آیا هنر معاصر بازنشسته خواهد شد؟
با بازنشستگی گالری‌داران بزرگ چه بر سر گالری‌هایشان خواهد آمد؟
گالری‌های مهم بزرگ‌تر و مؤثرتر از هر زمان دیگری هستند؛ اما اگر مؤسسانشان دیگر نباشند، چه اتفاقی خواهد افتاد؟
نسلی از دلالان برجسته به سن بازنشستگی رسیده یا از آن گذشته‌اند. آیا گالری‌هایشان بدون آن‌ها دوام خواهند آورد؟
نوشته: جین موریس
مجله هنرهای تجسمی آوام: ترجمه معصومه شیخی
داشا اثر اورس فیشر (۲۰۱۸). حق امتیاز عکس: لوسی داوککینز. با مجوز هنرمند و گالری گاگوسیان.چشم اندازهایی از بازنشستگی هنر معاصر
سندروم مؤسس
پنجاه سال پیش، آگهی کوتاهی در نیویورک تایمز اعلام کرد که ۱۴ گالری برای یک روز بسته خواهند بود تا از نمایشی عظیم علیه جنگ ویتنام حمایت کنند. این لیست شامل: پاولا کوپر، ریچارد فایگن، بایکرت، اوکی هریس، سیدنی جنیس، کورنبلی، ئیس، لارنس رابین بود. هرچند، امروز تنها چهار عدد از این ۱۴ گالری همچنان فعال هستند (کوپر، فایگن، پِیس و کاستلی که زیر نظر بیوه‌ی لئو کاستلی فقید فعالیت می‌کند.) بسیاری دیگر از گالری‌ها قربانی نفرین کسب‌وکار خلاق شدند: تقریباً غیرممکن است که پس از کناره‌گیری مؤسس، دوام بیاورند.
تعطیلی گالری‌ها علیه جنگ ویتنام، اطلاعیه‌ای در نیویورک تایمز، ۱۱ اکتبر ۱۹۶۹. با مجوز گالری پاولا کوپر، نیویورک.نیم‌قرن بعد، با رسیدن گالری‌دارهای پیشرو به سن بازنشستگی یا گذشتن از آن، این موضوع در دنیای هنر مطرح شده است؛ و برخلاف پیشینیانشان، بسیاری از مشهورترین دلالان تبدیل به کسب‌وکارهای بزرگی شده‌اند. چهار تا از بزرگ‌ترین‌هایشان – گاگوسیان، هاوزر و ورث، پیس و دیوید زوییرنر – حدوداً ۸۰۰ نفر پرسنل، ۴۱ مکان و بیش از ۳۰۰ هنرمند را در خود جای‌داده‌اند.
ریچارد ال فایگن. ۱۹ ژوییه ۱۹۷۹. (عکس از ویلیام ان ژاکوبلیس/ آرشیو نیویورک پست)این موضوع ریسک کار مؤسسان را افزایش می‌دهد، مؤسسانی که روابط حیاتی و خاطرات سازمانی را با خود همراه دارند. لری گاگوسیان ۷۳ سال، ماریان گودمن ۹۰ سال، باربارا گلداستون ۸۳ سال و نیکولاس لاگسدیل از لیسون ۷۳ سال دارند. ضمناً، پاولا کوپر و آرن گلیمچر از گالری پیس که دو نفر از باسابقه‌ترین گالری‌های هنر معاصر را مدیریت می‌کنند، هر دو ۸۰ سال دارند. همچنین فایگن ۸۸ ساله اخیراً اعلام کرده است که قصد بازنشسته شدن دارد. تصور دنیای هنر بدون این شخصیت‌های قدرتمند بسیار دشوار است.
نگاه به آینده
عبارت «برنامه‌ریزی برای انتقال قدرت» اصلاً جذاب نیست؛ اما در بسیاری از حوزه‌ها و نه‌تنها در دنیای هنر به موضوعی مهم تبدیل شده است.
در دنیای مد، حدسیات همیشگی درباره‌ی آینده‌ی دور برندهایی مانند دولچه و گابانا (که مؤسسین آن ۶۰ و ۵۶ ساله‌اند) و جورجیو آرمانی (۸۴ ساله) مطرح است. در ضمن، ترکیب جهانی کرینگ در جلسه‌ی سپتامبر ۲۰۱۸ سهام‌دارانش برنامه‌هایش را برای سرمایه‌گذاری و گسترش برند الکساندر مک‌کویین حدود یک دهه پس از مرگ طراحش اعلام کرد.
در این میان، نورمن فاستر، معمار ۸۳ ساله، در سال ۲۰۰۷، برنامه‌ی بلندمدت انتقال قدرت شرکت فاستر و شرکا را به شرکای جوان‌تر خود را مطرح کرد که در آن نام تجاری خود را نیز به آن‌ها اعطا خواهد کرد؛ و ریچارد راجرز ۸۵ ساله در همان سال کسب‌وکار خود را به نام راجرز استرک هاربر و شرکا تغییر داد: این شرکت دو سال پس از بازنشستگی راجرز نام او را حذف خواهد کرد.
پس کسب‌وکارهایی که دوام می‌آورند چه وجه مشترکی دارند؟ چرا پایداری و دوام تا این اندازه دشوار است؟
اسکرین‌شاتی از دنیای مدچالش
آدریان الیس، مدیر شرکت مشاوره‌ی AEA که به سازمان‌های هنری درزمینه‌ی برنامه‌ریزی استراتژیک مشاوره می‌دهد، می‌گوید: «برنامه‌ریزی برای انتقال قدرت برای کسب‌وکارهای خلاق بسیار دشوار است. تفاوتی ندارد که شرکت معماری باشید یا شرکت غیرانتفاعی تئاتر یا رقص. کسب‌وکار با ایده‌های خلاقانه و حتی دیوانه‌وار مؤسس آن شکل‌گرفته است، با کاریزمای شخصی‌اش و با توانایی پول‌سازی‌اش. همه‌ی این‌ها انتقال کسب‌وکار را دشوار می‌کند.»
البته استثنائاتی وجود دارد – در صنعت مد (که می‌تواند با استفاده از محصولات جانبی بازاری از مد پول درآورد) امثال شنل و ایو سن لورن؛ در عکاسی، آژانس مگنوم؛ و در طراحی و برندسازی، پنتاگرام و ولف اولینز؛ در معماری، اسکیدمور، اووینگز و مریل. در میان گالری‌ها، کلناگی لندن (تأسیس ۱۷۸۸)، اگ‌نیوز (تأسیس ۱۸۱۷) و مارلبورو (تأسیس ۱۹۴۶)؛ و در نیویورک، گالری‌های آکواولا (تأسیس دهه‌ی ۱۹۲۰) و نودلر (تأسیس ۱۸۴۶) پیش از اینکه در ۲۰۱۱ به شکلی فاجعه‌بار از هم بگسلد.
اما به‌طورکلی، ترکیب منحصربه‌فرد مهارت‌های موردنیاز برای راه‌اندازی یک کسب‌وکار خلاق در بازاری بیش‌ازحد رقابتی – مانند فداکاری، انگیزه، کاریزما – نیز کار را برای دوام آوردن کسب‌وکارها در درازمدت سخت می‌کند. بیماری شایعی به نام «سندروم مؤسس»: به این معنا که مؤسس تااندازه‌ای به کسب‌وکار وابسته شده است که نمی‌تواند رهایش کند یا برای آینده و زمانی که خود در رأس امور نباشد، برنامه‌ریزی کند.
ادامه در قسمت بعدی…
قسمت‌های بعد از این پرونده را اینجا بخوانید:
انتقال قدرت در گالری‌های مهم و مؤثر دنیا | قسمت دوم
آیا هنر معاصر بازنشسته خواهد شد؟ قسمت سوم و پایانی
در همین زمینه بیشتر بخوانید:
آنچه در رقابت بین چهار ابر دیلر هنری رخ می‌دهد
بزرکترین مجموعه‌داران هنری چگونه بوجود می‌آیند و قدرتمندترین دیلر دنیا کیست؟
لری گگوسیان و شلوغ‌بازی در هنر
مقدمه‌ای بر کتاب رونق | چه کسانی بازار هنر معاصر را شکل دادند؟
منبع: آرت نت
