شعر و آنچه به جا مانده است در آثار لیلا سیبر
نقدی بر نمایشگاه لیلا سیبر در گالری ژاله
مجله هنرهای تجسمی آوام: به قلم مریم روشنفکر
جستجوی شعر در انسان و شرق اسرار آمیز
شرق جایگاه افسانهها است، ادوارد سعید در کتاب ارزشمند شرق شناسی می گوید: « اصطلاح مشرق زمین تقریبا یک بدعت اروپایی بود و مشرق زمین از روزگار کهن سرزمین رویاها، موجودات عجیب و غریب، مناظر و خاطرات شبح مانند و رویدادهای به یاد ماندنی به شمار می آمد.»
هنرمندان زیادی از اقصی نقاط جهان و در اعصار مختلف به شرق متوجه بودهاند و ایران همواره یک مقصد مهم در آن بودهاست.
خانم لیلا سیبر عکاس و فیلمساز آلمانی که اینک آثار خود را در نگارخانه ژاله ارائه کرده است، ماحصل یک دوره اقامت هنری در ایران را به تماشا گذاشتهاست. کارماده اصلی نمایشگاه او عکس است و در کنار آن یک ویدئو و نوشتههایی بر دیوار. مجموعه حاضر به هنربانی محمود مکتبی عرضه شده است. سیبر در این نمایشگاه پیرو عنوانی که برای آن برگزیده است «شعر و آنچه به جا ماندهاست» عکاسی را بهانهای قرار داده برای جستجو و کنکاش در لایه زیرین شهری به نام تهران و به نظر میرسد او در این جستجو بیش از اینکه به شهر برسد به آدمها رسیده است. آدمها و اثرات آنها که در گوشههای ناپیدای خود در حال فراموشی هستند.
به وضوح او در جستجوی گوشهها است، گوشهها و ساکنین آنها، ساکنینی که زیر بار شاعرانگی از دست رفته در حال زوال هستند. او انسانها را مستقیما در نظر گرفتهاست، او در این مجموعه افرادی را انتخاب کرده و آنها را در حد یک عکس رها نکردهاست. او با آنها گفتگو کرده و داستانشان را شنیده و آن را ثبت کردهاست. داستانهایی از امیدهای رفته و برجای مانده.
سیبر در این نمایشگاه در کنار تصاویر آدمها دستخطهایی را نیز قرار داده که هریک از این افراد به فراخور حال خود نوشتهاند. نوشتههایی که بخش پسین تصاویر این افراد را نشان میدهد. همچنین در اثر ویدئو او با آنها صحبت کرده و صحبتها را در کنار قابهای ثابتی قرار داده که غیر از تصویر افراد، اشیا و گوشههای دیگری را در مکانی نا معلوم نشان میدهند.
او همانگونه که در گزاره نمایشگاه آورده از دوربین آنالوگ بهره بردهاست، دوربینی که متعلق به پدربزرگ درگذشتهاش است و او را در این جست و جو نسبت به گذشته همراهی میکند و همانطور که باز در گزاره آورده او این گذشته را نمیشناسد. نکته جذاب در این نمایشگاه این است که عکاس به این دوری واقف است و سعی نموده تا حد ممکن از کلیشه شرق زیبای اسرار آمیز فاصله بگیرد و به لایههای واقعیتر و درونیتری نفوذ کند. هرچند گاهی نیز ناخودآگاه به دامان شرق غمگین در حال زوال فرو افتاده.
خانم لیلا سیبر در این نمایشگاه ویژگی مثبت قابل توجهی دارد که نگاه به عکاسی به مثابه یک ابزار بیانی است. او سوژه را در نسبت مقابل و بیرون از خود قرار ندادهاست و سعی کرده تا حد ممکن او را از دیگری به یک سوژه چندوجهی تبدیل کند که چه انسان و چه غیر انسان دارای عمق، خاطره و ترسهای خود است، ترسهایی که با او به مثابه عکاس یکی هستند در واقع او گفتمان خود در عکاسی را از ثبت و نگهداری لحظه و روایتگری جهان واقع به امکانی برای کنکاش در سرشت انسانی جهان تغییر داده به عبارت دیگر او درگیر لحظات، مکانها و رویدادها نیست بلکه درگیر کشف رد عبور انسان از روی همه آن لحظهها، مکانها و اتفاقات جاری در آنهاست. ردی که او در آن ترکیبات ساده سطوح و بافتهای شهر را در کنار آدمها، سایهها و نورها قرار داده و از دل آنها شاعرانگی مورد نظر خود را بیرون کشیدهاست.
نقدهای دیگر به همین قلم:
[su_posts id=”72448″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”72376″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”72233″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”72138″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”71349″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”71049″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”70349″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”68600″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”68330″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”68148″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]
[su_posts id=”68922″ tax_operator=”0″ order=”desc” orderby=”none”][su_posts id=”47315″ tax_operator=”0″ order=”desc”][/su_posts]