سقراطی: جشنواره یازدهم، کارنامه‌ی خوبی از هنر معاصر ایران به نمایش می‌گذارد
مظفری: در این دوره از جشنواره، حلقه‌ی جامعه‌ی تجسمی را گسترش دادیم
حقیقی: کیفیت بالای آثار، کار داوری را سخت کرد
آوام مگ: رضا یاسینی
دومین نشست خبری یازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر، به همراه مراسم رونمایی از ۱۱ پوستر بخش‌های مختلف این رویداد، ظهر امروز شنبه ۶ بهمن‌ماه با حضور هادی مظفری (مدیرکل هنرهای تجسمی و رئیس شورای سیاستگذاری)، ابراهیم حقیقی (دبیر جشنواره)، محسن سلیمانی (دبیر اجرایی)، امیر سقراطی (دبیر هنری) و کیانوش غریب‌پور (مدیر هنری و طراح پوسترهای این دوره از جشنواره) در مؤسسه فرهنگی صبا برگزار شد.
مظفری در ابتدای مراسم با تأکید بر تغییر کمی و کیفی در یازدهمین جشنواره تجسمی فجر نسبت به دوره‌های پیشین، بیان کرد: به همت جامعه‌ی تجسمی، می‌توانید اراده‌ای که برای تغییر و افزایش کیفیت جشنواره آغاز کرده‌ایم، را در طول ۴۰ روز زمانِ جشنواره ملاحظه کنید. شاید آنچه برایمان اهمیت داشت این بود که حلقه جامعه تجسمی را بزرگ‌تر کنیم و در خطی گام برداریم که جشنواره هنرهای تجسمی فجر متعلق به تمامی رشته‌های دهگانه هنرهای تجسمی باشد. تمامی نرم‌های جشنواره نسبت به دوره‌های قبل تغییر پیدا کرده است؛ اعضای شورای سیاستگذاری، تعداد داوران، تعداد جلسات داوری، تعداد رشته‌های هنری و … بالای ۲۰۰ درصد رشد داشته است.
او با اشاره به افزودنِ بخش پژوهش به جشنواره تجسمی، ادامه داد: این اتفاق رقم نمی‌خورد مگر آنکه کیفیت جشنواره هم رشد پیدا می‌کرد. امسال بخش پژوهش و علمی جشنواره نیز در کنار بقیه بخش‌ها شکل گرفت و این بخش در کنار خلق اثر یکی از مهم‌ترین حوزه‌هایی است که باید به آن توجه می‌شد.
رئیس شورای سیاستگذاری جشنواره افزود: اتفاق دیگر بخش چهل سال انقلاب و مرور بر آثار چهل سالگی انقلاب بود. یکی از موضوعات جدی این دوره از جشنواره حضور ۵۳ گالری در این دوره از جشنواره است. حضور این گالری‌ها نه به معنای تزئینی کلمه، بلکه با هدفِ باورداشتن به اقتصاد هنر است. گالری باید آثار هنرمندان را به معرض نمایش و فروش بگذارد. اگر ما هنرمندان قابلی داشته باشیم ولی اثری که خلق شده به دست مردم نرسد، بخشی از راه را طی نکرده‌ایم.
در ادامه‌ی این نشست، ابراهیم حقیقی به ذکر آمار و ارقامی از این دوره‌ی جشنواره پرداخت و گفت: کل شرکت‌کنندگانِ این دوره از جشنواره ۵۷۶۱ و کل آثار رسیده ۱۳۷۹۲ اثر بودند، و راه‌یافتگانِ به جشنواره ۶۰۴ اثر از ۴۸۵ هنرمند بود. در قسمت تصویر سازی ۸۲ اثر از ۶۱ هنرمند، در بخش خوشنویسی ۷۴ اثر از ۶۰ هنرمند، در بخش عکاسی ۷۰ اثر از ۶۶ هنرمند، در بخش کاریکاتور ۷۴ اثر از ۵۶ هنرمند، در بخش گرافیک ۳۹ اثر از ۳۰ هنرمند، در بخش مجسمه ۶۸ اثر از ۵۹ هنرمند، در بخش نقاشی ۱۰۵ اثر از ۷۹ هنرمند، در بخش نگارگری ۶۰ اثر از ۴۹ هنرمند، در بخش هنرنای جدید ۳۲ اثر از ۲۹ هنرمند و در بخش سرامیک ۱۵۶ اثر از ۸۵ هنرمند را خواهیم داشت.
