خلاصه کتاب شیوه های هنرگردانی| پیشگامان

خلاصه کتاب شیوه های هنرگردانی| پیشگامان| الکساندر دورنر

بخش نهم

نوشته هانس اولریش اوبریست ــ ترجمه کتایون یوسفی ــ انتشارات حرفه هنرمند

تلخیص: نیلوفر تقی پور

در این بخش اوبریست افرادی را لیست می‌کند که تکه‌هایی از گذشتۀ کاری او هستند و مهره‌هایی کلیدی در رشد نمایشگاه‌ها نیز بوده‌اند.

الکساندر دورنر[۱]

دورنر در رشته تاریخ و تاریخ هنر تحصیل کرد و از سال های ۱۹۲۵ تا ۱۹۳۷ مدیر موزه هانوور بود، در واقع همان دورانی که به سال‌های آزمایشگاهی طراحی نمایشگاه معروف است. او موزه را نیروگاه تعریف می‌کرد و از هنرمندان می‌خواست تا برای آنچه «موزه در حرکت» می‌نامید، نمایش‌های پویا و نوینی را ترتیب دهند. در سال‌های بعدی به عنوان مدرس تاریخ هنر در دانشگاه هانوفر شناخته می‌شد.

آوانگاردهای اوایل قرن بیستم، مفهوم هنرمند به عنوان نابغۀ رمانتیکی را که در انزوا آثاری خلق می‌کند را کنار زدند. آنها فهمیده بودند که به قول دوشان نیمی از بار بر دوش بیینده است. دورنر این بینش هنر به عنوان بده بستانیِ مشارکتی و دو طرفه را وارد موزه کرد، و در روش‌شناسی نمایش خود آن را به کار برد. او از هنرمندان خواست تا فرم‌های تازه و تجربی برای نمایش کارهای شان پیدا کنند.

در سال‌های ۱۹۲۷ دورنر از ال‌لیسیستسکی[۲] خواست تا اتاقی برای موزه طراحی کند. لیسیتسکی هنرمند آوانگارد روسی بود که برای این پروژه ایده اتاقک آبستره[۳] را در نظر گرفت که در آن کارهای کلکسیون موزه بر روی پانل‌های متحرکی قرار داشتند که بازدیدکنندگان می‌توانستند آنها را جابه‌جا کنند.( در واقع نمایشگاه را به میل خود بگردانند.)

اتاقک آبستره، خود یک قطعه هنری بود و نه تنها به عنوان پس‌زمینه برای نقاشی‌ها و مجسمه‌های نمایشگاه به کار نمی‌رفت، بلکه تماشاگر را با تغییر شرایط مشاهده با استفاده از ویژگی‌های بازتاب مواد و همچنین نحوه رنگ گذار در مناطق اطراف نقاشی درگیر می‌کرد. او دیوارها را با نوارهای عمودی خاکستری رنگ بر روی پس زمینه فولادی طراحی کرده بود و بسته به موقعیت بیننده، دیوارها سفید، خاکستری یا سیاه ظاهر می‌شدند. ال‌لیسیستسکی برای درگیر کردن بیشتر مخاطب در طی بازدید اتاقک، پارتیشن‌های متحرک و شیشه‌های قابل چرخشی را طراحی کرده بود که می‌توانست به طور مداوم با ایجاد ترکیبی فضایی جدید در داخل ساختار به طور پیوسته جایگزین فضای قبلی کند.

دورنر به موهولی ناگی نیز سفارش طراحی اتاقی را داد که نمایندۀ هنر و طراحی روز با نام اتاق دوران ما باشد. موهولی ناگی اتاقی برای عکس، فیلم، تصاویری از تازه‌ترین ساخته‌های معماری و اسلایدهایی از تکنیک‌های روزِ تئاتر طراحی کرد. هنرمندان با موقعیتی که دورنر برایشان فراهم کرده بود توانستند مشارکت و تعامل را نه تنها در آثار خود، بلکه به طراحی نمایشگاه نیز وارد کنند. دورنر هواخواه آن مفهومی از تاریخ بود که جا برای کاستی‌ها، تغییر جهت‌ها و تلاقی‌ها می‌گذارد و همواره موزه را مؤسسه‌ای در حال درگرگونی می‌دید.

جان دِوی[۴]، فیلسوف پراگماتیست، که آرای انقلابی‌اش در باب سرشت فلسفه، آموزش، جامعه و سیاست بحث‌های فراوانی را به وجود آورد؛ در مقدمه خود بر کتاب دورنر می‌گوید: «موزۀ پویای او قلب دگرگونی‌های عمیق بود. برای دورنر موزه نه تنها یک ساختمان نیست؛ بلکه حرکت رفت و برگشتی میان شئ و روند کار است. اوبریست چنین برداشت می‌کند که دورنر می‌پنداشت موزه‌ها باید هویت‌های متعدد داشت باشند و از حرکت باز نایستند. برخلاف چهرۀ بی‌تفاوت که اغلب موزه‌ها دارند، آنها باید پیش رو باشند و خطر کنند. موزه‌ها باید محل پل‌زدن میان هنر و زندگی باشند. نمایشگاه‌های سنتی و کلاسیک بر نظم و ثبات تاکید دارند اما در زندگی روزمره تغییر و ناپایداری حاکم است و حق انتخاب‌های نامحدود و پیش‌گویی‌های محدود وجود دارد. پس به گفتۀ خود دورنر «اگر حوزه‌های دیگرِ زندگی را وارسی نکنیم، نیروهایی که در تولیدات بصری امروز ما دخیل هستند را درک نخواهیم کرد». برای دورنر موزه، یک آزمایشگاه بود و علی‌رغم فضای خنثیِ بازمانده‌های قرن نوزدهم که در زمان مدیریت دورنر در هانوور نیز رواج داشت، عملکرد موزه را طوری تعریف کرد که امروز نیز مربوط و معنا دار به نظر می‌رسد.

در این شماره از این منبع هم استفاده شده است:

http://socks-studio.com/2015/08/29/el-lissitzkys-cabinet-of-abstraction/

[۱] Alexander Dorner, (۱۸۹۳– ۱۹۵۷), was a German art historian and university teacher. He is considered one of the most innovative and influential museum directors of the 20th century.

[۲]Lazar Markovich Lissitzky was a Russian artist, designer, photographer, typographer, polemicist and architect. He was an important figure of the Russian avant-garde.

[۳] Abstract Cabinet

[۴] John Dewey (1859 –۱۹۵۲) was an American philosopher, psychologist, and educational reformer whose ideas have been influential in education and social reform.

قسمت های قبل از خلاصه کتاب شیوه‌های هنرگردانی را اینجا دنبال کنید:

هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن

Posted: 15 مرداد ۰۳

هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]

۲ comments

مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر

Posted: 27 اسفند ۰۱

مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .

خلاصه کتاب شیوه های هنرگردانی| پیشگامان | الکساندر دورنر

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