ریحانه راعی
نمایشگاه زیورها* و مجسمههای بهنام کامرانی و بنفشه همتی در تاریخ ۱ اسفند ۱۳۹۳ در گالری ۲۶ افتتاح شد. تعاملی که مد نظر هنرمندان این نمایش بوده است، فارغ از نقد کیفیِ آن، بسیار قابل توجه است. تعامل یک نقاش و یک طراح زیور که باعث شده است هم مجسمهها و هم زیورها در یک ارتباط تجسمی، چه از نظر فرم و ساختار و چه از نظر محتوا، قابل تأمّل باشند.
شاید بتوان گفت اولین بار است که در ایران تعاملی از این نوع میان یکی از اهالی هنرهای تجسمی و یکی از اهالی حوزهای رخ داده که آثارش در «تعریف» و «نامگذاری» و حتی در «آفرینش» و «نمایش» هنوز بین آرتپیس (art piece) هنرهای تجسمی و کرفت (craft) هنرهای کاربردی معلق مانده است. در نمایشهای گروهی دیگری که پیش از این در گالریهایی معدود برگزار شده است، گاه حجم، نقاشی و اینستالیشن در کنار زیور حضور داشت، اما این «در کنارِ همی» عموماً با ایدۀ تعامل صورت نگرفته بود. از آنجایی که این مدیا (زیور) در طراحی و شیوههای ساخت به اندازۀ حجم و نقاشی گسترده است، در بیان مفهوم و نیز از نظر برخورد فرمی هم میتواند مانند رشتههای دیگر هنرهای تجسمی، متنوع باشد.
بهتبع، کیفیت آثاری که در چند سال اخیر در ایران «آفریده میشوند» یا «تولید میگردند» و «به فروش میرسند» یا «به نمایش برای فروش درمیآیند» نیز به اندازۀ آثار رشتههای دیگر متنوع است. هنرمندان این حوزه، برای کشف خود و ابزار بیانیشان، باید صبوری به خرج دهند و سخت کار کنند. موجی که در آموزش این رشته به وجود آمده است، آسیبهایی مانند کپیکاری از آثار پُرفروشتر و نیز مطرح شدن آثار پاپیولار ـ و نه لزوماً هنرمندانه ـ بین عامۀ مردم و حتی مخاطبان حرفهایترِ آثار هنری را با خود به همراه آورده است. با این حال، این موج، نکات مثبتی هم با خود دارد، از جمله آنکه پس از گذشت یک بازۀ زمانی، اثر سره از اثر ناسره و هنرمند از صنعتگر جدا خواهد شد. بر همین اساس، قیمتگذاری آثار هم احتمالاً در آن زمان منطقیتر خواهد شد و برخورد صاحبان فضاهای نمایش هم با این آثار متفاوت خواهد بود. برای اینکه این بازۀ زمانی به نفع هنر و هنرمند کوتاهتر شود و برای اینکه هزینۀ کمتری برای تبلور آثار آرتیستیک در این رشته پرداخت شود، توجه منتقدان، هنرمندان، کیوریتورها، گالریدارها و حتی کالکتورها به این رشته ضروری مینماید.
تعاملی که بهنام کامرانی و بنفشه همتی در این مجموعه ایجاد کردهاند، گامی مهم در این مسیر است. گامی در مسیر توجه جدیتر به زیور. این نمایش تا ۱۴ اسفند ۱۳۹۳ ادامه دارد، دیدن آن خالی از لطف نیست.
* «جواهرات» به معنی سنگهای قیمتی و گرانبها است. همچنین، در کاربرد عمومی، به زیورهایی که در آنها از این نوع سنگها استفاده شده باشد «جواهر» میگویند. بنابراین، در این نوشته به جای جواهرات، از واژۀ «زیور» استفاده شده است.