او با تأکید بر کیفیت بالای آثار در این دوره، خاطرنشان کرد: با تمام سخت‌گیری‌های داوران تعداد آثار نقاشی را نمی‌توانستیم کمتر از این در نظر بگیریم و مجبور شدیم فضای بیشتری را به این رشته اختصاص دهیم. در بخش نقاشی، مجسمه و عکس کیفیت آثار بسیار بالا بود، و اگر فضای بیشتری داشتیم تعداد آثار راه‌یافته بیش از این بود. ۵۳ نگارخانه از تهران و سراسر ایران در این دوره از جشنواره حضور دارند که در باغ موزه قصر آثارشان ارائه خواهد شد و امکان فروش دارند. نگارخانه‌های مختلفی از شهرهای تهران، مشهد، سلمان‌شهر، شیراز، تبریز، اصفهان، چالوش، رشت، نوشهر، آمل، سمنان و یزد در این رویداد حضور دارند. هر نگارخانه در صورت فروش اثری می‌تواند اثر دیگری جایگزین اثر فروخته‌شده کند.
امیر سقراطی دبیر هنری جشنواره طی سخنانی بیان کرد: در این دوره داوران خوشحال بودند که آثاری با کیفیتی بالا وارد جشنواره شده است. خوشبختانه فجر امسال یک کارنامه خوبی از هنر معاصر ایران را به نمایش می‌گذارد. داوری جشنواره برای ۱۰ رشته در ۳۱ مرحله انجام می‌شود و تا به اینجا ۲۱ مرحله از داوری‌ها پشت سر گذاشته شده است که در مجموع ۱۲۰ ساعت داوری اتفاق افتاده است.
او با دعوت از همه برای دیدن آثار، گفت: این دوره از جشنواره فرصت خوبی است تا پژوهشگران، منتقدان، نشانه‌شناسان و … از کارها دیدن کنند و بحث‌ونظرات جدی‌ای در این خصوص صورت بگیرد. چرا که این دوره از آثار بازتاب مباحث سیاسی، اجتماعی و فرهنگی روز جامعه است.
سقراطی به سختی‌های داوری‌ِ این دوره اشاره کرد و متذکر شد: داوری در این دوره بسیار دشوار بود ولی ترجیح بر این شد که آثار نو و معاصر را انتخاب کنیم. در قسمت سرامیک از ۱۵۶ اثری که از ۸۵ هنرمند ارائه شده بود، در مرحله دوم تنها ۱۶ اثر از ۹ هنرمند انتخاب شد و بسیاری در مرحله دوم اثری برای جشنواره نفرستادند و این مساله می‌تواند آسیب‌شناسی شود که چرا این رخداد مورد توجه هنرمندان سرامیک قرار نگرفت.
او گفت: در این دوره بخش‌های نگارگری، خوشنویسی و تصویرسازی را که در سه دوره گذشته جای خالی آنها احساس می‌شد، اضافه کردیم و به آثار درخشانی برخوردیم که مجبور شدیم برخی را حذف کنیم اما این، دلیل بر ضعف این آثار نبود و تصمیم گرفتیم جای دیگری را در مؤسسه صبا به آنها اختصاص دهیم.
