آپوپتوسیس زهرا قیاسی در گالری ثالث | بیان غیرشخصی در هنر
سایت تندیس به قلم سحر افتخارزاده
زهرا قیاسی نقاش و مترجم حوزه تجسمی در دومین نمایش انفرادی آثار خود نُه تابلوی بزرگ و یک تابلوی کوچک با تکنیک رنگ روغنی روی بوم را به نمایش گذاشته. کلمه “آپوپتوسیس” ریشه یونانی دارد و به معنای “فروریختن” است اما در بیولوژی به معنای مرگ طبیعی سلول در روند رشد موجود چندسلولی است. قیاسی در برخی آثار مجموعه بالقوگی حضور تهدید‌آمیز و ناگزیر نابودی و در برخی دیگر اوج نابودی و نیستی را به تصویر کشیده است. نقاشی‌های فوتورئالیستی این مجموعه نماهای آشنایی از شهر تهران را در وضعیتی مخاطره آمیز به نمایش می‌گذارند. کنارهم نشینی مکان‌های واقعی و فضاهای غیرعادی، تابلوها را وارد حیطه سوررئالیسم کرده. آسمان تیره و ابرهای سرخ، گودال سیاهی که برج شهیاد را در خود مکیده، پرسپکتیو نامعمول فیش آی و از همه مهم‌تر چشم‌آشنایی مکان‌ها ترکیبی نامأنوس خلق کرده و بیننده را با موقعیتی متناقض روبرو می‌کند. قیاسی که در مجموعه “عاشقانه حقیقی” تناقض یکپارچگی و تمامیت قابل اعتماد شیء و فروپاشی پیش‌بینی ناپذیر لحظه برخورد اتومبیل‌ها را در وجهی تمثیلی دستمایه کار قرار داده بود در اینجا نیز یکپارچگی و استحکام مکان را در تناقض با وضعیتی بحرانی در قالب حوادث غیرمترقبه همچون سیل، زمین لرزه و آتش فشان که معنای آخرالزمان را در خود حمل می‌کنند، قرار داده است. مکان‌های آثار قیاسی خالی از انسان هستند، در اینجا انسان تنها در خاطره مندی مکان خلاصه می‌شود، مکانی که زمانِ خطیِ تاریخی را در خود حفظ کرده اما در وضعیتی معلق و بی زمان قرار گرفته است. غیاب انسان و نمایش مکان‌های خالی که زمان روزمره از آن‌ها حذف شده از میزان تعلیق تصاویر کاسته و رویداد را از چیزی که هر روز در حال رخ دادنی تمثیلی است به واقعه‌ای آخرالزمانی تبدیل می‌کند.
نشانه‌های تصویری قیاسی عام و ساده هستند، همچون تشبیهی سرراست در یک سروده و نه استعاره‌ای با دلالت‌های ضمنی. همچنین در همه آثار تنها شکل و مکان اتفاق است که تغییر می‌کند و همگی در واقع یک اثر محسوب می‌شوند که می‌تواند از مجموعه بیرون آورده شده و به تنهایی کار کل مجموعه را انجام دهد. قطع آثار نیز تنوع چندانی ندارد و به غیر از یک اثر بقیه آثار اندازه، کادر و پالت رنگی یکسانی دارند. تکیه قیاسی بیش از آن که بر قوام بخشیدن به مضمون کار باشد بر تکنیک اجرایی است. اما با وجود آنکه در این شیوه اجرایی طراحی دقیق بخصوص در خطوط پرسپکتیو بسیار کلیدی است در بعضی تابلوها شاهد ضعف طراحی در اجرای پرسپکتیو هستیم. از آنجا که در آثار فوتورئالیستی لایه‌های رنگی را با وسواس صیقل می‌دهند ردی از قلم شخصی هنرمند بر اثر باقی نمی‌ماند و همین مسئله تا حدی فردیت اجراگر را از اثر حذف می‌کند. پس کار هنرمندی که می‌خواهد از حد تکنیک اجرایی در فوتو‌رئالیسم فراتر برود بسی دشوار خواهد بود. چراکه علاوه بر ارائه اجرایی خیره کننده، در ارائه مضمونی منحصر بفرد نیز ملزم به تلاشی دوچندان است. قیاسی از آن دسته هنرمندانی است که مشخصا در پی فرارفتن از اجرای فوتورئالیستی است و در مجموعه “عاشقانه حقیقی” نشان داده که توان این مهم را دارد. اما در مجموعه اخیر نتوانسته در تکنیک اجرای خود گام بلندی بردارد و نیز در شیوه بیان خود با تکیه بر المان‌هایی عمومی و سرراست سخن می‌گوید.
