مجله تَزَرو با رویکرد از نمایه تا نماد
پایان پاییز و انتشار شماره چهارم فصلنامه سراسری تَزَرو
شماره چهارم فصلنامه سراسری هنر، ادب و گردش تَزَرو با رویکرد «از نمایه تا نماد» در نیمه دوم پاییز ۹۶ منتشر می شود. این نشریه دارای سه بخش جداگانه «هنر» ، «ادب» و «گردش» بوده که با توجه به رویکرد این شماره هر بخش به موضوعات متنوعی خواهد پرداخت. این فصلنامه همانند شمارگان قبلی در قطع خشتی به صورت تمام رنگی، در ۲۰۴ صفحه و با قیمت ۱۸۰۰۰ تومان عرضه می گردد. این شماره را می توانید از کتابفروشی ها و مراکز معتبر فرهنگی ، هنری و ادبی تهیه کنید.
عنوان رویکرد که از نظریات نشانه شناسی «چارلز سندرس پیرز» وام گرفته شده، دغدغه ای مربوط به چگونگی فهم آثار ادبی و هنری بوده و به طور کلی حال و هوای تصویری نشریه را نیز تحت تاثیر قرار داده است. آثار هنری و ادبی به دنبال آفرینش «معنا» هستند و درک این دو از طریق نزدیک شدن به «معنا» امکان پذیر می شود. مخاطب از طریق حواس خود «اثر» را ادراک می کند و از طریق ذهن خود آن را درک می نماید و برای رسیدن به معنای اثر به مفهوم سازی می پردازد. خود اثر از طریق خالق اثر (هنرمند یا نویسنده) خلق شده و از روش های مختلف به مخاطب عرضه می شود. می تواند فیلم باشد که بر پرده سینما نشان داده می شود، می تواند بنایی باشد که توسط معمار طراحی و ساخته می شود، می تواند تابلو یا تندیس باشد یا شعر و موسیقی و…
در همه آنها، چیزی خلق می شود تا به مخاطب عرضه شود و هدف غایی این است که مخاطب آن اثر را در ذهنش به حضور در آورد و آن را «تعیین مفهوم» نماید. در «نشانه شناسی» به این تعیین مفهوم «مدلول» می گویند و مدلول در کنار «دال»، «نشانه» را می سازد. «دال» را در حوزه هنر و ادبیات می توان «تصور»ی دانست که در ذهن از طریق حواس با ادراک «اثر» دریافت می شود. پس «مدلول» در یک نظام نشانه ای محتوایش را بر اساس دال تعریف می نماید.
در اینجا پرسشی مطرح می شود که رابطه دقیق مطالب گفته شده با رویکرد «از نمایه تا نماد» چیست؟ این مسئله را باید در همان نسبت میان دال و مدلول جستجو و تاکید کرد که پرداختن به آن در این حوزه ها از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع شاید کار اصلی مخاطب اثر هنری یا ادبی کشف یا به بازی گرفتن همین نسبت ها است.
در بخش هنر و ابتدا در مقاله «در جستجوی روح خلاق هنر»، «شاهین محمدی زرغان» می نویسد : «زندگی بشر از دیرباز تا کنون با استفاده از نماد، برای بازتاب باورها و احساسات خویش و تبیین پدیده‌های طبیعی به صور گوناگون، گره خورده است. مطالعه‌ی باورهای دینی و اساطیر اقوام گوناگون، ما را با انبوهی از نمادهایی که هر یک معرف بخشی از عقاید آنان در باب طبیعت، زندگی و مرگ بوده است، مواجه می‌کند. همان‌طور که جیمز هال در کتاب “فرهنگ نگاره‌ای نمادها در هنر شرق و غرب” اشاره می‌کند نمادگرایی یک ابزار دانش کهن و قدیمی‌ترین و اصولی‌ترین بیان مفاهیم است.
به طور اجمالی مطالب و مقالاتی که در این شماره خواهید خواند در زیر معرفی می شود:
مقاله تحقیقاتی مفصلی است از خانم «سیمرا دانش زاده» با نام «وابستگی، واسازی، وایابی» این مطلب مقدمه ای است بر درک معنا در اندیشه بشری از منظر چارلز سندرس پیرز و دریافت برون داد های انگیزشی از طریق نظام نشانه ای و واسازی رابطه متقابل با رویکرد فمنیسم و شرح و توضیح درک اثر هنری از دریچه نشانه شناسی پیرس که بر اساس بررسی منابع روز دنیا انجام گرفته است.
به مناسبت یکصدمین سالگرد تولد عکاس شهیر «اروینگ پن»، مقاله ای چاپ شده به قلم «احسان تحویلیان» به نام «بند باز» که در آن به بررسی نماد پردازی های این هنرمند در هنر عکاسی و کارهای دیگر او پرداخته شده است. «زینب گسلتانی درو» با بهره گیری از مطالعات بینارشته ای مقاله ای تحت عنوان «ماده‌زدایی از جهان، از شعر آلفونس دو لامارتین تا نقاشی فریدون عبیری» تحریر نموده است که بسیار خواندنی است.
در مقاله پژوهشی «بررسی سیر تاریخی شمایل ها و نمادها در نگارگری ایران»، «محمد طاهری» چشم انداز جدیدی را به نگارگری ایرانی گشوده است. او در مقدمه می نویسد: ارتباط دوسویه میان فرم و محتوا از جمله شاخص های مهم در ارزیابی و ادراک آثار هنری به شمار می رود. کاربست عناصر تصویر مبتنی بر تمهیدات هنرمندانه خالق در شکل گیری معنا و مفهوم اثر هنری، بیانگر جهان بینی و شیوه نگرش وی به وقایع و حقایق هستی است. در این میان، دلالت های معنایی و استعاره ها تکیه بر پیوند نشانه شناسیک میان فرم و محتوا دارند.
مقاله بعدی پژوهشی نو و خلاقانه در حوزه هنر خطاطی می باشد. «سولماز نراقی» در مقاله «تعینات بدن در خوشنویسی ایرانی» به بازشناسی ظرفیتهای فیگوراتیو و فیگورال در تجربه های خلاقه با خط پرداخته است. مقاله دیگر که به همان اندازه تازه و بدیع می نماید «طلسم ایرانی، سنت هزاران ساله» که «نفیسه باقری» آن را ترجمه و تلخیص نموده است.
بخش اول مقاله مفصل «سِفر دوم» (جستجو-فقدان-نماد) به قلم «رسول کمالی» به بررسی تصویرسازی‌های رسالات آتاناسیوس کرشه می پردازد که همراه با تصاویر بسیار است. «آتاناسیوس»، کشیش یسوعی، پزشک، فیزیکدان و مخترع آلمانی قرن هفدهم بود. این مقاله برای اولین بار در ایران کارهای این هنرمند معرفی و تحلیل می کند که خواندنش توصیه می شود.
در «نشست تخصصی هنر» این شماره نشریه به سراغ « نشانه شناسی در سینما» رفته و با حضور مهمانان خود به بررسی آن می پردازد. عنوان این نشست « سیر تحولی نشانه شناسی سینما : نظام زبان یا بیانگری» می باشد و «رامتین شهبازی» دبیری نشست را بر عهده داشته و مهمانان «روبرت صافاریان»، «پوریا جهانشاد» و «محمد هاشمی» می باشند.
گزارش تحلیلی از نمایشگاه بین المللی هنرمندان هنرهای تجسمی هنرمندان افغانستان در مجموعه فرهنگی نیاوران به قلم «کاوه کاووسی» (نشریه تَزَرو اسپانسر (حامی معنوی) این رویداد بزرگ بود.) گزارش تحلیلی از نمایشگاه «متولدین لهستان مستقل؛ لهستانی‌ها، کودکان اصفهان پس از ۷۵ سال به ایران باز می‌گردند» در دو شهر اصفهان در موزه هنرهای معاصر و در تهران در کاخ سعدآباد به قلم «شهرام احمد زاده» و بررسی سینمای «علی یحیایی» با تمرکز بر فیلم «نمی خواهم زنده بمانم.» از دیگر عناوین مطالب بخش هنر می باشد.
