مروری بر کارنامه موزه هنرهای معاصر تهران در سال ۹۶
قسمت سوم: پرویز تناولی و شیرهای ایران
سایت تندیس به قلم افسانه جوادپور
شیر، در بسیاری از قومها و فرهنگها به تعاریف و نمادهای مختلف در اسطوره، معماری، هنر و مذهب مورد توجه قرار گرفته است. نشانههای بارز حضور آن را در مجسمهها، نقاشیها، بناها و کتب باقی مانده از آشوریها، مسیحیان، بوداییان، اساطیر مصر، ایران و … مشاهده میکنیم. در بخشی از کتاب “شناخت اساطیر ایران” میخوانیم «در خاور دور شیر حیوانی کاملا نمادین است و قرابت با اژدها دارد و گاه با اژدها همذات پنداشته میشود. شیر در مقابل اثرات شوم، نقش حامی را بر عهده دارد. مظهر نیرو، جرات، نابودکننده بدیها و جهل است. نماد عدالت است و بر این مبنا ضامن قدرتهای مادی و معنوی است. از طرفی شیر، مرکوب یا تخت بسیاری از خدایان نیز بودهاست.» براساس علم نجوم، هر یک از دوازده برج (ماه) یک سرور دارند. خورشید حاکم برج اسد، پنجمین برج صور فلکی، است؛ به علاوه هر یک از سیارات منسوباتی دارند و منسوب خورشید، پادشاهی است (نماد شیر و خورشید ایران ریشه در چنین تفکری دارد). اینچنین از دیرباز، شیر در ایران نماد قدرت است. بیشک وجود مجسمههای شیرسنگی و شیرهای نقشبرجسته بر دیوارهی بناها و حتی بر روی مقبرههای بزرگان و پهلوانان از چنین نگاههای نمادینی منشعب شدهاند.
“پرویز تناولی و شیرهای ایران” عنوان نمایشگاهی از آخرین آثار این هنرمند است که در تیرماه ۱۳۹۶ در موزه هنرهای معاصر برپا شد. نمایشگاهی پژوهشی که محصول دغدغهای ۵۰ ساله بوده است و به بررسی نقش پنج هزارسالهی شیر در فرهنگ و هنر ایران پرداخته است. این نمایشگاه در فاصلهای حدود ۱۵ سال بعد از نمایشگاه قبلی او در موزه برگزار شد که در آن علاوه بر ۱۴۷ اثر از پرویز تناولی (نقاشی، فرش، مجسمه فلزی، مجسمه سرامیک و جواهرات) ۶۳ اثر از موزهها و مجموعههای شخصی به امانت گرفته شده که شامل ۲۷ اثر از موزه ملی ایران، ۵ اثر از موزه هنرهای معاصر تهران، ۱۰ اثر از موزه رضا عباسی، ۳ اثر از موزه نقاشی پشت شیشه و ۱۸ اثر از مجموعهداران است.
وی در باب شکلگیری ایدهی پرداختن به این موضوع اذعان میدارد:” من هرچه دارم و هر برداشتی که از هنرم کردم از منابع این کشور است و آنقدر این کشور از نظر فرهنگی غنی است که هنوز به سطح کار نرسیدم چه برسد به عمق کار و شیر در حقیقت یکی از این منابع است. ما در اسناد تاریخی و فرهنگی دو نماد داریم که از هزاران سال قبل هنوز در فرهنگمان باقی مانده است. یکی شیر است و دیگر سرو سهی و این دو نماد، نمادهایی جاودانه هستند و هیچ فرهنگ کهنی نیست که چنین نمادهای مستمر و دائمی داشته باشد.” همچنین در نتیجهی پژوهشها و مطالعات او کتابی با عنوان همین نمایشگاه “پرویز تناولی و شیرهای ایران” به قلم خود هنرمند نیز منتشر شده است که مطابق رویهی سابق اوست. پرویز تناولی علاوه بر خلق آثار تجسمی که به هنر عامیانه و ریشهای ارجاع دارند، نقش قابل توجهی در آشنایی و گاه شناساندن نمادها و فرهنگهای دیرینی داشته است که رو به سایهی فراموشی داشتهاند؛ با توجه به نمایش همزمان آثار تجسمی و آثار تاریخی در یک نمایشگاه و در کنار یکدیگر، تاکید و توجه وی بر ریشههای فرهنگی و تاریخی ایران هویداست.
بخشهای قبلی این پرونده را اینجا ببینید:
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد میخورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریختهاست یا من از آن فرار کردهام چه چیز میتواند برایم بامعناتر/بیمعناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همهچیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگباختهاست و میدانم به سبب همین رنگعوضکردنش در لحظه است که اینگونه دوستش میدارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکهای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
مروری بر کارنامه موزه هنرهای معاصر تهران در سال ۹۶
مروری بر کارنامه موزه هنرهای معاصر تهران در سال ۹۶ قسمت اول: مسافران برلین و رم سایت تندیس به قلم افسانه جوادپور در این پرونده مروری داریم بر رویدادها و نمایشگاههای مهمی که در موزه هنرهای معاصر تهران در سال ۹۶ برگزار شد و اولین شماره این پرونده به نمایشگاه مسافران برلین و رم اختصاص دارد که اواخر اسفند ۹۵ گشایش یافت. شمارههای بعدی این پرونده بزودی منتشر خواهد شد. موزه هنرهای معاصر تهران از تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۹۵ به مدت […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد میخورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریختهاست یا من از آن فرار کردهام چه چیز میتواند برایم بامعناتر/بیمعناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همهچیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگباختهاست و میدانم به سبب همین رنگعوضکردنش در لحظه است که اینگونه دوستش میدارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکهای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
کارنامه موزه هنرهای معاصر تهران در سال ۹۶ | ناصر اویسی
مروری بر کارنامه موزه هنرهای معاصر تهران در سال ۹۶ قسمت دوم:ناصر اویسی، راوی گذشته به زبانی معاصر سایت تندیس به قلم افسانه جوادپور در روزهای پایانی نمایشگاه مسافران برلین و رم، در کنار منتخبی از آثار گنجینه، در تاریخ ۲۷ خرداد ماه ۱۳۹۶ در موزهی هنرهای معاصر نمایشگاهی از تابلوهای نقاشی ناصر اویسی افتتاح شد. مجموعهی به نمایش درآمده شامل ۲۴ اثر از آثار هنرمند بود که مورد بازدید عموم قرار گرفت؛ همچنین در این مراسم کتابی شامل بیش […]