کتاب خودآموزِ نوشتن از هنر معاصر از نشر آوام سرا

معرفی کتاب خودآموزِ نوشتن از هنر معاصر (جلد اول)
نشر آوام سرا
معرفی کتاب در هفته پژوهش
نوشته گیلدا ویلیامز ترجمه: سحر افتخار زاده

خودآموزِ نوشتن از هنر معاصر

کتاب قرمز کوچکی که هرکسی در دنیای هنر باید یک نسخه از آن را داشته باشد. (آرت مانتلی فوریه 2015)

یک راهنمای جذاب و روشنگر… بی‌اندازه ارزشمند برای هر آن‌کس که در دنیای هنر فعال است. (هانس اولریش اوبریست)

هدف این کتاب آن است که راهنمایی برای مبتدیانِ نویسندگی در حوزه‌ی هنر ارائه دهد و شاید بتواند برای نویسندگان باتجربه نیز همچون یک دوره‌ی بازآموزی مفید عمل کند.

این کتاب به دنبال آن نیست که چطور نوشتن را به شما دیکته کند، بلکه با این هدف نوشته‌شده که به نرمی بر آسیب‌ها انگشت بگذارد و نشان دهد نویسندگان متبحر چگونه از آن‌ها حذر می‌کنند. با کنار گذاشتن تمرین‌های کم‌مایه و زودبازده می‌توانید از همان ابتدا از عادت‌های بد خودداری کنید و اندیشیدن و نوشتن درباره‌ی هنر به سبک هوشمندانه‌ی خودتان را آغاز کنید. اگر چنین بلندپروازی‌ای در شما هست پس این کتاب به دردتان می‌خورد.

در مواجهه با اثری که قرار است درباره‌ی آن بنویسید این سه سؤال را مطرح کنید و در متن خود به آن‌ها پاسخ دهید:

سؤال اول: این چیست؟

 سؤال دوم: چه معنایی می‌تواند داشته باشد؟

سؤال سوم: در مقیاس بزرگ‌تر، به چه درد جهان می‌خورد؟ و یا ساده‌تر بگوییم: خُب که چی؟

شاید همه بتوانند درباره‎ی آثار هنری چیزی سرهم کنند یا با مراجعه به آنچه قبلاً نوشته‌شده متنی دست‌وپا کنند اما نوشتن از هنر به شکلی معقول، موجز، لذت‌بخش و باورپذیر نیازمند مقداری تفکر و زحمت است. هدف من در اینجا تمرکز بر نمونه‌های باکیفیت و استاندارد؛ خواه آکادمیک یا تاریخی، خواه توضیحی، روزنامه‌نگاریک یا انتقادی است تا نشان دهم رمز موفقیت آن‌ها در چیست و کمک کنم از آن‌ها یاد بگیرید.

بااین‌حال این کتاب متضمن یک تناقض است: خودآموز نوشتن از هنر معاصر یک کتاب الفبای مقدماتی برای یک کار بشدت تخصصی و پیچیده است. منتقدان مجرب که عالی‌ترین نمونه‌های گزیده در این کتاب از نوشته‌های آن‌ها انتخاب شده فقط خوب نمی‌نویسند، آن‌ها بهترین سؤالات را پیش می‌کشند و بجاترین مشاهدات را انجام می‌دهند. آن‌ها خود را مشمول تعهدی نسبت به اثر، هنرمند و مخاطب می‌دانند و قبول کرده‌اند که کمترین دینی که به مخاطب خود دارند این است که «دقیق» باشند. پس دقیق باشید؛ اگر قرار است تنها یک توصیه از این کتاب را آویزه‌ی گوشتان کنید چه بهتر که همین باشد.

