خلاصه‌ی کتابِ «کمپوزیسیون در طراحی»
بخش ششم : کمپوزیسیون عمودی و افقی
نوشته‌ی دیوید فرِند | ترجمه‌ی عزت‌الله نورپرور | انتشارات مزدک
آوام مگ: تلخیص بصیرا بلبلی
پرسشی که نه‌تنها برای تازه‌کارها، بلکه برای محصلین پیشرفته نیز هم‌چنان به‌‌عنوان یک معما مطرح است، این است که چرا هنرمندان زمانی‌که تصمیم می‌گیرند از سوژه‌هایی با تم یکسان، آثار مختلفی خلق کنند، کمپوزیسیون را از حالت عمودی به افقی و برعکس تغییر می‌دهند؟!
اگر یک بوم مستطیل را به‌صورت افقی یا عمودی مقابل خود قرار دهید، متوجه خواهید شد بوم در حالت افقی به علت وسعت پایهی آن مستحکمتر بوده، احساس آسایش‌خاطر، راحتی و امنیت به‌همراه می‌آورد؛ اما در مقابل، در حالت عمودی که بر روی سطح باریک‌تری مستقر است، احساس عدم اطمینان را منتقل می‌کند.
برای تأکید بر بلندی و عظمتِ یک موضوع عمودی، مثل فانوسی دریایی با دیوارهای عظیم و پایه‌های سنگین، یک بوم عمودی تأثیر گذارتر است؛ اما در همین تصویر اگر بخواهیم، بر عظمت و قدرت دریای خروشان تأکید کنیم، بوم افقی کارآمدتر خواهد بود.
قبل از پرداختن به مبحث «روایت» در خلق یک اثر هنری، می‌توان از طریق سمبل‌های بصری، به سوژه پرداخت. در واقع اشکال، سمبل‌های احساس اولیه هستند. باید کشش‌ها و فشار اشکال را مانند یک حرفه‌ای تجربه کرد.
غیبت‌کردن سه زن؛ اثر «دومیه»کمپوزیسیون عمودی‌ای که نقاش انتخاب کرده، فضای بیشتری را مهیا می‌کند تا طول اندام‌ها کاملاً نشان داده شود و نقاش تحرک درونی و مرکزی اثر را به سمت پایین می‌کشد که سرانجام در لبه‌ی پایین قطع شده و به طرف بالا در اطراف بدن‌ها جریان یافته و سرانجام به مرکز برمی‌گردد.
ساسکیا در رختخواب؛ اثر «رامبراند»، طرح یک و دو
برخی از مبتدیان تصور می‌کنند که باید یک کمپوزیسیون را تنها با یک‌بار کشیدن به اتمام رساند و اگر نتوانند، تصور می‌کنند که مهر شکست بر آنها خورده و صلاحیت کافی ندارند. در صورتی که حتی اساتید هم درگیر کمپوزیسیون شده و شکست می‌خورند؛ اما آنها شکست را مبارزه‌ای هیجان‌انگیز می‌پندارند.
رامبراند به محض اینکه طراح اول را کشید و تشخیص داد که نمی‌تواند طرح شماره‌ی یک را به‌طور رضایت‌بخشی تکمیل کند، مکث کرد. او در گوشه‌ی پایین سمت راست، با مشکل مواجه شده بود؛ سریع کار را تحلیل کرد و سپس مجدداً به کار پرداخت.
در تصویر افقی علاوه بر فردی که دراز کشیده، محاسن دیگری نیز وجود دارد؛ یکی از لبه‌های صندلی خالی بر زاویه‌ای از مثلث پرتحرکی که از سمت چپ قطع‌شده منطبق است. خط صندلی با پرده قفل‌شده و سرانجام به بالای سر «ساسکیا» می‌رسد. زمانی‌که مثلث را به سمت پایین دنبال کنید، بدن کج «ساسکیا» و رختخواب توجه‌تان را به زن بافنده معطوف می‌کند؛ به نیم‌رخ و بدن بافنده که شکل مثلث را تکرار می‌کند و خط قاعده که در هر دو مثلث مشترک است. اشکال فرعی زیادی وجود دارند. رامبراند طراحی را به مستطیل‌هایی تقسیم کرده و به این وسیله، بر عمودهایی که در تضاد با شکل حاکم (مثلث) هستند تأکید می‌کند و برای تعادل بیشتر قوس‌ها را نیز اضافه می‌نماید.
توجه کنید که در طاق بالای سمت راست، او چگونه قوس‌های موجود در شکل بافنده و مخصوصاً منحنی تندِ لبه‌ی جلوی صندلی خالی را تکرار می‌کند؛ و چگونه یک‌سری خطوط افقی را در سرتاسر تابلو از بالا تا پایین امتداد می‌دهد. روابط تنالیته‌ی موجود در کار، به تشدید وضعیت افقی و حس استراحت در کار کمک می‌کند.
در طرح دوم رامبراند سر «ساسکیا» را در تاریکی قرار داده و با بی‌اهمیت جلوه دادن مرکز توجه، کلیت اثر را حساس‌تر کرده است.
قسمت‌های قبل از این خلاصه کتاب را اینجا بخوانید:
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
خلاصه‌ی کتاب «کمپوزیسیون در نقاشی» | وسایل خلاقیت
خلاصه‌ی کتاب «کمپوزیسیون در نقاشی» قسمت اول | وسایل خلاقیت چیست و جریان خلق هنری چه‌گونه است؟ نوشته‌ی دیوید فرِند | ترجمه‌ی عزت‌الله نورپرور | انتشارات مزدک آوام مگ: تلخیص بصیرا بلبلی این کتاب رویکردی بسیار عملی و علمی نسبت به مقوله‌ی شناخت کمپوزیسیون دارد. مطالب کتاب به‌قدری برایم جالب بود که مرا به نوشتن این خلاصه‌کتاب ترغیب کرد. کمپوزیسیون جزء بنیادینِ فرآیند خلق‌کردنِ نقاشی است. این فرآیند بدون وقفه دو نوع فعالیت متفاوت را هماهنگ و یکپارچه می‌کند: یکی آن […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
خلاصه‌ی کتاب «کمپوزیسیون در نقاشی» | روابط ارزشیِ سایه‌روشن
خلاصه‌ی کتاب «کمپوزیسیون در نقاشی» قسمت دوم| روابط ارزشیِ سایه‌روشن نوشته‌ی دیوید فرِند | ترجمه‌ی عزت‌الله نورپرور | انتشارات مزدک آوام مگ: تلخیص بصیرا بلبلی روابط هندسیِ دوبعدی ساختمانِ کار را قوی می‌کند و به کلّ کار حالت و تحرّک می‌بخشد و پرداختن به روابطِ سایه‌روشن، ضمن تحریک شبکیه‌ی چشم، شناخت بصریِ بیشتری را باعث می‌شود و تعادل آن در تصویر به حالتِ تابلو شدت می‌بخشد و آن را زنده می‌کند. در حین انجام این مرحله، باید سایه‌روشن‌ها را از طریق […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
خلاصه‌ی کتاب «کمپوزیسیون در نقاشی» | فضای منفی
خلاصه‌ی کتاب «کمپوزیسیون در نقاشی» قسمت سوم | فضای منفی نوشته‌ی دیوید فرِند | ترجمه‌ی عزت‌الله نورپرور | انتشارات مزدک آوام مگ: تلخیص بصیرا بلبلی ریشه‌ی بسیاری از مسائل کمپوزیسیونی بی‌دقتی و استفاده‌نکردن از فضای منفی است. فضای منفی یعنی فضای زمینه، و به‌خاطر اینکه بتوان آن را از فضای مثبت، که مرکز توجه است، جدا نمود، منفی نامیده می‌شود. در واقع، اهمیت فضای منفی به اندازه‌ی اهمیت فضای مثبت است و تأکید بر اَشکال منفی، مثل خودِ سوژه، نیاز به […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
خلاصه‌ی کتابِ «کمپوزیسیون در طراحی» | رنگ
خلاصه‌ی کتابِ «کمپوزیسیون در طراحی» بخش چهارم: رنگ نوشته‌ی دیوید فرِند | ترجمه‌ی عزت‌الله نورپرور | انتشارات مزدک آوام مگ: تلخیص بصیرا بلبلی روش معمول در یادگرفتنِ استفاده از رنگ، تمرینی است که مهارت تکنیکیِ هنرمند بازاری و تصویرکش را می‌پروراند. شما سرانجام یاد می‌گیرید که رنگ اشیاء را مثل خودشان به تصویر درآورید. آن‌چه تصمیم داریم انجام دهیم چیزی غیر از این است؛ ما می‌خواهیم به‌آرامی، اما با اطمینان، مسیر انتخاب‌شده‌ای را طی کنیم که خلق کمپوزیسیونی سرشار از کیفیت‌های هنرهای […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
خلاصه‌ی کتابِ «کمپوزیسیون در طراحی» | فضای شلوغ
خلاصه‌ی کتابِ «کمپوزیسیون در طراحی» بخش پنجم: فضای شلوغ نوشته‌ی دیوید فرِند | ترجمه‌ی عزت‌الله نورپرور | انتشارات مزدک آوام مگ: تلخیص بصیرا بلبلی هرگاه در یک تابلو تعداد بیش از حدی اشیاء و افراد کشیده شوند، آن تابلو شلوغ نامیده می‌شود. اگر به این امر آگاه باشید، احتمالا به وسیله حذف بعضی از آنها می‌توانید این مشکل را برطرف سازید. هر چند که ممکن است راه حل‌های جدی‌تری هم وجود داشته باشد. چطور می‌توان این مشکل را برطرف کرد؟ برای اینکه […]
