک به اصلاح و بهبود افراد مبتلا به اختلالات ذهنی از جمله افسردگی انجام شده است. به منظور درک بهتر نقش هنردرمانی در درمان اختلالات عاطفی، نان و هو دو تن از پژوهشگران هنگ کنگی اخیراً در سال ۲۰۱۷ یک آزمایش تصادفی […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد میخورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریختهاست یا من از آن فرار کردهام چه چیز میتواند برایم بامعناتر/بیمعناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همهچیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگباختهاست و میدانم به سبب همین رنگعوضکردنش در لحظه است که اینگونه دوستش میدارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکهای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
هنردرمانی تنها یک پروژه هنری نیست
هنردرمانی تنها یک پروژه هنری نیست پرونده هنردرمانی | قسمت سوم و پایانی هنردرمانی در همه موارد یک مداخله ارتباطی و هدفمند است. سایت تندیس ترجمه محمد عبقری Cathy Malchiodi در مقاله پاشنه آشیل هنردرمانی در آوریل ۲۰۱۴ به بررسی این مطلب میپردازد که استفاده از خلق آثار هنری به منظور خودکمکی، خودگردانی و خودابرازی متعلق به یک مکان یا منطقه خاص نیست و این امری کاملاً عادی و طبیعی است. بهطور دقیقتر، این پدیده نشان دهنده گرایش طبیعی انسان […]
سلام
اگر علاقه مند به بحث هنر درمانی هستید فکر میکنم میتونم کمکی باشم
کارشناس نقاشی دانشگاه آزاد تهران مرکز هنر و معماری و کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه آزاد قزوین هستم و پایان نامه ام رو هنر درمانی کار کردم و سابقه کار در این مورد رو دارم و خوشحال میشم در دنیای هنر در این مورد فعالیتی داشته باشم
ممنون از لطفتون اگر مطلبی در این زمینه دارید که فکر میکنید برای مخاطبین سایت ما مناسبه خوشحال میشیم به همراه رزومه خودتون به لینک زیر ایمیل کنید: info{at}tandismag[dot]com