تربیت‌کننده‌ی اسب‌های شاخ‌دار در گالری دلگشا

نقدی بر نمایشگاه امیرحسین اکبری علویجه با عنوانِ «تربیت‌کننده‌ی اسب‌های شاخ‌دار»

گالری دلگشا

آوام مگ: به قلم مریم روشن‌فکر

حکایت بندِ تُنبان

«حکایت است که در زمان امیرکبیر، اصناف موظف شده بودند تنها یک نوع جنس را در مغازه‌ی خود بفروشند. پس از مدتی خبر آمد که مرد تنباکوفروشی غیر از تنباکو اقدام به فروش بندِ تُنبان نیز می‌کند. او را بازخواست کردند، دلیل آورد که ممکن است مشتری هنگام استعمال تنباکو به سرفه افتد و بندِ تُنبانش پاره شود؛ بنابراین بندِ تُنبان از مُلتزمینِ مصرف تنباکو است.»

از سایر مُلتزمینِ مصرف هنر معاصر در دنیای امروز همین بندِ تُنبان است، زیرا هنر معاصر به‌خودیِ‌خود می‌تواند موجب سرفه‌ی شدید گردد.

امیرحسین اکبری علویجه، در نمایشگاهی که در گالری دلگشا برپا کرده، با نمایش مخلوطی از نقاشی، کاریکاتور و طراحی، معجونی را به خوردِ مخاطب می‌دهد که جدا از سرفه موجب بی‌اختیاری نیز می‌شود. مجموعه‌ی او بیشتر حول‌وحوشِ بی‌ادبیِ اسب‌های شاخ‌داری می‌گردد که اشاره دارد به رفتن درازگوشی که مدتی است او را برده‌اند و خورده‌اند و از آن فقط بوی داغش به مشام ما رسیده است.

فی‌الواقع، آثار علویجه مجموعه‌ای است عجیب از قصه، طراحی و رنگ که به‌صورتِ زننده‌ای خود را به چشم مخاطب تحمیل می‌کند. او درست مانند یک دقیقه از یک برنامه‌ی تلویزیونیِ امروزی (با تبلیغات و زیرنویس‌ها و همه‌ی متعلقاتش) مقدار متنابهی اطلاعات متعدد را از منابع تصویری، نوشتاری، روان‌شناسی و غیره روی یک تصویر پیاده کرده و به هم گره زده و پیچانده ‌است. نوشته را از امیرارسلان برداشته، تصویر را از نسخه‌های چاپ‌سنگی قاجار و، به‌جای صورت یک اسفینکسِ نیمه‌انسانِ نیمه‌درازگوش، چهره‌ی خودش را کشیده که، در عین شرح موضع، نوکِ تیز پیکان را هم به‌سمتِ خودش بر می‌گرداند.

امیرحسین اکبری علویجه، همان‌طور که گفته شد، تصویرهایش را هم از فیلم و تلویزیون می‌گیرد، هم از تاریخ که خودش در جایی گفته عاشق آن است، هم از جسته‌‌وگریخته عکس‌ها و نقاشی‌های قهوه‌خانه‌ها و پوسترهای عامیانه، و هم از نقاشی‌های پشت‌کامیونی؛ و دغدغه‌ی «معاصریت» ِ خود را به‌عنوانِ یک هنرمند با افزودن کنایاتی از تاریخ هنر به آن می‌افزاید.

آثار علویجه عمیقاً روایی‌اند و بر سنت قدیمی و ریشه‌دارِ طنز اجتماعیِ ایرانی بنا شده‌اند. او آثارش را منطبق بر داستان‌سرایی عامیانه‌ی ایرانی و آن‌چه در سنت ما طلخکی‌کردن بوده بنا می‌کند، بیان حقایق تلخ در قالب طنز و قصه، و همانند این قصه‌ها نیز شخصیت در آثارش تبدیل به تیپ شده و تکرار می‌شود و هم‌چنین قصه بدون منطقِ متکی به واقعیت و بر مبنای سرگرمی بیان می‌شود؛ و از همین منظر است که اسب‌ها شاخ در می‌آورند و به کانون اصلاح و تربیت می‌روند.

اما جدا از همه‌ی احوالاتی که ذکر آن رفت، آثار امیرحسین علویجه بازتاب جهانِ زیسته‌ی یک فرد ایرانی در دهه‌ی بیستمِ عمر خویش است؛ این هیاهو نمادی است از آینده‌ی گذشته‌ای که امیدهایش را از دست داده و هم‌چنان، الکن‌تر و بی‌سامان‌تر از قبل، از انسجام‌دادن به خود عاجز است.

علویجه متولد ۱۳۷۲ و دانش‌آموخته‌ی رشته‌ی گرافیک دانشگاه انقلاب اسلامی و دانشجوی کارشناسی ارشد است و نمایشگاه «تربیت‌کننده‌ی اسب‌های شاخ‌دار» دومین نمایشگاه انفرادی اوست که در گالری دلگشا برگزار شده است. علویجه در این نمایشگاه، با تکیه بر طنز تلخ و ادبیات عامیانه، بیانیه‌ی شخصیِ خود را از جهانِ زیسته‌اش با صدایی بلند به‌صورتِ خطابه‌ای غرّا ایراد می‌کند. این خطابه مملو است از طنازی‌های لُغوی، تصویری و معنایی که رمزگشایی از تک‌تکِ عناصرِ آن هرچند ممکن است اما به کلیت اثر لطمه می‌زند و آن را از هم می‌پاشد؛ هم‌چون فرهنگ اصیل شرقی که جذابیتش در پرده‌پوشی و درلفافه‌پیچیدن است و آن‌وقت که عریان شود و همه‌ی زوایایش را فاش کند در آفتاب دود می‌شود و به هوا می‌رود. فرهنگ شرقی همان اسب شاخ‌داری است که در فرهنگ غربی یک افسانه است و در شرق می‌تواند کنایه از نجابتی باشد که پُررو و پرده‌دَر است و شاید اگر تربیت شود بتوان با آن افق‌های آینده را فتح کرد.

نقدهای قبل به قلم مریم روشن فکر را اینجا بخوانید:

هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن

Posted: 15 مرداد ۰۳

هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]

۲ comments

مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر

Posted: 27 اسفند ۰۱

مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .

تربیت‌کننده‌ی اسب‌های شاخ‌دار در گالری دلگشا

نقدی بر نمایشگاه امیرحسین اکبری علویجه با عنوانِ «تربیت‌کننده‌ی اسب‌های شاخ‌دار»

گالری دلگشا

آوام مگ: به قلم مریم روشن‌فکر

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