نمایشگاه « سی مجسمه سی مجسمه‌ساز » در ایران‌شهر
همان تک‌قهرمان
سایت تندیس به قلم حافظ روحانی
جمعی از مشهورترین مجسمه‌سازان نوگرا و معاصر، از چند نسل در کنار هم؛ هر کدام با یک اثر و عمدتاً از نمونه‌های شناخته‌ی شده و جدیدتر مجسمه‌سازان معاصر و چند مجسمه‌ی مشهور از مجسمه‌سازان کهنه‌کارتر و یک کاتالوگ قطور (قطور به‌نسبت کاتالوگ یک نمایشگاه گروهی). فضای باز و وسیع ایران‌شهر این فرصت را فراهم کرده تا این تعداد اثر (تعدادی در ابعاد نسبتاً بزرگ) فضا و محوطه‌ی خالی لازم برای تماشا را داشته باشند. نمایشگاه با نوشته‌ای از جواد مجابی آغاز می‌شود؛ چند سطری درباره‌ی تاریخ مجسمه‌سازی ایران و اشاره به بزرگان دوره‌ی قدیم که این هنر را در ایران بنا گذاشتند و یک اثر از حمیدرضا حکیمی که حکم ورودی نمایشگاه را دارد.
صحبت از کلیت نمایشگاه «سی مجسمه، سی مجسمه‌ساز» کم و بیش ناممکن است؛ پیدا کردن خط رابطی بین این تعداد مجسمه از این تعداد مجسمه‌ساز با این تنوع در نگاه و رویکرد و حتی ماده‌ی کار این مجموعه بیش‌تر به جُنگی می‌ماند تا یک نمایشگاهِ دارای فکر و برنامه‌ی خاص. به نظر هم نمی‌رسد که فکر و برنامه‌ی ویژه‌ای برای نمایش این تعداد اثر وجود داشته باشد؛ نمایشگاه بیش‌تر حول نام‌ها می‌گردد و از اکثر مجسمه‌سازان برجسته‌ی چند دههی گذشته یک کار در نمایشگاه هست. فقط تمرکز (از منظر تعداد) بر هنرمندان معاصر و جدیدتر است و صرفاً کوشیده شده تا در این میان از اکثر بزرگان اثری در نمایشگاه باشد. از این جنبه فقط چند هنرمند غایبند و اثری از ایشان به نمایش درنیامده که غیبت‌شان قابل پیش‌بینی است و نه چندان عجیب. پس اگر هدف گرد آوردن نام‌های معروف و آثار مشهور بوده، برگزارکنندگان نمایشگاه کارشان را به خوبی انجام داده‌اند و کم‌تر نامی را جا انداخته‌اند.
همین گردآوری نام‌ها و آثار شناخته‌شده، نمایشگاه «سی مجسمه، سی مجسمه‌ساز» را دچار تکرار می‌کند؛ به‌واقع بیننده به تمامی آثاری را می‌بیند که کم و بیش در نمایشگاه‌های گروهی مختلف دیگر دیده. از نمونه‌های معاصر و جدیدتر، بیش‌تر آثار به نمایشگاه‌های اخیر هنرمندان مربوط می‌شود و تماشای دوباره‌شان واجد نکته‌ای خاص یا ویژه در مورد آثار یا روند کارشان ندارد. بر این اساس تماشای این نمایشگاه احتمالاً فقط برای کسانی جالب خواهد بود که چندان هنر معاصر ایران را تعقیب نمی‌کنند یا از روند برگزاری نمایشگاه‌های هنری در ایران بی‌اطلاعند، در غیر این صورت به احتمال زیاد بیش‌تر این آثار را پیش‌تر دیده‌اند یا با شیوه و روش کار هنرمندان حاضر آشنایند.