زهرا قیاسی که دستی در نوشتن و ترجمه در حوزه تجسمی دارد توانسته مجموعه خود را با بیانیه‌ای درخور پشتیبانی کند. هنرمند بیانیه خود را بر متنِ سخنی هستی شناسانه استوار کرده و اگرچه در اندک مواردی از دقت کلام کاسته می‌شود، در مجموع متنی منسجم نگاشته است. اما همانگونه که در آثار با تصویری غیر شخصی و عام روبرو هستیم در استیتمنت نیز با یک کلی‌گویی مواجه می‌شویم. حال آنکه اگر این فضاهای سوررئال و مفاهیم عمیق هستی شناسانه پیرامون مکان و زمان، درونی و شخصی شوند نشانی از روح مکان‌هایی که هنرمند شخصا در آن‌ها با تناقض هستی و نیستی روبرو شده را در خود حمل خواهند کرد و آنگاه می‌توان گفت هنرمند از بندِ ساختن تصویر بر اساس مضمون رها شده است.
نقد های قبلی به قلم سحر افتخارزاده را اینجا بخوانید:
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
هنر معاصر استانبول در گالری آرتر ARTER | قسمت دوم
هنر معاصر استانبول در گالری آرتر ARTER | قسمت دوم نگاهی به نمایشگاه انفرادی آثار ویدئوآرت Ali Mahmut Demirel با عنوان “جزیره” سایت تندیس به قلم سحر افتخارزاده طبقه دوم گالری آرتر استانبول به مدت چهار ماه به نمایش انفرادی آثار ویدئوآرت علی‌محمود دِمیرل اختصاص یافته. این هنرمندِ ساکن برلین، متولد ۱۹۷۲ و درس‌خوانده مهندسی هسته‌ای و معماری است. او در زمینه موزیک-ویدئو، طراحی صحنه، اجراهای تجسمی زنده و ویدئوی تجربی فعال است. اولین انفرادی دمیرل در استانبول با عنوان “جزیره”، ویدئوی […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
هنر معاصر استانبول نگاهی به نمایشگاه “خانه خالی” در گالری آرتر
هنر معاصر استانبول در گالری آرتر ARTER نگاهی به نمایشگاه “خانه خالی” Space for Art” آثار جان آیتکین Can Aytekin سایت تندیس به قلم سحر افتخارزاده گالری آرتر در انتهای خیابان استقلال استانبول با هدف ایجاد بستری پایدار برای تولید و نمایش هنر معاصر در سال ۲۰۱۰ آغاز به کار کرده و نمایشگاه‌های متعدد انفرادی و گروهی با رویکرد معاصر برگزار کرده است. موسس این گالری بنیاد آموزشی-فرهنگی غیردولتی و غیرانتفاعی Vehbi Koc است. این بنیاد توسط کار آفرین ترک وهبی […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
پرونده نقد نمایشگاه‌های سال ۹۶ به قلم سحر افتخارزاده
پرونده نقد نمایشگاه‌های سال ۹۶ به قلم سحر افتخارزاده در این پرونده مروری داریم بر نقد نمایشگاه‌هایی که سحر افتخارزاده در سال ۹۶ نگاشته است که مشتمل بر ۲۱ نقد است که در حوزه های متفاوتی کار شده است. لیست زیر به لحاظ زمانی از نقدهای اخیر سحر افتخارزاده آغاز می‌شود که در سال گذشته توسط او انتخاب شده است:
