تهران از نگاه دانشجویان ایرانی و آلمانی
نگاهی به نمایشگاه «دو شهر» در نگارخانه‌ی دانشگاه هنر
به همت دکتر «محمد مترجم‌زاده» و پروفسور «یورگ وینده»
آوام مگ: به قلم مریم روشنفکر
«دو شهر»، عنوان نمایشگاهی است که حاصل بخشی از برنامه‌ی سه‌ساله‌ی تبادل دانشگاهی بین گروه عکاسی دانشگاه هنر و دانشگاه دورتموند بوده که با حمایت مادی بنیاد «DAAD» برگزار شده است. مدیریت این دوره بر عهده‌ی دکتر «محمد مترجم‌زاده»، مدیر گروه عکاسی دانشگاه هنر، و پروفسور «یورگ وینده» از دانشگاه دورتموند بود که دومین نمایشگاهی است که از آثار دانشجویان شرکت‌کننده در پروژه برگزار شده است و موضوع آن تهران: «نوبت دوم» است. این نمایشگاه به آثاری می‌پردازد که حول محور شهر تهران شکل گرفته‌اند و هر دو گروه ایرانی و آلمانی موضوعی را به‌عنوان ویژگی این شهر برگزیده و ارائه داده‌اند.
در طول برگزاری این کنفرانس گروهی از دانشجویان ایرانی و گروهی از دانشجویان آلمانی در دو شهر تهران و دورتموند به تعریف پروژه‌های عکاسی و گرافیک پرداخته و ماحصل کار خود را به تماشا گذاشته‌اند.
در مجموعه‌ی حاضر که حاصل کار گروهی ۲۶ دانشجوی ایرانی و آلمانی است، ۶ دانشجوی گرافیک به ۱۹ دانشجوی عکاسی اضافه شده‌اند، که در کنار آثار عکاسی، بسط‌دهنده‌ی نگاه توصیفی اجتماعی شرکت‌کنندگان از شهرتهران است.
آن‌چه بیشتردر نگاه طراحان گرافیک قابل مشاهده است، ویژگی‌های زبانی، المان‌ها و موتیف‌های فرهنگی مانند «نان» است؛ اما عکاسان بیشتر درگیر انسان‌ها و مکان‌ها هستند که این نکته‌ی قابل توجهی است. به‌عنوان مثال در آثار «لیا اشخامک» زبان برای هنرمند میهمان، بدل به پدیده‌ای اعجاب‌انگیز و خلاق شده و چالش با نوشتار فارسی او را به ذوق آورده؛ اما عکاسان به بستر درونی‌تر نزدیک‌تر شده‌اند و آثارشان از نظر محتوایی فاصله‌ی کمتری با عکاسان ایرانی دارد. در بیشتر آثار چالش اجتماعی که به‌صورت مجموعه‌عکس کار شده، برجسته و مسلط است. گفتمان بیشتر این آثار حول محور رابطه‌ی انسان و محیط پیرامونش می‌گردد؛ شغلی که دارد، جایی که زندگی می‌کند، چیزی که می‌خورد و چشم‌اندازی که برای آینده‌ی خود دارد. شاید بتوان همه‌ی این موارد را زیر عنوان «هویت» گرد آورد و در نگاهی به موضوع نمایشگاه باید گفت این هویتی است که ذیل عنوان یک شهر شکل می‌گیرد.
«تهران» به‌عنوان بستری برای جست‌وجو و کشف در نظر گرفته شده و بیشتر آثار از شهر به فرد و رابطه‌ی مشخص او با خودش در وهله‌ی اول و سپس با مکان زندگی‌اش مرتبط می‌شوند. این رویکرد مسبب پرداختن به مجموعه‌هایی از گروه‌های مختلف اجتماعی در زمینه‌های مختلفی (از رانندگان تاکسی تا متقاضیان مهاجرت) شده است که بیشتر از دیگر موضوعات می‌توان آن را انتخاب آسان نامید؛ و برای این‌که به یک اثر هنری کامل تبدیل شود نیازمند مطالعات پژوهشی گسترده‌تر است تا در کنار گزارش تصویری قرار گیرد.