با این‌حال در مجموع کیفیت آثار به نمایش درآمده خوب است؛ آثار شجاع‌الدین شهابی، زنده‌یاد مهدی سحابی، بهمن دادخواه، زنده‌یاد ایرج زند، حمیدرضا حکیمی، بهروز دارش، مریم سالور و … از نمونه‌های ممتاز کارهای آن‌ها به حساب می‌آید. آثار زنده‌یاد اسماعیل توکلی (مش‌اسمال)، ژازه تباتبایی، فاطمه امدادیان، کامبیز صبری، حسین شناور، محسن فولادپور، بهروز حشمت، تاها بهبهانی و … از بین نمونه‌های شناخته‌شده‌ی این هنرمندان انتخاب شده است. با این‌حال همه‌ی این آثار یا نمونه‌های مشابه‌شان بارها در نمایشگاه‌های گوناگون در همین سال جاری تحت عناوین مختلف در معرض تماشا گذاشته شده بودند. به عنوان مثال آثار حسین شناور و محمدرضا خلجی همین چندی پیش در دوسالانه‌ی مجسمه‌سازی هم به نمایش درآمده بودند. یا چند نمونه‌ی مشابه از اثر بهروز حشمت لااقل در دو نمایشگاه یکی در فرمان‌فرما و دیگری در ثالث هم حضور داشتند یا اثر حمیدرضا فتوحی همین اخیراً در آران به تماشا گذاشته شده بود.
در نتیجه اگر صرفاً حضور آثار باکیفیت را معیاری برای ارزش‌گذاری این نمایشگاه در نظر بگیریم، باز هم نمایشگاه «سی مجسمه، سی مجسمه‌ساز» امتیاز بالایی نمی‌گیرد و فاقد آثار یکتا و یا دیده نشده است. با این‌حال فضای وسیع ایران‌شهر قابلیت این نگارخانه برای نمایش مجسمه را نشان می‌دهد، به‌خصوص که وسعت فضا به بیننده امکان می‌دهد تا گرد مجسمه دور بزند و این امکان برای نمایش مجسمه‌هایی که به فضای آزاد در اطراف‌شان نیاز دارند، کمک فراوان می‌کند.
با این‌حال نمی‌توان از تلاش‌های قدرت‌الله عاقلی که نامش به عنوان نمایشگاه‌گردان در صفحه‌ی اول کاتالوگ نمایشگاه گذشت؛ او یکی از فعال‌ترین هنرمندان حال حاضر ایران است و در برگزاری نمایشگاه‌های مجسمه بسیار فعال. حضور و تأثیر او در معرفی جریانات مختلف مجسمه‌سازی معاصر غیرقابل انکار و البته ستایش‌برانگیز است. او یگانه قهرمان مجسمه‌سازی معاصر ما محسوب می‌شود. با این‌حال عدم حضور نمایش‌گاه‌گردان‌های دیگر، به‌خصوص کسانی که در حوزه‌ی مجسمه‌سازی فعالیت کنند، باعث شده تا نمایشگاه‌های گروهی مجسمه‌سازی دچار تکرار و نمایش آثار مشابه شوند. پس به نظر می‌رسد که بیش از هر چیز، مجسمه‌سازی نیازمند حضور چهره‌های جدیدی است تا با نمایش رویکردهای دیگر اشکال دیگری از مجسمه‌سازی را نمایش دهند و فضای هنری ایران را متنوع‌تر کنند.
نقد نمایشگاه های قبل به قلم حافظ روحانی را اینجا بخوانید:
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
تونی کریگ در موزه‌ی هنرهای معاصر | بازگشت به ریشه‌ها
نمایشگاه تونی کریگ در موزه‌ی هنرهای معاصر بازگشت به ریشه‌ها سایت تندیس: به قلم حافظ روحانی در طول برگزاری نمایشگاه تونی کریگ، هنرمند انگلیسیِ آلمانی‌الاصل، ویدئویی کوتاه در موزه‌ی هنرهای معاصر پخش می‌شود که در آن خود تونی کریگ از خودش، کارهای‌اش و تکنیک و نگاه‌اش به مجسمه می‌گوید، بر ماده‌ی کار و علاقه‌اش به کار و ور رفتن با آن تأکید می‌کند تا به این ترتیب نه فقط خلاصه‌ای از مسیر و روند کاری‌اش را به ما نشان دهد […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
مرتضی ممیز | یک یادآوری
مرتضی ممیز | یک یادآوری نگاهی به نمایشگاه دوازدهمین سالگرد مرتضی ممیز در خانه‌ی هنرمندان ایران سایت تندیس: به قلم حافظ روحانی دوازدهمین سالگرد درگذشت مرتضی ممیز، مثل هر سال با برنامه‌ها، نمایشگاه‌ها و بزرگ‌داشت‌ها همراه شد. کم‌تر هنرمندی در تاریخ ایران این بخت یا اقبال را داشته تا خیلی از شاگردان و همراهان متعددش تقریباً همه ساله به یادآوری دستاوردهای‌اش بپردازند و برای‌اش مراسم و بزرگ‌داشت بگیرند و همه‌ی این‌ها، هم‌چنان بر شهرت و اعتبار او، حتی با گذشت […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
نمایشگاه هامون همت در سرزمین هنر، سربازان‌ات را به خط کن!
