گریز از طمطراق، نقدی بر آثار دانیال ملانوروزی در گالری چهار
نقدی بر اثار دانیال ملانوروزی با عنوان دیوارهای دیروز
سایت تندیس به قلم جاوید رمضانی
انگیزه آمیزش هنر و تفکر شرقی با اندیشه یونانی و هنر غربی از دیر باز در میان بزرگان ادب و هنر ایران زمین قابل پیگیری است.
رد پای این مقوله از قرن چهارم هجری در آثار متفکران ایرانی مسلمان برجای مانده است. و امروزه از پس ورود تجدد و سازوکارهای مدرن در مناسبات جامعه پر رنگ تر گردیده. تلاش هنرمندان از زمان تاسیس مدرسه صنایع مستظرفه و حضور نقاشان تربیت یافته مکتب کمال الملکی برای ادغام و آشتی نظام و تعاریف هنر بومی با نظرات زیبایی شناسی اروپایی کماکان در جریان است.
بیشک هنر حاصل ذوق و شعف حسی هنرمند همراه با اندوختهها و تجارب زیستی وی است در این مسیر تعامل با هنر و دانش اقوام دیگر بر غنای این ره توشه میافزاید و افق دید گستردهتری حاصل میگردد. اما هنر ایرانی دارای عمق و حکمت بخصوصی است که در ادغام و همسازی با هنر مدرن چالشهای بسیاری را پشت سر گذاشته است.
کلمه زیباییشناسی اسلامی و یا شرقی از منظر متخصصان این لفظ حاوی تضاد و تناقضی اشکار است. این تناقض مسئله ادراک زیبایی حسانی است چرا که هنر شرقی از اساس زیبایی را در قامت مباحث عرفانی جستجو میکند. و زیبایی آنچنان که در کیمیای سعادت امام محمد غزالی گفته شده نیک نامیده میشود و در غالب نیکویی و حسن مطرح میگردد.
این هفته به دیدن آثار نقاشی دانیال ملانوروزی رفتیم نقاش جوانی که در جستجو و مراقبه میان طبیعت به سمت نقاشی رفته و از ابتدا به نظام تجریدی هنر ایرانی دل بسته است. و همچون اسلاف خود در پی ادغام این میراث درونی با ساختار هنر معاصر میباشد.
ملانوروزی در کارنامه خود سه کارنمای انفرادی را ثبت نموده و در پی آزمودن راههای رفتهای است که در مبنای منابع استخراج خود از میراث گذشته دچار پالودگی نبودهاند برخورد با مصادیق هنر گذشته و بازخوانی آن بر اساس نحوه نگره زیبایی شناسی غربی گرچه باعث شکلگیری مکاتب نوین هنر مدرن ایرانی گردیده و رونق به بازار هنر آورده است اما در تداوم خود کماکان رشدی ناهمگون و کیفیتی فرودست را حاصل کردهاند.
این تنزل متضاد پیشرفت نیست بله به معنای نقص ماهوی و نداشتن کمال است. آنچه ملانوروزی را از جریان متصور ما از گذشته متمایز میکند، سیر وی در برخورد با اثر هنری است. نقاش جوان این کارنما را تحت عنوان دیوارهای دیروز با هشت اثر میکس مدیا بر روی بوم در ابعادی بزرگ در معرض دید مخاطبین قرار داده است.
در بررسی سیر آثار نقاش نکاتی را میتوان دریافت که به روشنی عزیمت وی به جهان درونی و رگههایی از عبور از شیئیت حسانی اثر هنری مشاهده میگردد، که مبنای شکلگیری نطفه تفکری متفاوت در برخورد با حکمت هنر ایرانی به وجه عملی است. ملانوروزی با این رویکرد ما را با تصاویری مواجه میکند که در عین داشتن تجلیات بافت و رنگ و سطح به جنسی از مراقبه اتکا دارد و در پی همسانی با ظواهر و شکل عرضی هنرسنتی نیست.
افراط در وقار و طمطراق ابزارها و شکلها مقولهای است که وی از آن عبور کرده است. سادگی و بیپیرایگی این دیوارها در وجه زیستی دارای صداقتی است که هنرمند جوان را از اتهامات سطحی نگری مبرا کرده و توجه وی را معطوف به حقیقت زیستن میکند. این اصل هنر شرقی را نباید فراموش کرد که در عین تعلق به مضامین پیچیده و رسیدن به مرحلهای از کمال که مضمون میطلبد یکسره از هر گونه تجمل عاری میگردند.
به واقع در هنر ایرانی شمایلها و تصاویر نمادهای بصری هستند که در قامت ریاضی ذهن پدیدار میشوند. به عبارت دیگر حاوی قدرهای آسمانی است که هنرمند در شهود خواب گونه آنرا دریافته و بازتاب میدهد. آنچه از هنر در نگره ایرانی مراد میشود بازتاب این مفهوم است که کشف حقیقت در گرو شهود و تامل در طبیعت هستی در قامت عملی هستیشناسانه است. این عمل را چه نقاشی بدانیم و یا صنعت کاربردی بر گستره متفاوتی ازقوه تعقل صرف تکیه میکند. بطور معمول هنری که برای نمایش صرف تولید میگردد باعث تحرک نگاه بیننده بر روی سطح تابلو است که این رفتار را بینایی تجربی گویند که معنا در مکانهایی بیشتر و در نقاطی کمتر رخ مینماید. اما در برخورد با هنر شرقی مخاطب با نظام دیداری متفاوتی مواجه میگردد. به واقع همه گستره دید به یکباره از نقوش انباشت میگردد. گویا ذهن در پی تکامل کار نقاش است تا زیبایی حقیقی را در یابد. این منطق در آثار ملانوروزی نه از روی آگاهی بلکه ناخودآگاه و از تامل و شهود وی حاصل آمده است. نام گذاری نمایشگاه و بیانیه هنرمند دچار همان نظام دال و مدلولی است که بیشتر بیانگر نگاه نوستالژیک به آثار گذشتگان است که از منظر مخاطب هوشیار وسعت رفتار و کنش نقاشانه هنرمند را دربر نمیگیرد. چرا که زیبایی از منظر هنرمند جوانی که چنین مسیری را طی کرده امری صرفا ذهنی نیست و با زیستن او عجین گردیدهاست.
