باکارگیف و رویداد بزرگ داکیومنتا
پرونده معرفی هنربانان زن معاصر | قسمت سوم
مجله هنرهای تجسمی آوام: ترجمه‌ی نویسنده مخاطب مرسده گونه
داکیومنتا۱۳[۱]
مدیر هنری: کرولاین کریستف باکارگیف[۲]
محل برگزاری: موزه فریدیسیانوم[۳]، موزه نیو گالری[۴]،داکیومنتا هاله[۵]، موزه برودر گریم[۶]، اوتونیوم[۷]
مکان های اصلی: کابل[۸]، الکساندریا کایرو[۹]، بنف[۱۰]
تعداد شرکت کنندگان: ۱۹۴ نفر
بازدیدکنندگان: ۹۰۴.۹۹۲ نفر
میزان بودجه تخصیص یافته: ۳۰.۶۷۲.۸۷۱
برای دومین بار در طول تاریخ داکیومنتا توسط یک زن اداره شد،
کرولاین کریستف باکارگیف کسی که برای این نمایشگاه نماینده‌ای از میان تیم منتخب خود در سراسر جهان به نام چس مارتیز [۱۱] از اسپانیا را برگزید و این یکی از دلایلی بود که پیش از شروع شدن نمایشگاه حواشی زیادی در مطبوعات ایجاد کرد. موضوع اصلی این نمایشگاه موضوع مفهومی (اکوفمنیسم) [۱۲]بود، موضوعی زنانه اما به راهبری یک مرد برای پیش بردن آن، همچنین استفاده از عناوینی مانند تقویم‌های سگ، رقص دیوانه، چرند پرند. درهم برهم، و عناوین پوچ دیگری که حتی هیچ کس نمی‌توانست آنها را به خاطر بسپارد.
این نمایشگاه همزمان با کاسل، در کابل افغانستان نیز برگزار شد.
داکیومنتا ۱۳ با همان درونمایه‌ی داکیومنتا ۱۱ اما بهتر و چند قدم جلوتر از آن عمل کرد زیرا این نمایشگاه نه تنها شامل رویدادهایی خارج از شهر کاسل بود، بلکه رویدادهایی دیگر در جغرافیای دیگر را نیز در بر می‌گرفت و محدود به یک مکان خاص نبوده است.
یکی دیگر از مکان‌هایی که به اندازه‌ی مفهوم آن مهم بود شامل: صومعه بِنِدیکتاین [۱۳]سابق در بریتانیا و در خارج از شهر کاسل بود که به عنوان اردوگاه کار و متمرکز بر اهداف تحت رژیم ملی سوسیالیست‌ها بود و بعدها تبدیل به یک مدرسه‌ی شبانه روزی برای دختران و یک کلینیک روانپزشکی شد.
داکیومنتا ۱۳ نقش اصلی پیوند دهنده و مرتبط سازنده‌ی این مکان‌ها را به عهده داشت که می‌توانست بیانگر ایده‌ی اصلی این نمایشگاه باشد.
ایده‌ی اصلی (فروپاشی و بهبودی) بود به معنای دیگر بهبود آسیب‌های ناشی از جنگ به واسطه‌ی هنر را ارائه می‌کرد، بسیاری از هنرمندان (همه‌ی آنها قبل از نمایشگاه از کاسل و بریتانیا دیدن کرده بودند، همچنین تعدادی نیز در کابل و بامیان حضور داشتند). این نمایشگاه آثار جدیدی را ارائه داده بود که منحصرا برای این مکان‌ها طراحی شده بودند، هنرمندانی مانند: کلمنز ون ودمیر[۱۴]، مریم غانی[۱۵]، گشکا مکوگا، [۱۶]میشل روکوایز[۱۷]، ٱمر فنت[۱۸].
به علاوه نتایج ورکشاپ‌های برگزار شده در کابل و بامیان برای هنرمندان افغان نمایش داده شد، نمایشگاه کابل ۲۷.۰۰۰ بازدیدکننده به خود جذب کرده بود، به طوری که بازدیدکنندگان نسبت به اتفاقات نشان داده شده در نمایشگاه بی‌خبر بودند و عموم مردم از حوادث قاهره اسکندریه و بنف ناآگاه بودند و سپس با آن آشنا شدند.