نمایشگاه هامون همت در سرزمین هنر سربازان‌ات را به خط کن! سایت تندیس به قلم حافظ روحانی آن‌چه هامون همت، به سرزمین هنر آورده در تداوم سنتی قرار می‌گیرد که لااقل در ایران بسیار آشنا ست؛ به واقع از زمانی که زنده‌یاد ژازه تباتبایی به سراغ ضایعات ماشین‌ها و ادوات صنعتی رفت و مجموعه‌ی مجسمه‌های‌اش را ساخت تا روزگار ما، تا همین امروز، سنت کار با این ادوات و ضایعات صنعتی تداوم دارد. آن‌چه هامون همت کرده، به واقع در […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
علی صادقی | نقطه‌ی فرّارِ ناممکن
علی صادقی | نقطه‌ی فرّارِ ناممکن نقدی بر نمایشگاه «از پیش از این» در گالری ساربان سایت تندیس به قلم حافظ روحانی نوشته‌ی کوتاه علی صادقی بر نمایشگاه‌اش و به کارگیری واژه‌ی «فاجعه» تا حد زیادی سبک کاری هنرمند در اجرای این آثار را توضیح می‌دهد. به واقع نقاش با ارجاع ما به خاطراتی (به ظاهر نه چندان خوشایند) تلاشش در شکل برخورد با فیگورها را وصف می‌کند. جایی که می‌کوشد نقاشی کند و نکند، فیگورها را تصویر کند و […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
صادق بریرانی | گوهر لحظه‌ی گذرای هستی
صادق بریرانی | گوهر لحظه‌ی گذرای هستی نقد نمایشگاه صادق بریرانی در گالری بن سایت تندیس: به قلم حافظ روحانی راه طولانی و مرارت شلوغی خیابان‌های تهران و محله‌ی درکه در عصر یک جمعه‌ی میانه‌ی پاییز را باید با یادآوری نام صادق بریرانی تاب آورد؛ متولد ۱۳۰۲ در بندر انزلی، تحصیل‌کرده‌ی دانشکده‌ی هنرهای زیبا و رییس اسبق اداره‌‌ی هنر گرافیک مرکز هنرهای زیبای ایران در دههی ۱۳۳۰٫ پس نام بردن از صادق بریرانی یعنی صحبت از یکی از پیشگامان گرافیک […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
کاوه ایرانی | خیال بافی، حالی که هر لحظه گذشته می‌شود
نقد نمایشگاه کاوه ایرانی «خیال بافی – اقتباسی از گذشته و حال؛ حالی که هر لحظه گذشته می‌شود.» گالری زیر زمین دستان سایت تندیس به قلم حافظ روحانی زمان بازیچه است، بازی کن اسمبلاژهای کاوه ایرانی هم از هنرمندان موسوم به نئودادا اقتباس می‌کند و هم با ترکیبی از عناصر تجسمی دم‌دستی فضای بصری پویایی را برای‌مان می‌سازد. از یک طرف واجد کیفیت تجربی است و از سوی دیگر آن‌قدر با دقت اجرا شده‌اند که بیننده را با ترکیب بصری چندگانه‌اش […]
