نشر آوام سرا در سال ۱۳۸۱ تأسیس و پس از چند سال فعالیت از سال ۱۳۹۸ فعالیت مجدد خود را از سر گرفت. تیم آوام که تا پیش از آن سال‌های متمادی در حوزه هنرهای تجسمی با رویکردی پژوهش محور به تولید محتوای تخصصی در بستر وب‌سایت به فعالیت مشغول بود هم‌زمان با تحولات جهانی و کرونا در راستای مدون کردن متونی که تا پیش از آن به‌صورت پرونده‌های پژوهشی باهدف هنرمند-نویسنده محور تولید می‌شد این بار در قالب کتاب‌هایی متفاوت به چاپ رساند. در چند ماه اخیر به جهت تحولات گسترده و عدم زیرساخت‌های مناسب به‌خصوص در حیطه فرهنگ و هنر تمرکز بیشتری بر این حوزه نهادیم.
ضرورتِ تولید محتوایی کاربردی که در راستای دغدغه‌های اصلی هنرمندان در مسیر حرفه‌ای‌شان باشد بیش‌ازپیش احساس می‌شد با این تفاوت که نه‌فقط در تقویت نهضت ترجمه‌ای رایج باشد و صرفاً بازتاب نظریات از دیگر دیاری که زیرساخت‌هایشان شفاف و در بستر مناسب‌تری هستند؛ هنرمند ایرانی در این مقطع نمی‌تواند به هرگونه نظریات غیربومی و صرف فن، طرز بیان و تجربه زیسته‌اش اکتفا کند بلکه با زیربنای نظری، فکری و اجتماعی در کنار خلق و تولید اثرش توازن بهتری را ایجاد خواهد کرد. همین امر شاکله اصلی نویسنده – هنرمند را در تیم تخصصی آوام به وجود آورد و ماحصل آن تولید کتاب‌هایی ارزنده با حساسیت‌های بسیار در کیفیت محتوا جهت بدل شدن به منابعی قابل‌اتکا و ارزشمند برای مخاطب امروزی شد.
نیاز به پاسخ سؤالاتی چون جایگاه من در هنر معاصر کجاست؟ چه گالری برای ارائه اثر من مناسب است؟ نقش هنرمند در فروش اثر هنری چیست؟ چه تکنیک و روشی مناسب اجرای ایده‌ی هنرمند است؟ هنربان (کیوریتور) کیست و برای هنرمند قرار است به کار کند؟ کدام کتاب را بخوانم؟ کدام هنرمندان پیش یا پس از من و یا هم‌زمان با من درباره این موضوع کار کرده‌اند و بسیاری پرسش و پاسخ‌های دیگر هنر امروز انگیزه‌ی اولیه نگارندگان این مجموعه کتاب‌ها شد.
مجموعه‌ی «کپسول هنر معاصر»، دارای تمایزاتی با دیگر مکتوبات است، آنچه به‌طورمعمول تحت این عنوان یا موضوع در کتاب‌های هنری ارائه می‌شود، اغلب توسط مؤلفان و مترجمان نام‌آشنا در حوزه‌ی نظری هنرهای تجسمی ارائه‌شده و به هدف آموزش و پژوهش هنرجویان و هنرمندان و… به زیور طبع آراسته‌شده است؛ اما داستان تولد این مجموعه از جنسی دیگر است: عمده گردآورندگان این مجموعه هنرمندانی هستند که علاوه بر توان تکنیکی و خلاقیت ذهنی و ذوق هنری، لزوم و نیاز دانش نظری در حوزه‌های تاریخ هنر، اقتصاد هنر و جایگاه هنرمند در هنر معاصر را در به هم رساندن یک پروژه‌ی موفق هنری، درک و تجربه کرده‌اند.
تا سال ۱۴۰۱ هفت عنوان کتاب از نشر آوام سرا به دست مخاطبان هنر رسید و ۳ عنوان دیگر در سال جاری در دست چاپ است که در ادامه معرفی مختصری از تازه‌های نشر در سال گذشته را با تمام فراز و نشیب‌هایش خواهیم داشت. با امید به سالی بهتر و پویا تر…
کتاب یادداشت‌هایی بر نقاشی‌های پایان قرن | نوشته جاوید رمضانی
جلد اول این مجموعه کتاب مشتمل بر ۴۴ یادداشت از نمایشگاه‌هایی است که در طی سال‌های ۱۳۹۴ و ۱۳۹۵ در گالری‌های تهران در جریان بودند.
این مجموعه که در هیاهوی سال‌های ۹۴ تا امروز شکل‌گرفته، نوشته‌هایی است در بررسی هنر معاصر ایران که در آن سعی در ثبت تکاپوی تلاش هنرمندانی داشته‌ام که اکنونِ ذائقه‌ی ایرانی را شکل دادند.