کریستف باکارگیف با این کار مناطق مختلفی که فکر می‌کرد ممکن است برای داکیومنتا ۱۳ حائز اهمیت باشند را به هم مرتبط می‌ساخت و از طریق سخنرانی‌های خود که موضوعاتی مانند کشمکش‌های روابط انسانی داشت این اتصال را برقرار می‌کرد.
به عنوان مثال مفاهیمی چون صحنه (کاسل) تحت محاصره (کابل) امید و شورش (قاهره و اسکندریه) و عقب نشینی (بنف).
سازه‌ها به خوبی برای این نمایشگاه طراحی و با توجه به زمانی که داشتند آماده شده بودند.
هنگام ورود به نمایشگاه داکیومنتا ۱۳، بازدیدکنندگان با ایده‌هایی از سنگ، اثر ادی دیپترا [۱۹]برخورد می‌کردند که به صورت درختی برنزی بود که تخته سنگی بزرگ در میان شاخه‌های آن مانند تاج پادشاهی قرار داشت.
دلیل انتخاب این اثر برای ورودی توسط باکارگیف بازمی‌گردد به طرز فکر او که از ریشه‌ی آرته پوورا [۲۰] ناشی می‌شود.
موضوع درخت از کاربینیان ایگنر و جیمی دارهم[۲۱]باز هم در سراسر نقاط مختلف این نمایشگاه به چشم می‌خورد.
در داکیومنتا ۱۳ از موضوعات مختلفی استفاده شد مانند شکل‌هایی از دانه‌ها، سیب، سگ‌ها و همچنین از موضوعاتی مرتبط با مردم و هنر نیز استفاده شد.
بازدیدکنندگان وقتی به موزه فردریکیوم (موزه‌ای در کاسل آلمان که در سال ۱۷۷۹ ساخته شد) وارد می‌شوند به دو اتاق در طبقه اول می‌رسند که فقط نسیم خنک در آن جریان داشت و تقریباً خالی به حساب می‌آمد این کار هنرمند رایان گرندر [۲۲]بود به نام (من به معنا نیاز دارم من می‌توانم به یاد آورم).
تنها سه مجسمه ساخته شده توسط جولیو گنزالس[۲۳]به نمایش گذاشته شده بود که این آثار برای داکیومنتا دوم در سال ۱۹۵۹ نیز در همان مکان مورد نمایش قرار گرفته بودند.
همچنین نامه‌ای از کای آلتوف [۲۴]که در آن نامه او تعهد خود را برای نمایش در داکیومنتا ۱۳ پس گرفته بود.
یکی از پروژه‌هایی که مدتی در حال آماده‌سازی بود اما امکان تحقق آن وجود نداشت، پیشنهاد هنرمندانی مانند گویلرمو فایوویچ [۲۵]و نیکولاس گلدبرج [۲۶]بود برای آوردن إل چاکو [۲۷]دومین شهاب سنگ بزرگ روی زمین از شمال آرژانتین تا کاسل به مدت ۱۰۰ روز.
از نظر محتوایی مفهوم‌های مختلفی در داکیومنتا ۱۳در کنار یکدیگر قرار گرفته بودند مانند مفاهیم موجود در مغز.
در اینجا مثلا پرنسس‌های باکتریایی (سنگ‌های مینیاتوری که از مرکز آسیا حدود ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح می‌آیند) با آثاری از قبیل عکس‌های گرفته شده از حمام آدولف هیتلر توسط لی میلر [۲۸]و عکس‌های وندی روتانا[۲۹]از دریاچه‌های بمب خورده در ویتنام که تصویر آنها روی بطری‌هایی نقاشی شده توسط جورجیو دورندی[۳۰] دیده می‌شد.
گذشته از آثار جدید آماده شده توسط هنرمندان معاصر، مکان‌های تاریخی توسط زنان هنرمند عصر مدرن از جمله (هانا ریگن، ماریا مارتینز[۳۱]) به نمایش گذاشته شده است.
همچنین در این رویداد از موضوعات متفاوتی مانند موضوعات علمی که فیزیکدان آنتوان زیلینز [۳۲] بر حسب نمونه‌ها و مدل‌های تجربی خود ارائه داده نیز استفاده شده بود.
در داکیومنتا ۱۳برخی از به یاد ماندنی‌ترین مکان‌هایی که در طول زمان در مرکز شهر کاسل تبدیل به مکان‌هایی فراموش شده بودند نیز دوباره یادآوری شدند. مثلا متروکه‌ای به نام هاگنتن هوس[۳۳] در کاسل (یک مکان گردشگری در کاسل آلمان) که تا ۱۹۶۰ خالی مانده بود و به واسطه‌ی تستر گیتس[۳۴] و همکارانش موقتا تبدیل به یک اثر هنری زنده شده بود.
همچنین از دیگر آثار این این رویداد: اجرا در گوشه‌ای تاریک در اتاق تاریک سالن تاریخی هسن لند (هتلی در کاسل آلمان)، مینیاتورهای نقاشی شده‌ی فرانسیس آلس [۳۵] در یک مغازه‌ی خالی در افغانستان و نقاشی‌های گچی جوی از تاچیتا دین[۳۶] از مناظر افغانستان در بانک قدیمی و کارهای متنوع و مجزای پیر هوگی[۳۷] در گوشه‌ای پنهان از کارسوا در میان گیاهان توهم‌زا، مجسمه‌ای از زنی با کندویی در سرش و سگی با پای صورتی و مجسمه‌ی صنعتی لارا فاوارتتو[۳۸]در پشت ایستگاه اصلی راه آهن منومنت و پخش تکه‌تکه‌ی صدای سوزان فیلیپز[۳۹] در انتهای یک سکوی راه آهن و آهنگی از پاول هاس[۴۰] که در سال ۱۹۴۴ در آشوویتس به قتل رسیده بود از جمله چشم‌گیرترین آثار به نمایش درآمده در این داکیومنتا بودند.
این نمایشگاه‌ها به مکان‌های مختلف دیگری مانند موزه فردریکیوم، داکیومنت هال[۴۱]، موزه نیوگالری، موزه نیچرکاند[۴۲](موزه ی تاریخ طبیعی در اوتونی) و… گسترش یافته بودند.
بازدیدکنندگان در این نمایشگاه با آثار متفاوتی از رویدادها، حوادت، فیلم ها و همچنین ورکشاپ‌هایی که به عنوان اجراهای مداوم ارائه شده بودند روبرو شدند.
در این نمایشگاه شاهد استقبال فوق‌العاده‌ای از جانب بازدیدکنندگان بودیم.
داکیومنتا ۱۳ با جذب ۹۰۵.۰۰۰ بازدیدکننده داکیومنتایی بود که رکورد تمامی دوره‌های قبلی خود را زد.
پی‌نوشت:
[۱] dOCUMENTA (13)
[۲] Carolyn Christov-Bakargiev
[۳] Museum Fridericianum
[۴] Neue Galerie
[۵] documenta-Halle
[۶] Brüder-Grimm-Museum
[۷] Ottoneum
[۸] Kabul
[۹] Alexandria-Kairo
[۱۰] Banff
[۱۱] Chus Martínez
[۱۲] eco-feminism
[۱۳] former Benedictine Monastery
[۱۴] Clemens von Wedemeyer
[۱۵] Mariam Ghani
[۱۶] Goshka Macuga
[۱۷] Michael Rakowitz
[۱۸] Omer Fast
[۱۹] Idee di Pietra
[۲۰] Arte Povera
[۲۱] Korbinian Aigner and Jimmie Durham
[۲۲] Ryan Gander
[۲۳] Julio Gonzáles
[۲۴] Kai Althoff
[۲۵] Guillermo Faivovich
[۲۶] Nicolás Goldberg
[۲۷] El Chaco
[۲۸] Lee Miller
[۲۹] Vandy Rattana
[۳۰] Giorgio Morandi
[۳۱] Hannah Ryggen and Maria Martins
[۳۲] Anton Zeilinger
[۳۳] Hugenottenhaus
[۳۴] Theaster Gates
[۳۵] Francis Alÿs
[۳۶] Tacita Dean
[۳۷] Pierre Huyghe
[۳۸] Lara Favaretto
[۳۹] Susan Philipz
[۴۰] Pavel Haas
[۴۱] documenta Halle
[۴۲] Naturkundemuseum
قسمت‌های قبلی این پرونده را در لینک‌های زیر بخوانید:
