آنچه در هنر معاصر ما جاری است، کلمنت گرینبرگ: میان خطوط

معرفی کتاب کلمنت گرینبرگ: میان خطوط
همراه با مناظره‌ی تی‌یری دُ دوو با گرینبرگ در دانشگاه اُتاوا

سایت تندیس به قلم جاوید رمضانی


کلمنت گرینبرگ

کلمنت گرینبرگ (۱۹۹۴-۱۹۰۹) قهرمان اکسپرسیونیسم انتزاعی و مدرنیسم، به عنوان برجسته‌ترین منتقد هنری نیمه‌ی دوم سده‌ی بیستم، و شاید برجسته‌ترین منتقد هنری تاریخ، مورد ستایش بسیار بوده است. این کتاب که باز-ارزیابی پویایی از نوشته‌های گرینبرگ است، سه رویکرد را به او و کارش ترسیم می‌کند: گرینبرگ منتقد، آموزه‌مند و نظریه پرداز. این کتاب که منبعی ضروری برای دانشجویان، پژوهشگران و علاقه‌مندان هنر مدرن به شمار می‌رود، مشتمل است بر متن مناظره‌ای عمومی با گرینبرگ که دُ دوو در سال ۱۹۸۸ در دانشگاه اتاوا ترتیب داد.

تی‌یری دُ دوو مورخ، منتقد و نظریه پرداز هنر، نمایشگاه گردان و نیز استاد دانشگاه لیل ۳ است. از آثار او به زبان انگلیسی می‌توان به نام گرایی تصویری، کانت پس از دوشان، و صد سال هنر معاصر از مجموعه ی Look اشاره کرد.

گرینبرگ قهرمان هنر امریکایی و مهم‌ترین منتقد قرن بیستم و هنر است. گرینبرگ در عین حال یک نظریه پرداز است. او که جدال وسیعی در مقابل هنر ایده محور شکل داد شاید امروزه آنچنان معتبر نباشد.

این جمله در ابتدای مناظره وی نقل شده:  «هنر برای ایده برای آنهاست که از هنر تقاضای کافی ندارند، از هنر توقع کافی ندارند و خواستار تجربه استاتیکی راستین نیستند بلکه خواستار چیزی طبقه‌بندی قابل شناسایی به‌عنوان چیزی نو و نو در لحظه هستند.»

اهمیت این کتاب که با ترجمه بهاره سعیدزاده در نشر چشمه چاپ شده است برمی‌گردد به آنچه در هنر معاصر ما جاری است. کشش‌ها و سایش‌های هنرهای نو و هنر مدرن بیشترین تحرک فضای خلاقانه معاصر ما را شکل داده‌اند. درگیری بین نسل هنرمندان فرم‌گرا و یا فیگوراتیوهای رئالیست با هنرمندان کانسپچوال و پاپ در بستر هنر امروز امری طبیعی است. ولی سوال اصلی این است آیا ما تاریخ هنر غرب را زندگی می‌کنیم؟ آیا هنرهای آوانگارد و کیچ ناشی از هنرهای غربی است که موج پسماندهایش به ما رسیده است؟

این نکته قابل بررسی است که این کتاب در سال ۱۹۹۶ پا به عرصه وجود گذاشته، دقیقا دو سال بعد از مرگ گرینبرگ. مؤلف کتاب تی‌یری دُ دوو استاد دانشگاه یل می‌باشد و منتقد و نظریه‌پرداز هنر است. او در ابتدای کتاب سؤال بزرگی را مطرح می‌کند: آیا حس استاتیکی از راه متن قابل انتقال است؟ آیا می‌توان از سوی مطالعه یک متن نقد به اثر هنری عشق ورزید؟ آیا می‌توان با خواندن گرینبرگ عاشق نقاشی پولاک شد؟ این سؤالی است پر اهمیت در شرایط فقدان منتقد و متفکر و رویکردهای اقتصادی به هنر می‌توان به ارزش یک منتقد پی برد.

آنچه مرا واداشت که این کتاب را به دوستان معرفی کنم همین نکته است: خلاقیت در تبیین اثر هنری و امکان تفسیری مطبوع برای مخاطب و هنرمند.

کتاب کلمنت گرینبرگ: میان خطوط توسط نشر چشمه در ۲۲۰ صفحه به چاپ رسیده است.

 سرفصل‌های این کتاب به این معقولات می‌پردازد:

  • راه‌های نقد
  • سکوت‌هایی در آموزه‌ها
  • تعملات متزلزل
  • مناظره‌ای عمومی با کلمنت گرینبرگ

معرفی کتاب‌های دیگر را اینجا دنبال کنید:

هنرمند منتقد غزاله هدایت

هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن

هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]

۲ comments

مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر

مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران  و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند  و مدرس نقاش کانادایی .

۰ comments
بهداشت هنرمندان

مطالعه برای بهداشت هنرمندان خوب است

مطالعه برای بهداشت هنرمندان خوب است معرفی کتاب اما آیا این هنر است؟ سایت تندیس: به قلم جاوید رمضانی مقدمه ای بر نظریه هنر نوشته سینتیا فریلند ترجمه کامران سپهران، چاپ اول ۱۳۸۳ نویسنده این کتاب، سینتیا فریلند، متولد ۱۹۵۱دکترای فلسفه دارد و متخصص در فلسفه، اخلاق و زیبایی یونان باستان است، در مطالعات اجتماعی انسانی دوره های فلسفی فمینیست را تدریس می‌کند. کتاب‌های اخیر او شامل: آیا این هنر است؟ بررسی فلسفی هنر معاصر( philosophical examination of contemporary art)؛ […]

۰ comments
هنرمند منتقد غزاله هدایت

هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن

هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]

۲ comments

مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر

مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران  و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند  و مدرس نقاش کانادایی .

۰ comments
لیلی گلستان

معرفی کتاب لیلی گلستان | تاریخ‌ ادبیات شفاهی معاصر ایران

معرفی کتاب لیلی گلستان | از مجموعه‌ی تاریخ‌ ادبیات شفاهی معاصر ایران گفت‌وگو: امید فیروزبخش دبیر مجموعه: محمدهاشم اکبریانی نشر ثالث سال نشر: ۱۳۹۲ سایت تندیس: جاوید رمضانی تاریخ سخت‌کوشان چندبار ناامید گردیده‌اید و باز دوباره از نو آغاز نموده‌اید؟ تا چه حد به پیوستگی و پایمردی در امور پایبند هستید؟ جهان معاصر پرتلاطم و دردناک است؛ طبیعت در معرض تهدید انسان قرار گرفته و نبرد انسان برای بقا سخت دشوار گردیده است. مجموعه‌ی تاریخ شفاهی بهترین راهنما برای ظرایفی […]

۰ comments