اینکه نقد و نوشتار هرروز کم‌رنگ‌تر می‌گردد بی‌شک ناشی از سلطه‌ی جهان تصویر بر اندیشه‌ی جهان معاصر است؛ اما تمدن ایرانی با کلمات، شکل‌گرفته و روند انتقال تحولات، بدون نوشتار ناتوان از تداوم خود است. تصاویر در وهم قدرتِ خود، پا به عرصه‌ی جهان سازی مجازی گذارده و سلطه‌ی اقتصاد بر معنا، چالشی اضطراب برانگیز گردیده. تمدن‌ها در این روند نبردی را آغاز کرده‌اند که میراث اقوام و ملت‌ها را در معرض خطر قرار می‌دهد. تلاش برای ثبت امروز نیازی غیرقابل‌انکار و ضروری است. سعی داشتم نوشته‌ها و مطالب پراکنده‌ی خودم در رسانه‌ها را تجمیع کنم و در چند جلد در اختیار علاقه‌مندان قرار دهم. این کتاب نخستین جلد از این مجموعه خواهد بود که امیدوارم تا در این زمانه پرالتهاب رخصتی داشته باشم تا باقی آن را به دست طبع بسپارم.
ساختار عمومی این کتاب‌ها در جهت تشویق مخاطبان برای آشتی با کتاب، طراحی شده؛ هم به لحاظ اقتصادی و هم به جهت ایجاد انگیزه تا بحران خواندن در نسل معاصر را تعدیل نماید.
لینک خرید یادداشت‌هایی بر نقاشی‌های پایان قرن
کتاب ری‌سایکل‌بین | مریم کوهستانی
کتاب ری‌سایکل‌بین از پروژه‌ای به همین نام در قالب ویدئو ـ چیدمان، سال ۱۳۹۷ است که برای اولین بار در تهران توسط مریم کوهستانی اجرا شد این کتاب شامل همه‌ی مستندات این پروژه اعم از تصویر اشیای یادگاری و خاطرات مربوط به هرکدام و دوزبانه به چاپ رسیده است. این کتاب که در رؤیاهای هنرمند «جعبه‌ی سیاه حافظه جهان معاصر» نام دارد تصاویر و خاطرات او از اشیای یادگاری‌اش در فاصله‌ی سال‌های ۱۳۶۶ تا ۱۳۹۶ هستند که با مخاطبین به اشتراک گذاشته‌شده و رفته‌اند تا زندگی‌های دیگری را با آدم‌های دیگری شروع کنند. سفری است به زندگی هنرمند که از درخشان‌ترین تا تیره‌ترین روزهای او را با قطعاتی کوچک بسط دهد. زیبایی‌ها و نازیبایی‌های کوچک او که دری را به جهان وسیع‌تری از ابعاد ذهن او می‌برد. در همین روزهای پرالتهاب مجموعه‌ای از آثار او در گالری هور خالی از لطف نیست تا با مدیومی دیگر از آثار این هنرمند و تجربه‌های زیسته‌اش بیشتر آشنا شوید.
ایده اولیه شکل‌گیری این مجموعه آن بود که او آن روزها درگیر بیماری سختی بود و گمان می‌کرد این مجموعه آثار آخرین کنشش به‌عنوان هنرمند خواهد بود. نشست و تمام داروندارش را لیست کرد، هم به جهت مراعات خانواده که پس از او به دردسر نیافتند و هم شأن اشیایی که سال‌ها با او زندگی کرده و شاهدان خاموشش بوده و با آن‌ها عجین شده بود را ادا کند. او در پیشگفتار کتاب می‌نویسد: یک روز با خودم فکر کردم که این‌ها اگر می‌توانستد به زبان ما حرف بزنند حتماً قصه‌های نابی برای گفتن داشتند. همین شد که شروع کردم به کالبدشکافی اشیا تا شاید خودم را به یاد آورم. آنجا که شکسته بودم و گم شده بودم. آنجا که عاشق یا معشوق بودم. آنجا که ترد یا تحقیر شده بودم. وقت‌هایی که فکر می‌کردم همه‌چیز از بین رفته و دیگر آخر دنیاست یا وقت‌هایی که پیروزی‌های کوچکم را جشن گرفته بودم. آن‌هایی که به زندگی‌ام آمده بودند، آن‌هایی که رفته بودند و آن‌هایی که ناگهان غیب شده بودند، همگی هنوز در اشیا حضور داشتند؛ همه و همه یک‌باره جلوی چشمم جان گرفتند و رازهایشان را گفتند. بی‌پرده‌پوشی، آرام.
