یادداشتی پیرامون نمایشگاه نقاشی خروس زری پیرهن پری، آثار گروه کودک آموزشگاه بهار ایده- نگارخانه نرگس
گروه هنربانی آوام- مریم روشنفکر
قصه از آنجایی آغاز میشود که به مناسبت هفته جهانی کودک در نگارخانه نرگس، نمایشگاهی از آثار کودکان در گروه سنی ۳-۸ سال با عنوان «خروس زری پیرهن پری» به تماشا گذاشته میشود.
نمایشگاه با منتخبی از دستساختههای کودکان آغاز میشود، بالشتکهای رنگی و بشقابهای سفالی نقاشی شده، با نقشمایه آثار هنرمندان بزرگی مانند ماتیس، پیکاسو، ونگوک، کاندینسکی و شاگال که کودکان برداشتهای شخصی خود از آثار این هنرمندان را روی مواد مختلف نقاشی کردهاند. مجموعه بالشتکها و سفالها تا اتاق آرزوها ادامه مییابد. در آنجا آثاری را میبینیم که هر کودکی بر اساس آرزوی خود و با قطعات کوچک و بزرگ پارچهای ساختهاست، همچنین تصاویرسازی خروسی که روی بلوزهای سفید باسمه شده و در اطراف آرزوها بر دیوار نصب شدهاست. کم کمَک خروس قصه به فضای نمایشگاه وارد میشود تا اینکه به حجم بزرگی میرسیم که با چوب ساخته شده و مانند ماکت یک صحنه تئاتر است و چند حجم چوبی از خروس و روباه در میانه آن قرار دادهشدهاند و پس از آن ما رسما به دنیای «خروس زری پیرهن پری» وارد میشویم.
نمایشگاه اصلی مجموعه تابلوهایی است که هنرجویان آموزشگاه بهار ایده با الهام از این داستان خلق کردهاند و هریک روایت شخصی خود را از قصه زیبای احمد شاملو با دنیای بکر و سرشار کودکانه خود آمیخته و ارائه دادهاست.
داستان خروس زری و پیرهن پری داستانی است پیرامون دوستی، همکاری و همچنین بدجنسی و کلک. خانم نازیلا پاکیاری با دستمایه قرار دادن این چالش مهم برآمده از ذهن پرسشگر کودکان، برنامه جامعی را بر این مضمون شکل میدهد. این برنامه بر محور ماموریت این آموزشگاه مبنی بر پرورش خلاقیت و تقویت هوش درون فردی استوار شدهاست. این هدف در کنار آموزش و آشنایی گوشهها و ملودیهای موسیقی ایرانی به کودکان منجر به شکلگیری پروژهای منسجم و چندلایه از آموزش تکنیکهای نقاشی و رنگآمیزی، آشنایی با تاریخ هنر در قالب شناخت هنرمندان و سبکهای هنری، شناخت ریتم گوشههای موسیقی با بدن، شناخت مهارتهای زندگی و احساسات است.
این پروژه بر سه محور اصلی استوار است که عبارتند از: شناخت ریتمهای ایرانی، خود قصه و گفتگو درباره قصه. هنگام گفتگو درباره قصه، اینکه نویسنده آن چه کسی بوده، این قصه درباره چیست، شخصیتهای این قصه چگونهاند، فضای آن چگونه است، با کودکان گفتگو شده و فضایی برای گسترش خیالپردازی آنان پیرامون این قصه شکل گرفتهاست. اینکه آنان چگونه حسهای موجود در قصه را استنباط میکنند، حسهایی مانند پشیمانی، دوزو کلک، همدردی و دوستی، به آنان برای خلق شخصیت قصه با رویکرد شخصی خودشان یاری میرساند. همچنین برای رسیدن به آثار نهایی این نمایشگاه کودکان طی سه ماه از ابتدای تابستان ۹۷، به طراحی و اتود زدن تصاویر قصه پرداخته و در کنار آن به اندوختن دانش و تکنیک و بالابردن آگاهی خود از موضوع صلح و دوستی پرداختهاند. (که تجربیات عملی آنان در این مسیر در بخش ابتدایی نمایشگاه ارائه شده)
درست بعد از سپری کردن این مرحله چالش جدید آغاز شدهاست، چالش کار روی بوم نقاشی. در این مرحله هنرمندان کوچک بر اساس اتودهای خودشان و تکنیکهایی که آموختهاند شروع به کار بر روی بوم کردند و اینک تجربیات متفاوتی که به آنان کمک کردهاست، درکی فردی و کامل هم از فضای قصه و هم از نقاشی داشتهباشند به کمکشان آمدهاست. همچنین یادگیری تکنیکهای مختلف، آموختن صبوری کردن برای کار روی بوم و تحمل پروژه مرحله به مرحله نقاشی روی آن به کودکان کمک کرده تا آموختههای تکنیکی خود را مستقیما به عمل در آورند.
همچنین اجرای صوتی داستان خروس زری به گویندگی مریم معترف و بازیگری منوچهر آذری، فریدون اسماعیلی و نازی کریم بیک و موسیقی بابک بیات که استفاده به جا و زیبا از موسیقی ایرانی در آن چشمنواز است، بستر مناسب را فراهم آورد تا در کنار نقاشی قصه، کودکان به تمرین اجرای ریتم قصه با بدن بپردازند که همزمان با نمایش آثار نقاشی به اجرا درآمد.
در آثار نقاشی نمایشگاه نیز ردپای موسیقی به وضوح در برجسته کردن بخشهای آوازی قصه به چشم میخورد، همچنین تاثیرات هنرمندان بزرگ مانند، ماتیس، ونگوک و دیگران در انتخاب رنگها و بعضا تصویرسازیها، حالت فیگورها و ترکیببندیها دیده میشود. همچنین بهره مندی از انواع تکنیکهای تصویرسازی مانند چاپ باسمه و کولاژ در آثار به آن غنای بصری بسیار قابل توجهی دادهاست و به کودکان کمک کرده تا به خوبی از عهده فضاسازی برآیند.
به عبارتی پرورش عمومی ادراک شامل کلیه حواس پنجگانه، از لمس و دیدار گرفته تا شنیدار در آثار این نمایشگاه متجلی است و آثار به تماشا گذاشته شده نشان دهنده کودکانی است که توانستهاند، دیدگاه خود راجع به یک قصه در جزء و یک نگرش درباره دوستی و صلح را در کل بسط داده و به منصه ظهور برسانند.
قصه «خروس رزی پیرهن پری» با شکست روباه بدجنس و دله پایان میپذیر و همکاری و هوشمندی همراهان خروس زری او را سرانجام از مهلکهای که خود با بی توجهی در آن افتاده میرهاند. صلحی که با هوشیاری و همکاری به وجود میآید و میتواند برای نسلی که دارند منعقد میشوند پیامآور تلاش برای بهتر بودن باشد.