در بخش ادب گشایش بحث با مقاله «از پیرمرد خنزرپنزری تا راوی گاوخونی: بازخوانی نشانگان انحطاط» به قلم «محمد عبدالوند» است. او در مقدمه می نویسد: مهمترین محمل برای بررسی و درک انسان ایرانی معاصر، سیر ادبیات داستانی معاصر فارسی است که آغازگر آن بوف کور است.متن زیر قسمتی از نوشته ای مفصل است که به بررسی سیر تطور امر قدسی و انسان ایرانی با استناد به شش اثر مهم ادبی یعنی بوف کور،یکلیا و تنهایی او، شازده احتجاب، ملکوت، شب هول و گاوخونی می پردازد.
«کیهان خانجانی» مقاله ای نوشته است با عنوان «کارکرد نمادها و بسترهای نمادین فرهنگی و قومیِ زندگی روزمره در ادبیات داستانی ایران» و «سیاوش گلشیری» به «بررسی تحلیلی روایت های اسطوره ای، دینی و تاریخی» پرداخته است و مقاله با این جمله «والاس مارتین» آغاز می شود: «عمل روایت هنگامی آغاز می شود که نظم جهان به هم بخورد یا لازم افتد که منشأ و ساختار جهان تبیین گردد، و هنگامی پایان می پذیرد که نیاز یا خواسته ی نخستین برطرف شود.»
«طنز و شکست در داستان ایرانی» عنوان مقاله مفصلی است به قلم «نسیبه فضل اللهی» که به بررسی عملکرد طنز در چند داستان ایرانی می پردازد. مقاله مفصل دیگر به قلم «هلن اولیایی نیا» است با نام «سَده های نوزده و بیست انگلستان با اسطوره‌ی هبوط انسان».
در بخش گردش مطالب با «گردش نشانه ها در قلب شهر» به قلم «میثم یزدی» آغاز می شود. این مطلب درآمدی بر نشانه‌شناسی شهری و گردشگری مرکز شهر از منظر رولان بارت می باشد. «فرزانه فاضلی نژاد» مقاله ای نوشته است با عنوان « نماد شهری عامل هویت‌بخش شهرها» که در آن با استفاده از مباحث شهر سازی به بررسی آنچه که ما می توانیم به عنوان نماد شهری مطرح کنیم پرداخته است.
«راز نمادهای کهن و باستانی ایرانی» به قلم «سمیه حجتیه» ، مجموعه عکس های کردستان که توسط عکاس جوان «ساجد حق شناس» گرفته شده است و همچنین سفر نامه «ب مثل بالی ، ب مثل بخشنده» به نگارش «سیمین ثقفی» از دیگر بخش های گردش می باشند. کار رپورتاژ آگهی این شماره بر عهده «سعید کیارسی» بوده است.
در این شماره و به سنت شمارگان قبلی که مجموعه عکسی از کارهای عکاسان معاصر جهان و هماهنگ با رویکرد آن شماره از نشریه انتخاب می شد نیز ادامه یافت. در این شماره مجموعه ای با نام «۱۸۶۶» کار «دنیس گرونشتاین» انتخاب گردید که چهار عکس برگزیده و یکی از آنها بر روی جلد چاپ شده است.
این نشریه به مدیر صاحب امتیازی و مدیر مسئولی «بهروز لاری پور هرات» و سردبیری «سهند منشی» از شهر «اصفهان» منتشر می شود.
مطالب مرتبط را در لینک زیر مشاهده کنید:
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
پز هشیدن | به بهانه روز پژوهش
پز هشیدن | به بهانه روز پژوهش نامه ماه سایت تندیس: به قلم جاوید رمضانی گویند عارفان هنر و علم کیمیاست آن کس که گشت همسر این کیمیا طلاست. سال‌هاست که نظام آموزشی ما در پی طبقه‌بندی اطلاعات بدون رویکرد و نگرش و سمت و سوی نیازهای جامعه می‌باشد. این مهم بخصوص در مقوله هنر مشهود است. گرایشهای پنهان پژوهش‌های موجود در جهت احیای نام و به کرسی نشاندن تفکر خودی و انهدام دیگری است. این در جایی است که […]