این پروژه یک دعوت است برای دوستی مردم جهان. کسانی که صدها یا شاید هزاران کیلومتر از هم فاصله دارند، اما می‌توانند به‌واسطه‌ی تبادل همین اشیای یادگاری و خاطراتشان، یکدیگر را پیدا کنند؛ یا لااقل برای دقایقی احساس کنند. من باور دارم که زندگی، خاطرات، رویاها و تجربه‌های زیسته‌مان، فارغ از هر جایگاه اجتماعیِ که داریم، امری است مهم و تأثیرگذار؛ زیرا بی‌شک ما مالک هیچ‌چیز در این جهان نیستم، مگر تجربه‌هایی که در حافظه داریم.
لینک خرید کتاب ری‌سایکل‌بین | مریم کوهستانی
کتاب طراحی در دوران قاجار | ترجمه جاوید رمضانی، معصومه شیخی، مهناز صوفی، سروناز نادردل، نگار نصیری و مریم روشن فکر
هدف از ترجمه کتاب طراحی در دوران قاجار با نگاهی به هنر و سنت‌های طراحی ایرانی با رویکردی انتقادی نسبت به دریافت‌های دیگرانِ غربی صورت گرفت. پیوستگی شکلی یا فرمال در طراحی ایرانی و ثبات فرم و خصایل آن، مدیون نظام فکری مستحکمی است که در پس محصولات منتج از طراحی قرار دارد و تنها حاصل فن‌ورزی و صنعت نبوده بلکه بیشتر حاصل معرفت است.
مجموعه‌ی حاضر مقالاتی بر اساس مطالعه پژوهندگان دانشگاه هاروارد است، این پژوهش‌ها بر روی آثاری است که از هنر قاجاری در آلبومی گردآوری‌شده. نکته حائز اهمیت این است که از دوران مختلف تاریخی ایران منابع اندکی در مورد هنر و شیوه‌های سنتی تولید اثر هنری به زبان فارسی برجای‌مانده، درواقع بیشتر این مطالب را خارجیانی نوشته‌اند که در سفر به ایران توجه ویژه به هنر و صنایع مستظرفه داشته‌اند. در این میان آلبوم موجود در گنجینه موزه‌ی هاروارد اثری قابل‌توجه است که مقالات آن در شرح و توضیح محتویات آلبوم، بهانه و فرصت مناسبی برای صورت‌بندی و مطالعه‌ی صفات طراحی دوران قاجار ایجاد کرده‌است.
نظریه‌ی «بازنمود» یکی از مهم‌ترین رویکردهای گفتمان غالب از یونان باستان تا قرن هجدهم در تمدن غرب بوده‌است. نظریه‌ی «بازنمود» در تَطَوُر خود از محیط تجسمی به‌سوی گفتمان و هژمونی عمومی در جهت‌یابی تمدن و سامان دادن نظام قدرت حرکت کرده‌است، اما در شرق و بخصوص در ایران، بازنمایی با عبور از فیلتر تعقل و ذهن انسانیِ آمیخته با تخیل، لحن و گفتمانی را شکل داد که از دل تجرید و خیال‌پردازی‌های آن، تمدنی سر برآورد که باعث گسترش زبان و شاعرانگی در جهان پس از خود گردید.
کتاب مجموعه‌ی مقالات «نگاهی به آلبوم طراحی‌های قاجار» توسط نشر آوام‌سرا و ترجمه جاوید رمضانی، معصومه شیخی، مهناز صوفی، سروناز نادردل، نگار نصیری و مریم روشن فکر چاپ و در دست انتشار است.
بچه ها بیایین تماشا | سحر افتخارزاده و مریم روشن فکر
مجموعــه‌ی «بچه‌هــا بیایــن تماشــا» کتــابی آموزشــی بــا هــدف ارائــه در مراکــز آمــوزش هنــر، بــرای گــروه ســنی (۶ تــا ۱۴ ســال) طراحــی شــده است. در ایـن کتـاب قصـد داریـم با زبانـی سـاده کـودکان را بـا هنرمندانـی از دوره‌هـای مختلـف تاریخی
آشـنا کنیـم. بـرای شناسـاندن هنرمنـدان جهانـی از تجـارب دیگـران بهـره برده‌ایـم؛ مـا به‌طور مشـخص از کتـاب دوجلدی هنـر بـرای کـودکان Children for Book Art The(2007.2005). از نشـر فیـدون Phaidon مـواردی را برگزیده‌ایـم و از رویکـرد نویسـندگان ایـن مجلـد الهـام گرفتـه، در کنـار هنرمنـدان جهانـی بـا نگاهـی مشـابه بـه معرفـی چندیـن هنرمنـد ایرانـی از دوره صفـوی تـا امـروز پرداخته‌ایـم.
