سهم پژوهش‌های هنر مدرن و معاصر ایران
در سی و یکمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران
۳۱ امین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب تهران گشایش یافت.
گفتگوی سایت تندیس بهراد شریفی با کیانوش معتقدی پژوهشگر هنر
در سال‌های اخیر شاهد رشد چشم‌گیر پژوهش‌هایی در زمینه هنر مدرن و معاصر ایران بوده‌ایم، و خوشبختانه تعداد کتاب‌هایی که در این زمینه در چند سال اخیر منتشر شده نسبت به ۱۰ سال قبل خیلی بیشتر شده است.
هر چند در نمایشگاه کتاب امسال چند کتاب تازه رونمایی خواهد شد، اما چند کتاب مهم نیز که پیشتر منتشر شده بودند در این دوره با تغییراتی چند بازنشر شده‌اند .
از جمله کتاب‌هایی که امسال بازنشر شده‌اند می‌توان به کتاب ارزشمند “بررسی انتقادی تحولات تصویری هنر ایران” نوشته سیامک دل‌زنده اشاره کرد که قبلا از سوی نشر نظر منتشر شده بود و در نمایشگاه سی و یکم با ویراست جدید روانه بازار می‌شود، که از چشم‌اندازی متفاوت به بررسی تحولات هنر یکصدسال اخیر ایران می‌پردازد.
کتاب دیگر “هنر معاصر ایران” نوشته دکتر حمید کشمیرشکن است که در قطع کوچکتر و با ویراست جدید روانه بازار می‌شود. در این کتاب نویسنده برخی از هنرمندانی را که قبلا به آنها نپرداخته بود بخصوص هنرمندان جوانتر را به جامعه آماریش اضافه کرده و کتاب تصویر جامع‌تری از جریانات هنر نوگرای ایران را پیش روی ما می‌گذارد.
در کنار این دو کتاب، چند کتاب تازه نیز ارائه خواهد شد، که امسال برای اولین بار در نمایشگاه کتاب عرضه می‌شوند، از جمله کتاب “زایش مدرنیسم ایرانی” از سوی نشر نظر، به قلم دکتر علیرضا سمیع‌آذر، که چند ماه پیش روانه بازار نشر شده بود. این کتاب با هدف بازخوانی هنر مدرنیسم ایرانی، روایتی تازه بر اساس تحلیل آثار شاخص‌ترین هنرمندان نوگرای ایرانی را مشتمل بر چندین مقاله ارائه می‌کند.
نشر چشمه هم امسال کتابی با عنوان “در آمدی بر نظریه و اندیشه انتقادی در تاریخ هنر” نوشته دکتر حمید کشمیرشکن که بیشتر با جنبه آموزشی برای مطالعه دانشجویان نگارش شده است و می‌تواند به عنوان منبعی مفید برای پژوهشگران و به خصوص دانشجویان رشته پژوهش هنر قرارگیرد. این کتاب در چند فصل مبانی نظری و روش‌های تجزیه و تحلیل آثار هنری و نظریه‌های معروف در زمینه تاریخ هنر را به صورت علمی شرح می‌دهد.
به طور کلی با نگاهی به روند تهیه و انتشار کتاب های تخصصی در زمینه هنر معاصر ایران، در میابیم که خوشبختانه توجه پژوهشگران کشورمان نسبت به مطالعات هنر مدرن و معاصر ایران تغییر کرده است و علاقه و اقبال بیشتری نیز در میان ناشرین نسبت به انتشار این کتاب‌ها بوجود آمده.
اما از طرفی، این کتاب‌ها تصویر محور هستند و هزینه تمام شده چاپ آنها برای ناشرین می‌تواند زیاد باشد، ولی بدلیل شکل‌گیری بازار هنر معاصر در چند سال اخیر و رونق آن و به طور همزمان کمبود منابع مطالعاتی مربوطه، به نظر می‌رسد در دوره‌ای قرار گرفته‌‌ایم که روند تهیه و انتشار این نوع کتاب‌ها بیشتر هم خواهد شد. هرچند باید امیدوار بود که نویسندگان و پژوهشگران این عرصه با بهره گیری از متدولوژی و روش‌های روزآمد و آکادمیک، به ارائه دیدگاه‌هایی تازه درباره تحولات جریانات هنر مدرن و معاصر ایران و تجزیه و تحلیل آن از چشم اندازی منصفانه بپردازند.