سؤال جذاب دیگری که در این کتاب به آن اشاره می‌شود این است که:

آیا منتقدان چیزی به هنر مدیون هستند؟ منتقد، یان وِروُاِرت می‌گوید برای او نیروی محرّک نویسندگی برآمده از نوعی حس بدهکاری نسبت به تجربه‌ی هنری است. نویسندگان کارکشته و فصیح می‌توانند با بسط و شرح ایده‌های هنرمندان از آنان حمایت کنند و بیشتر در مقام همراهی با هنرمندان عمل کنند تا به‌عنوان مفسرانی بیرونی. آیا منتقدان مسئولیتی بنیادین در قبال هنرمندان یا مخاطبانشان دارند؟ منتقد ارشد فریز دن فوکس، می‌گوید:

منتقد نسبت به خواننده‌اش مسئول است؛ مسئول است توضیح دهد که چرا فلان چیز بد است نه آنکه با عباراتی سرسری از کنار قضیه بگذرد. مسئول است اطلاعات را به مخاطب منتقل کند، مسئول است شرح دهد که یک اثر به چه می‌ماند و نیز مسئول است پیش از نوشتن نقد برای ویدیوی یک هنرمند از ابتدا تا انتهای آن -هرچه قدر هم طول بکشد- روی صندلی خود بنشیند.

>درباره‌ی نویسنده و تفسیری بر نگاهش به هنر معاصر:

نویسنده‌ی کتاب، دکتر گیلدا ویلیامز منتقد هنر است و از سال 2008 در کالج گلداسمیتز دانشگاه لندن تدریس می‌کند. ویلیامز به‌عنوان سردبیر و سردبیر مشاور، تعریف پروژه و راهبریِ بیش از پنجاه عنوان کتاب را از 1994 تا 2005 در بخش هنر معاصر انتشارات فایدون بر عهده داشته*. وی خبرنگار آرت‌فوروم در لندن است و تاکنون برای مجلات آرت مانتلی، سایت اند سَوند، فریز، گاردین، برلینگتون و بسیاری دیگر مطلب نوشته است.

به نظر ویلیامز* [بسیاری از نوشته‌های هنر معاصر به‌سختی قابل‌درک هستند.] و [مسبب بخش عمده‌ای از نوشتار هنری بد، آن‌چنان‌که اغلب به نظر می‌آید، زیاده‌روی در تصنّع نیست، بلکه ضعف آموزش است.] او برای جبران بخشی از این کمبود بر آن شده تا هر آنچه از رهگذر [ربع قرن نوشتن، ویراستاری، راهبری پروژه‎های انتشاراتی، خواندن و آموزش نگارش هنر معاصر به‌صورت حرفه‌ای] به دست آورده را به اشتراک بگذارد. او کتاب خود را راهنمایی برای مبتدیانِ نویسندگی در حوزه‌ی هنر و نیز شاید یک دوره‌ی بازآموزی مفید برای نویسندگان باتجربه می‌داند. لحن ویلیامز در این کتاب ساده و گاه بازیگوشانه است و اگرچه برخلاف توصیه‌های خودش گاه بسیار از قید استفاده کرده یا متنش پر از جملات معترضه و چند سطری و نیز درجاهایی غلوآمیز است اما روی‌هم‌رفته سرراست و روان حرف می‌زند و از همه مهم‌تر با ارائه‌ی نمونه‌هایی از متون مختلف هنری و بیرون‌کشیدن نکات قوت و ضعف آن‌ها به‌خوبی خواننده را به خواندن ترغیب می‌کند.

* جملات داخل [] عیناً از متن کتاب است.

کتاب خودآموز نوشتن از هنر به صورت دوجلدی با هم  قابل ارائه است.

معرفی جلد دوم خودآموز نوشتن از هنر معاصر 

کتاب‌های دیگر از نشر آوام سرا

کتاب بوووم (رونق) 

نوشته های دیگر از مترجم کتاب خودآموزِ نوشتن از هنر معاصر:

چه شد که هنر، نامربوط شد | شأن هنر

پرونده هنر و دشواری

پرونده تجربه‌ی مخاطب | معیاری برای کیفیت‌سنجی هنر

نویسنده