در ایــن مجموعــه تصمیمــات و انتخاب‌هــای هنرمنــدان را بررســی می‌کنیم و از بچه‌هــا می‌پرسـیم چـرا هنرمنـدان آثـار خـود را هریـک بـه شـکلی خـاص و نـه هیـچ شـکل دیگـری خلــق کرده‌انــد. بــه ایــن طریــق تخیــل و خلاقیت بچه‌هــا را بــه کار می‌اندازیــم تــا بــه توانایی‌هــا و انتخاب‌هــای خودشــان بی اندیشند. مــا بــاور داریــم بــرای آینــده‌ای بهتــر بایــد امــروز کودکانــی خلاق و متکــی بــه نفــس تربیــت کنیــم و بــرای ایــن هــدف هنــر می‌تواند نقـش بسـیار پررنگـی ایفـا کنـد. ایـن مجموعـه همچنیـن بـا هـدف انتقـال یک زبـان سـاده برای برقـراری ارتبـاط میـان مربیـان و والدیـن بـا کـودکان در شناساندن آثـار هنـری و هنرمنـدان طراحــی شــده و نیــز می‌تواند بــرای کســانی کــه بــرای اولیــن بــار بــا آثــار هنــری مواجــه می‌شوند راهگشــا باشــد.
کتاب بچه ها بیایین تماشا به‌زودی در دست چاپ است.
کتاب جعبه ابزار کیوریتوری، راهنمای عملی برای هنربانان | ترجمه صدف کیانی
اگر شما یک کیوریتور هستید و یا می‌خواهید کیوریتور شوید به جعبه ابزار کیوریتوری حتماً نیاز خواهید داشت.
کتاب شامل سه بخش جدا که از یک کتاب به نام «جعبه‌ابزار کیوریتوری» و دو مقاله بانام‌های «مثل یک کیوریتور فکر کن» و «کیوریتور قرن بیستم» تشکیل شده است.
فعالیت‌های کیوریتوریال در حقیقت هنر ساختن چیزی جدید، منسجم و معنادار از انبوه اطلاعات و ایده‌های مرتبط است.
دلیل اینکه چیزی به نام «ماشین کیوریتوری» یا «کیوریتوری الگوریتمی» وجود ندارد این است که کیوریتوری از ابتدای امر و در هسته‌ی اصلی آن تلاشی هنری و انسانی است؛ بنابراین اگر کیوریتوری را بسط صدای خلاقه خود میدانید، در مسیر درستی قرارگرفته‌اید.
کیوریتوری را می‌توان هنر ایستادن در محل نمایش و همراه کردن مخاطبان با خود دانست. یک کیوریتور باید جسور، کاریزماتیک، نترس و بی ابا از ریسک کردن و اشتباه باشد.
هرکسی که تصمیم می‌گیرد تبدیل به یک کیوریتور شود باید عشقی غیرقابل وصف و توجه زیادی به هنر و تاریخ آن داشته باشد و همچنین مجموعه خاصی از مهارت‌های حرفه‌ای موردنیاز برای این شغل را داشته باشد. کیوریتور‌ها مسئولیت نگهداری مجموعه‌ها را با ارزیابی و تحلیل ارزش مادی و معنوی، شرایط حفظ و نگهداری آن‌ها را بر عهده‌دارند که نیاز به بینش و دانش زیادی دارد. آن‌ها همچنین آثار هنری مختلف را برای یافتن آثار کافی و مناسب برای برنامه‌ریزی و برپایی نمایشگاه‌های هنری در هر مقیاسی تفسیر می‌کنند.
نقش یک کیوریتور حرفه‌ای بسیار مهم است. آن‌ها در جمع‌آوری اشیاء هنری لازم و چیدمان فضای نمایشگاه به‌گونه‌ای که بازدیدکنندگان آن را جذاب‌تر و کامل‌تر بدانند، مهارت دارند. به‌عبارت‌دیگر کیوریتور کسی است که مسئولیت نمایشگاه را بر عهده دارد و همیشه آماده پاسخگویی به هر سؤالی در مورد نمایش برپاشده است.
کتاب جعبه ابزار کیوریتوری، راهنمای عملی برای هنربانان به‌زودی در دست انتشار است.
در همین زمینه کتاب‌های دیگر از نشر آوام سرا:
جعل و از آن خودسازی | زهرا قیاسی
خودآموز نوشتن از هنر معاصر (دوره دوجلدی) | سحر افتخارزاده
رونق؛ پول‌های زیاد، ابر دیلرها و صعود هنر معاصر | نیما ابطحی
