گزارش تصویری از یازدهمین جشنواره تجسمی فجر
چهارسوی هنر – بخش گالری‌های منتخب کشور
آوام مگ: به گزارش مریم روشن فکر
جشنواره هنرهای تجسمی فجر امسال همزمان با چهلمین سال انقلاب اسلامی و یازدهمین دوره برگزاری خود رویداد تازه‌ای را به مجموعه جشنواره افزوده است. این رویداد با نام چارسوی هنر، مجموعه ایست که گالری‌های هنری را از سرتاسر ایران گرد آورده. در این مجموعه که در باغ موزه قصر تهران برپا گردیده مجموعا ۵۳ گالری شرکت کرده اند که ازین تعداد ۲۴ گالری از تهران و مابقی از شهرهای سمنان، رشت، اصفهان، یزد، تبریز،شیراز، مشهد و استان مازندران هستند.
این مجموعه فرصتی برای ارائه و فروش برای گالری‌ها فراهم نموده و اولین رویدادی محسوب می‌شود که این تعداد اثر از این تعداد گالری را در معرض دید قرار داده است. همچنین سطح استاندارد برگزاری و سطح کیفی آثار ارائه شده نیز در این حجم بی سابقه است و همین امر موجب استقبال گسترده مخاطبین در مراسم گشایش و روزهای پس از آن گردیده.
پیش از این در اوایل دهه نود نمایشگاه‌هایی با عنوان آرت اکسپوی تهران برگزار گردیده بود که ادامه نیافت و اگرچه به لحاظ ماهیت که ایجاد بستر ارائه و فروش آثار هنرهای تجسمی است با این رویداد مشابه بود اما به لحاظ سطح کیفی فاصله‌ای بسیار دور با آن دارد. در تیرماه سال جاری نیز اولین آرت‌فر خصوصی در تهران با نام تیرآرت در مقیاسی بسیار خردتر برگزار گردیده بود که آن را نیز می‌توان حرکتی در جهت رسیدن به فضای حاضر در نظر آورد.
در چارسوی هنر به دلیل بهره‌گیری از مکان باغ موزه قصر و معماری خاص آن که به صورت غرفه غرفه است، به گالری‌ها این فرصت داده شده که هریک فضایی مناسب و اختصاصی در اختیار داشته باشند و این امکان فراهم شده تا هر گالری با چیدمان و فضاسازی مناسب و آثاری که انتخاب نموده بتواند به نوعی هویت کاری گالری خود را نیز معرفی کند.
آثار ارائه شده توسط گالری‌ها علاوه بر نمایش بخشی از تازه‌ترین فعالیت‌های آنان، نوعی معرفی برای هنرمندان فعال گالری و مجموعه‌هایی است که گالری برای نمایش در اختیار دارد و این قدرت‌نمایی در ارائه آثار رقابت جذابی را میان گالری‌ها برای جذب مخاطبین هنر و خریداران آثار هنری ایجاد کرده است.
در این مکان گالری‌ها فارق از فضای گالری خود که شاخصه بسیار مهمی است، در موقعیتی یکسان رویکرد و لحن گالری خود را در مقایسه با سایر گالری‌ها به وجود آورده‌اند و همین امر موجب می‌شود، مخاطب بتواند به سادگی وجه متمایز آنان از یکدیگر را تشخیص دهد.
نکته منفی این رویداد جدا کردن گالری های تهران و شهرستان است که موجب تاکید بر تمایز گردیده است. شاید رعایت ترتیباتی مانند ترتیب الفبایی براساس نام گالری ها و یا شهرها می‌توانست راه حل بهتری باشد. همچنین جای برخی گالری ها از شهرهای دیگر نیز خالی مانده است که امید است با تداوم این رویداد در سال های آینده آنان نیز ترغیب به شرکت شوند.
نکته دیگری که در چارسوی هنر جای آن خالی است، حضور بنیادها و مراکز فرهنگی دیگر مانند موزه‌های هنرهای تجسمی در کنار گالری‌هاست، به عنوان مثال در شهرهایی مانند اصفهان، کرمان، یزد و آبادان، موزه‌های هنرهای معاصر مکان هایی برای نمایش آثار تجسمی هستند و حضور آنان در کنار رویدادی این چنین می‌تواند به پربارتر شدن و ایجاد ارتباط بین شبکه فرهنگی هنری تجسمی ایران کمک کند.
در این بین تنها نهاد غیر گالری که در این رویداد شرکت کرده مجله پیش‌نگاه است و از سایر مراکز مرتبط خبری نیست در حالی‌که حلقه ارتباطی داخلی و بیرونی هنر توسط مجلات، ناشرین و رسانه‌های هنری برقرار می‌گردد. رویدادهایی این چنین در سرتاسر جهان فضایی برای برقراری ارتباط درونی و بیرونی و همچنین دادن انسجام به زیرساخت‌های اقتصاد فرهنگی است و هرچند در ایران نوپا و نوظهور است اما برای تداوم و پایداری آن باید کمی‌ها و کاستی‌ها به درستی و بدون قضاوت و جانب‌داری بررسی و رفع شوند تا مسیر برای توسعه اصولی و هدفمند هموار گردد. مسیری که با توجه به پتانسیل‌های گردشگری و فرهنگی غنی ایران و همچنین برجسته بودن فضای هنر تجسمی ما در منطقه خاورمیانه رو به افقی روشن در حوزه کارآفرینی هنر دارد.