نقد نمایشگاههای قبل به قلم جاوید رمضانی را اینجا بخوانید:
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد میخورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریختهاست یا من از آن فرار کردهام چه چیز میتواند برایم بامعناتر/بیمعناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همهچیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگباختهاست و میدانم به سبب همین رنگعوضکردنش در لحظه است که اینگونه دوستش میدارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکهای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
اتفاق و انتظار در آثار علی سلطانی | گالری سهراب
اتفاق و انتظار در آثار علی سلطانی در گالری سهراب نقد نمایشگاه سایت تندیس به قلم جاوید رمضانی تصور امروز ما از نقاشی بر آن است تا موجودیت ورای خود را ارائه کند در واقع این تصور در مقابل آنچه ما آنرا خود بسندگی نقاشی در قرن گذشته مینامیدیم قد علم میکند. اما این خود چیست. مگر لایه رنگ و کاغذ و پارچه تغییر میکنند . خیر تنها متغیر انسانی است که آنرا به خدمت اندیشه و زیستن میگیرد. این […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد میخورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریختهاست یا من از آن فرار کردهام چه چیز میتواند برایم بامعناتر/بیمعناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همهچیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگباختهاست و میدانم به سبب همین رنگعوضکردنش در لحظه است که اینگونه دوستش میدارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکهای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
زیست انسان معاصر، مجموعه سمت خاموش محمد خلیلی در گالری اُ
زیست انسان معاصر، مجموعه سمت خاموش محمد خلیلی در گالری اُ سایت تندیس به قلم جاوید رمضانی نقاشان در مسیر خلق آثار تصویری یکی از مهمترین وظایفشان خلق معنا در بر خورد با زیست انسان معاصر است فارغ از سبک و سیاق ظاهر آثارشان چه تجریدی باشد و چه ابستره و یا فرمهای واقعگرایانه آنان زبان تصویر را دست مایه ارائه مفاهیمی سمبولیک و دریافت از شهود خود در لحظات تامل و تفکرمیکنند. آنان در عین تعهد به زیبایی تلاش […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد میخورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریختهاست یا من از آن فرار کردهام چه چیز میتواند برایم بامعناتر/بیمعناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همهچیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگباختهاست و میدانم به سبب همین رنگعوضکردنش در لحظه است که اینگونه دوستش میدارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکهای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
نگاهی به آثار اکرم سرتختی و موج هنرمندان نائیو یا خودآموخته
نگاهی به آثار اکرم سرتختی و موج هنرمندان نائیو یا خودآموخته گالری ثالث سایت تندیس به قلم جاوید رمضانی چندی است که موج هنرمندان نائیو یا خود آموخته در گالریهای تهران دیده میشود. و جالب توجه اینکه تعدادی از این هنرمندان در عرصه بیناللمللی هم عرض اندام میکنند. هفته گذشته به تماشای اثار اکرم سر تختی هنرمند اهل شهر ری در گالری ثالث رفتیم. هنرمندی که خود میگوید درپنجاه سالگی هنر حرفهای را اغاز کرده و هنرمندی بیناللمللی شده […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد میخورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریختهاست یا من از آن فرار کردهام چه چیز میتواند برایم بامعناتر/بیمعناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همهچیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگباختهاست و میدانم به سبب همین رنگعوضکردنش در لحظه است که اینگونه دوستش میدارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکهای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
پرسههای شبانه هنرمند، نقدی بر نمایشگاه حمیدرضا امامی
نقدی بر نمایشگاه حمیدرضا امامی در گالری اُ نمایشگاه نقاشی «اینجا خانه من است» سایت تندیس به قلم جاوید رمضانی در نخستین روز کاری گالریهای تهران، جمعه بعد از ظهر به دیدن آثار حمیدرضا امامی نقاش مشهدی و فارق التحصیل دانشکده هنرهای زیبای تهران رفتهایم. امامی متولد ۱۳۵۲ و مدرس نقاشی است. وی هفت نمایشگاه انفرادی در کارنامه خود دارد. امامی در بیانیه نمایشگاهش آثارش را حاصل پرسه زنیهای محیط زیستی پیرامون خود میداند و تجربه زیستهای از منظر نگاهی […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد میخورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریختهاست یا من از آن فرار کردهام چه چیز میتواند برایم بامعناتر/بیمعناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همهچیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگباختهاست و میدانم به سبب همین رنگعوضکردنش در لحظه است که اینگونه دوستش میدارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکهای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
پرونده نقد نمایشگاههای سال ۹۶ به قلم جاوید رمضانی
جاوید رمضانی مدیر سایت آوام مگ، مدرس، منتقد، مولف، هنربان و هنرمند تجسمی است، او با سابقهای بالغ بر سی سال در حوزه هنر و بیش از ۵۰ نمایشگاه گروهی و ۲۵ نمایشگاه انفرادی در سرتاسر ایران و جهان، اینک به مدت هشت سال است که مدیریت سایت خبری هنری را در دست دارد. او همچنین موسس گروه هنری آوام و زیر شاخههای آن است. در کنار اینها سردبیر منتقدین برنامه هنرنامه ویژه نقد هنرهای تجسمی در شبکه چهار سیما نیز میباشد.