اکسپرسیونیسم، انتزاع و هنر فراتر از مرزها
خلاصه کتاب مکتب‌های ادبی | قسمت پنجم
تألیف و ترجمه : رضا سید حسینی | نشر نگاه
سایت تندیس تلخیص میثم تقی خانی
در شماره پیش از معنا و خاستگاه اکسپرسیونیسم گفتیم. اکسپرسیونیسم اندیشه رومانتیک مدرنیته‌ای را که گور خود را می کند و به سوی خودکشی می رود تا حد کاریکاتور مبالغه آمیز کرده است. همانطور که در رمان مرد بی خاصیت موزیل ماجرا با یک کاهش فشار هوا و تصادف اتومبیل آغاز می شود. آنها که هم تحت تاثیر آهنگ زندگی شهری و پیشرفت تکنیک هستند، و هم غرق رویای فاجعه آینده و سر برآوردن زندگی دوباره، می‌خواهند که رفاه بورژوازی و تشخیص حسابگرانه آن را با پتکی ویران کنند. بین سال‌های ۱۹۰۸ تا ۱۹۱۸، جامعه روشنگری و هنری آلمان خود را با اعتراض کوبنده اکسپرسیونیسم که همراه فوتوریسم، یکی از پیشروترین جریان‌های هنری قرن بود روبه‌رو دید. بیانیه‌های جنگجویانه یکی بعد از دیگری منتشر می‌شد. اشتورم براب اولین بار ترجمه اشعاری از رمبو و بلزساندرار را چاپ کرد و آکسیون اولین مجله‌ای بود که بحث درباره آثار کافکا را شروع کرد و گذشته از اکسپرسیونیست‌ها، دادایست‌های آینده مانند والتر بنیامین نیز در آن مقاله می‌نوشتند.
شعر تازه‌ای که از تئاتر و کاباره سربرداشته بود، غرایز و احساسات پیچیدهای را با شدت هر چه تمام‌تر بیان می‌کرد. اکسپرسیونیسم می‌خواهد حتی در صورت لزوم با خشونت تکلیف خود را با زبان استادان هنر، سلاح ها و قوانین آنان روشن کند و با زبان مادر نویسنده‌ها و طبیعت مادر نقاشان قطع رابطه کند.نهیلیسم آنها با قالب‌های بورژوازی هم مقابله می‌کند. این اراده تجدید نظر در زیبایی شناسی و آوردن سبک طوفانی، آنها را به در هم شکستن قید داستان و موضوع آن رهبری می‌کند. اگر نقاشی و یا تئاتر اکسپرسیونیستی در قید تصویرسازی است، هدف از این کار به کلی متفاوت می‌نماید. تصویر برای اکسپرسونیست‌ها تنها وسیله‌ای است برای ایجاد حفره‌ای در واقعیت، بیرون کشیدن استخوان‌های آن و تشریح آن مانند اجساد گوتفرید بن و کاویدن آنچه مرئی است تا دور دست تا آنجا که مانند فرشته ریلکه در فضایی نامرئی مستحیل شود. با زایش دوباره کنده‌کاری روی چوب آنها تقلید ارسطویی را که در ناتورالیسم و یا نقاشی امپرسیونیستی ادامه داشت، از هم پاشید. انتزاع می‌توانست به دنیا بیاید و همراه آن هنر مدرن. آبسترکسیون را کاندینسکی که نقاشی اکسپرسیونیست بود پیش از جنگ جهانی اول ابداع کرد، اما این قطع رابطه با تقلید ارسطویی چگونه صورت گرفت؟ پل کله در این باره می‌گوید: برای امپرسیونیسم، نقطه قاطع آفرینش اثر هنری لحظه‌ای است که هنرمند از طبیعت تأثیر می پذیرد، ولی برای ما لحظه بعدی مطرح است، یعنی آن لحظه‌ای که آن تأثیر درونی شده، با ترکیبی تازه ظاهر می‌شود.
بدین ترتیب دوران انتزاع و هنر که از مرزهای خود فراتر می‌رود و موضوع را منتفی می‌کند آغاز می‌شود، اگرچه حسرت اکسپرسونیستی برخی از آنها را به عضویت در حزب نازی کشاند. زندگی نامه اکسپرسیونیست‌های بزرگ شهادتنامه‌ای است بر خلاقیت، نهیلیسم و سرکوب شدن آنان، عده‌ای خودکشی کردند عده‌ای زندانی شده و یا در بازداشتگاه‌های مرگ هیتلر و استالین از میان رفتند و بعضی نیز مانند داستان‌های جنایی در حوادث گوناگون کشته شدند.آنان در موجودیت سریع و تشنج آلودشان، هنر مدرن را به میان کشیدند و دلتنگی‌ها و اسرار آن را بیان کردند. سانسور ایام جنگ این انسان‌های آزاده را سخت آزار داد. اما باید توجه داشت که نتوانست آنسان که در فرانسه عمل کرده بود، در آلمان نیز انتشار اندیشه را متوقف کند.
شماره های قبلی این پرونده را در لینک‌های زیر مشاهده کنید:
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
اکسپرسیونیسم عصیانی بر ضد زیبایی
اکسپرسیونیسم عصیانی بر ضد زیبایی خلاصه کتاب مکتب‌های ادبی | قسمت چهارم تألیف و ترجمه : رضا سید حسینی | نشر نگاه سایت تندیس تلخیص میثم تقی خانی در سه شماره پیش به ارتباط ادبیات و هنرهای تجسمی در مدرسه سوررئالیسم پرداختیم. در ادامه به این نوع ارتباط از منظر اکسپرسیونیست‌ها و سایر مکاتب نیز خواهیم پرداخت. در فرانسه اکسپرسیونیسم مدت‌ها به عنوان نوعی مصیبت آلمانی به دور انداخته شده بود. موران، در متنی که به جاذبه و نفوذ ادبیات […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
اشیا سوررئالیستی | خلاصه کتاب مکتب‌های ادبی
اشیا سوررئالیستی | خلاصه کتاب مکتب‌های ادبی خلاصه کتاب مکتب‌های ادبی | قسمت سوم تألیف و ترجمه : رضا سید حسینی | نشر نگاه سایت تندیس تلخیص میثم تقی خانی گذشته از نقاشی و شعر و کشف و بسط روابطشان در دنیای سوررئالیته که مرور کردیم، کنشگران این مکتب دست به باز تعریف مجسمه‌سازی نیز زدند که در واقع دادن ماهیت نامتعارف به اشیا و خارج کردنشان از کارکردهای مفروض و مسلم گذشته بود. از همان سال ۱۹۱۴، مارسل دوشان اشیا […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
از نارسیسیسم سالوادور دالی تا اشعار کیریکو | خلاصه کتاب مکتب‌های ادبی
از نارسیسیسم سالوادور دالی تا اشعار کیریکو خلاصه کتاب مکتب‌های ادبی | قسمت دوم تألیف و ترجمه : رضا سید حسینی | نشر نگاه سایت تندیس تلخیص میثم تقی خانی در شماره پیش به شرح نظریات برتون، نوع زیبایی شناسی سورریالیسم و نوع راهبردی که در اندیشه‌ها و نظریه های آنها اشاره شده پرداختیم که وجه مشترک شعر کلامی و شعر تجسمی را در سورریالیسم توجیه می‌کند. برتون ادامه می دهد: «حقیقت این است که شعر در نقاشی، میدان عمل وسیعتری […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
خلاصه کتاب مکتب‌های ادبی ا مرز میان ادبیات و هنر
خلاصه کتاب مکتب‌های ادبی | مرز میان ادبیات و هنر سوررئالیسم در نقاشی | قسمت اول تألیف و ترجمه : رضا سید حسینی | نشر نگاه سایت تندیس تلخیص میثم تقی خانی در خلاصه این کتاب به بخش هایی پرداخته شده است که ارتباط بیشتری میان فضای ادبیات و تجسمی برقرار گردیده و در ۷ قسمت خلاصه شده است. لینک بخش های بعدی خلاصه کتاب مکتب‌های ادبی را در انتهای این شماره میتوانید دنبال کنید. ارتباط مکاتب ادبی و هنری از دیرباز در […]
