یادداشتی پیرامون نمایشگاه «باغ سکوت» شکوفه فلاح گالری اُ
آنجا که زمان و مکان یکسان است
سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر
چاپهای دستی از جمله اولین امکانات تکثیر تصویر در جهان محسوب میشوند که روشها و تکنیکهای گوناگونی را در بر میگیرند. این روشها در نقاط مختلف جهان آغاز شده و رشد نمو یافته است و امروزه جزء یکی از مدیومهای هنر تکثیرپذیر محسوب شده و مورد استفاده هنرمندان بسیاری در سرتاسر جهان است.
در نمایشگاه «باغ سکوت» شکوفه فلاح آثار چاپ دستی خود را با تکنیک اچینگ و اکواتینت در گالری اُ به تماشا گذاشته است. این تکنیک که از مجموعه چاپهای کالکوگرافی یا حکاکی روی فلز به شیوه غیر مستقیم است، با استفاده از فرآیندی شیمیایی، ماسکه کردن و خراشیدن تصاویر بر صفحات کلیشه فلزی نقش میبندند. این فرآیندی ملزم به دارا بودن تواناییهای بالای تکنیکی است.
شکوفه فلاح بیش از یک دهه است که به صورت پیوسته به تولید آثار چاپی و تدریس این رشته در مراکز مختلف اشتغال دارد و اینک از بیشینه امکانات این تکنیک برای خلق مجموعه جدید خود بهره بردهاست، مجموعهای شامل تصاویری لطیف و گیرا از درختان که زیر عنوان باغ سکوت لایههای مهآلود و ظریف درختانی را ترسیم نمودهاست که با تکنیکی بی نقص فضای این باغ را تشکیل دادهاند.
نمایشگاه شامل تابلوهایی کوچک در ابعاد ۳۰*۴۰ سانتیمتر، تک رنگ به همراه یک ویدئو است. همانطور که از ابتدا توضیح دادهشد، در این کارنما توانایی تکنیکی هنرمند برای عمق بخشیدن به آثار در کنار ترکیببندیهای شاعرانه منجر به خلق فضایی خیالانگیر در آثار میشوند.
هنرمند در گزارهای که بر نمایشگاهش نوشته میگوید: «…در آنجا زمان و مکان یکسان است و در میان آنها نه به دنیا آمدنی است، نه پیری و مرگی. باغ آرمانی من خزانی بیانتهاست که بر کویری جان بخشیده و دیگر آرزوی هیچ بهاری را در سر نمیپروراند.» و همین گزاره اثر دیگر یعنی ویدئو را به باقی آثار متصل میگرداند، باغی از درختان خشک با میوههای سنگی. باغ سنگی را پیرمردی کرولال به نام درویشخان که در اصلاحات ارضی سالهای دهه چهل زمینهای خود را از دست داده بود ساخت، باغی که هرگز مشخص نشد به واقع انگیزه اصلی او از ساخت آن چه بودهاست. باغی در سکوت که از لحاظ ماهوی به گزاره نمایشگاه فلاح بسیار نزدیک است.
بازنمایی تصویر درخت جایگاهی ریشه دار در هنر سده اخیر ایران دارد، بزرگانی چون سهراب سپهری، داوود امدادیان و ابوالقاسم سعیدی تنها چند نمونه از هنرمندانی هستند که نقشمایه درخت را در زوایای مختلف، موضوع کار خود قرار دادهاند و دورانهای طولانی از فعالیت حرفهای خود را به ترسیم تصاویر درختان گذراندهاند و در مدیومهای دیگر مانند عکس و فیلم نیز عباس کیارستمی را میتوان همواره علاقهمند به تک درختها در پسزمینههایی گسترده دانست.
آثار چاپی فلاح نیز همانگونه که خود میگوید در فضای میانه سفیدی و بیافق، نحیف و خشکیده هستند. در قابی که دو قطعه چاپی را کنار هم قرار داده فاصله درختان و آرزوی میانشان برای رسیدن خود را نشان میدهد، آرزویی که در جا خشکیده و به پایان رسیده یا در سکوتی ابدی فرو رفتهاست. در بیشتر آثار فاصلهها به انحاء مختلف ایجاد شدهاند. درختان کنار هم که از یکدیگر مجزا هستند، تنههای باریک و کشیده، فضای منفی زیاد و حساسیتهای فرمی ظریف در پرداخت درختان؛ همچنین سفیدخوانی درپس زمینه از ویژگیهای آثار او هستند که برایش لحنی کمگو و شرقی به وجود میآورند. هرچند اگر قطع آثار بزرگتر میبود این تاثیر به مراتب بیشتر میشد، البته انجام آن با تکنیک حکاکی فلز نیازمند امکانات بسیاری است.
جدای از شاعرانگی، و فضاسازی رویایی که مضمون سکوت، خزان و تنهایی را به ذهن متبادر میکنند، وجوه فنی این نمایشگاه برجسته و غالب است و بیشتر بار نمایشگاه را بر دوش میکشد. پایبندی به موضوع و پرورش فرمی آن در کارمادهای مشکل نیز بر غلبه تکنیک میافزایند که حاصل تجربه طولانی فلاح در مدیوم چاپ است.
شکوفه فلاح متولد ۱۳۵۲ است و دارای مدرک کارشناسی ارشد نقاشی، نقاش، هنربان و مدرس نقاشی و چاپ دستیاست، او نمایشگاههای متعدد انفرادی و گروهی در ایران و سایر کشورها داشته و آثارش در مجموعههای مهم چاپ دستی در نقاط مختلف جهان نگهداری میشوند.
نقد نمایشگاههای قبل به قلم مریم روشن فکر را اینجا بخوانید:
[su_posts id=”63004″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”62525″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”61757″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”61111″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”60830″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”60628″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”60163″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”58100″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”58191″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”58263″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”57563″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”56648″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]