سپس، محسن سلیمانی دبیراجرایی جشنواره بیان کرد: بخش اصلی جشنواره در ساختمان صبا اتفاق خواهد افتاد که شامل ۶۰۴ اثر می‌شود. بخش دیگر «پلاک ۴۰» نام دارد که در فرهنگسرای نیاوران به مناسبت چهلمین سالگرد انقلاب برگزار خواهد شد. در این بخش ما از آرشیو بنیاد شهید، بنیاد ایثارگران، موزه مرکزی شهدا، انجمن هنرهای تجسمی انقلاب و دفاع مقدس، انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس، موزه هنرهای دینی امام علی، بنیاد آفرینش‌های هنری نیاوران، سازمان بسیج هنرمندان و بنیاد فرهنگی روایت فتح استفاده کرده‌ایم.
او ادامه داد: در باغ موزه قصر رخداد «چهارسوی هنر» را خواهیم داشت که ۵۳ گالری از تهران و سایر نقاط کشور هنرمندان خود را معرفی خواهند کرد. هم‌چنین در بخش «نمایه ۴۰» بخش دستاوردهای مکتوب و کتاب‌های تجسمی را خواهیم داشت که در موزه هنرهای دینی امام علی برگزار خواهد شد. بخش دیگر رویداد «چهل شهر، چهل نمایشگاه» است که از بین ۱۲۰ اثر انقلابی موجود در موزه هنرمندان معاصر تهران ۷۳ اثر را انتخاب کرده‌ایم که این آثار تکثیر شد و در این ۴۰ شهر نمایشگاه به نمایش درمی‌آید.
سقراطی در ادامه، ضمن سخنانی تکمیلی بیان داشت: نشست‌های تخصصی هنرهای تجسمی از ۱۵ بهمن، در خانه هنرمندان برگزار خواهد شد. نخستین نشست در سه قسمت «پدیده خلاقیت و اقتصاد هنر»، «پدیده خلاقیت و گالری‌ها» و «پدیده خلاقیت و آموزش» برگزار خواهد شد. نشست بعدی «سینمای تجسمی» است که از ۸ الی ۱۳ بهمن ماه در خانه هنرمندان برگزار خواهد شد و سومین نشست «عکس روزهای انقلاب» نام دارد که آثار کمتر دیده شده‌ای از روزهای انقلاب در خانه هنرمندان از ۱۳ الی ۲۴ بهمن به نمایش درخواهد آمد. روز ۱۰ بهمن ماه که افتتاحیه جشنواره است، از ۱۰ هنرمند برگزیده کشور تجلیل به عمل خواهد آمد و در روز اختتامیه نیز از ۵ نفر از منتقدان و نویسندگان حوزه تجسمی تجلیل می‌شود.
در پایان، کیانوش غریب‌پور مدیر هنری و طراح پوستر این دوره از جشنواره گفت: در سال‌های اخیر ما چالش بزرگی در طراحی هویت بصری داشته‌ایم. تاریخ نه چندان سربلندِ طراحی هویت بصری تقریباً تمام طراحان را به طراحی پوستر چهار جشنواره فجر حساس کرده است. برای هر طراحی سخت است در این چالش بزرگ وارد شود اما من فکر می‌کنم با مدیریت خوب و سفارش دهنده هوشمند می‌شود این معضل را حل کرد.
او درخصوص طراحیِ پوستر جشنواره بیان کرد: در طراحی پوستر این دوره از جشنواره روی برشی از ترکیب ثلث کلمه فجر کار کردم. چون جشنواره تجسمی نسبت به دیگر جشنواره ها کمی مهجور است تأکیدم را روی کلمه فجر گذاشتم و تمامی پوسترهای جشنواره با تم عکس کار شد و اصرار داشته‌ام که به نوعی به نوستالژیِ محدودیت امکانات دهه پنجاه بازگردم. بنابراین همه پوسترها بر مبنای عکس سیاه و سفید و یک عنصر رنگی انجام شد.
او خاطرنشان کرد: ۸ پوستر را من و ۲ پوستر دیگر را یکی علی خورشیدپور با عکسی از روزهای انقلاب مریم زندی؛ و دیگری را برای نمایشگاه «پلاک ۴۰» کوروش پارسا نژاد با نقاشی‌ای از کاظم چلیپا طراحی کرد.