گروه دیگری در آثار وجود دارند که مواجهه‌ی یک فرد با مکان است؛ حال مکان زیستی خود یا مکانی بیرون از خود به‌عنوان تماشاگر، اما باز آثار تصویری در این مجموعه‌ها ناکافی به نظر می‌رسند؛ به‌جز مجموعه‌ی «هامون نصیری» که متعلقات یک فرد را در کنار تصاویرش ارائه داده است. مجموعه‌ای از تمبرها، عکس‌های قدیمی و… که در به‌تصویر‌در‌آمدن جنبه‌های مختلف یک فرد بدون این‌که نیازی به توضیح کلامی بیشتری داشته باشد، یاری می‌رساند.
البته این موضوع در خصوص آثاری که وجوه فرمال در آن‌ها غلبه دارد صدق نمی‌کند. این مجموعه‌ها در سطح باقی مانده‌اند و زیبایی فرمال هرچند به‌واسطه‌ی یک موضوع به یکدیگر متصل است، اما زیبایی صوری در آن برتری دارد.
نظم و انسجام نمایشگاه در استانداردی بالاتر از یک نمایشگاه دانشجویی می‌ایستد، اما خاستگاه نظری در بیشتر پروژه‌ها نیازمند تقویت است و بیشتر مجموعه‌های ارائه‌شده قابلیت بسط و گسترش دارند.
نقدهای دیگر به همین قلم:
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
یحیی دهقانپور | بازیابیِ ارزشِ عکاسی‌شدن
بازیابیِ ارزشِ عکاسی‌شدن نقدی بر نمایشگاه «بهاریه»ی یحیی دهقانپور | گالری پروژه‌های آران آوام مگ: به قلم مریم روشنفکر عکاسیِ هنری در ایران تاریخی سردرگم و ناشناخته دارد که تاکنون سامانی به آن داده نشده است، اما از میان نام‌هایی که بی‌شک در روند شکل‌گیری و بالیدن آن مؤثر بوده‌اند، یحیی دهقانپور یکی از مؤثرترین افراد است. او معلمی متفاوت است و نسل‌های متمادیِ عکاسان ایران از کلاس‌های او بیرون آمده‌اند که تعداد اسامی شناخته‌شده در میانشان بسیار زیاد است. […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
یادداشتی بر نمایشگاه آرش بهرامی در گالری اعتماد نگارستان
یادداشتی بر نمایشگاه آرش بهرامی در گالری اعتماد نگارستان هنر سیلوئت بدوی آوام مگ: به قلم مریم روشنفکر در اولین هفته‌ی آغاز به کار گالری‌ها در سال جدید، سالن گالری اعتماد در باغ‌موزه‌ی نگارستانِ تهران میزبان آثار آرش بهرامی است، هنرمندی که زیست‌گرایی و زیست‌هراسی را نقطه‌ی عزیمتِ فکریِ نمایشگاهِ خود قرار داده است. این نمایشگاه با عنوان «چهل‌و‌یک» دربرگیرنده‌ی آثار نقاشی اوست که به‌طور کلی به چهار بخش تقسیم می‌شود و روایت‌گر داستانِ سفر و جست‌وجوست. این مجموعه داستان […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
پرونده نقد نمایشگاه‌های سال ۹۷ به قلم مریم روشنفکر
پرونده نقد نمایشگاه‌های سال ۹۷ به قلم مریم روشنفکر در این پرونده مروری داریم بر نقد نمایشگاه‌هایی که مریم روشنفکر در سال ۹۷ نگاشته است که مشتمل بر ۲۶ نقد است که قریب به اتفاق آن در حیطه‌ی عکاسی، نقاشی و چیدمان نوشته شده است. مریم روشنفکر از منتقدان برنامه‌ی هنرنامه، پر مخاطب‌ترین رویداد تخصصی هنرهای تجسمی است که چهارمین سال خود را سپری می‌کند و هرهفته جمعه‌ها از شبکه ۴ سیما پخش می‌شود. لیست زیر به لحاظ زمانی از […]
