آرت بوک از کجا نشأت می‌گیرد
نگاهی به روند شکل گیری آرت بوک در هنر معاصر
سایت تندیس: ترجمه محمد عبقری
(Artist book)
ویلیام بلیک شاعر انگلیسی، بدنبال ابزاری بود تا به کمک آن متون تصویری را تحت کنترل خود دربیاورد تا بتواند آثارش را مستقل از ناشران بازاری و چاپ خانه ها، منتشر کند. این استقلال در چاپ، منجر به خلق کتاب هنرمندان شد.
بلیک شاعر، نقاش و طراح پوستر بود. او قصد داشت تا کارهای تصویری اش را با نوشته‌هایش درهم آمیزد. با اینکه کتاب‌هایش به سبک و فرمت قدیمی نوشته می‌شد اما علاقه داشت تا کارهایی متفاوت انجام دهد همچون ترکیب متن و تصویر در هر صفحه. او نوع جدیدی از چاپ را گسترش داد تا به این ترکیب برسد. نکته قابل توجه در مورد بلیک پیشتازی و پیشرو بودن او در بیان احساسات عمیق بود که در کتاب هنرمندان و در دهه ۱۹۶۰ میلادی ابراز شد. 
با اینکه بلیک از چهره‌های اصلی در تاریخ معاصر کتاب‌های هنرمندان است، اما گاهی با نگاهی نقادانه کنار گذاشته می‌شود. اغلب می‌گویند که فرمت چنین کتاب‌هایی به فرانسه و دهه ۱۸۹۰ برمی‌گردد. امبرویس ولارد، فروشنده هنر پاریسی از شاخص‌ترین افرادی بود که از این فرمت به‌عنوان ویترین نمایش آثار یک هنرمند استفاده کرد(livre d’artiste که معنای تحت الفظی‌اش کتاب هنرمند می‌شود، اما معنای کنونی این لغت توصیف این نوع فرمت می باشد). Livre d’artiste از بازار طبقه متوسط و تازه ثروتمند شده بورژوا استفاده کرد. این کتاب ها گاهی شامل تصاویر اصلی هنرمندی مشهور به همراه متنی قدیمی با جلدی زیبا می‌شد. این کتاب‌ها البته تمایزی میان متن و تصویر ایجاد می‌کردند و در نتیجه با معنی امروزی آن کمی فرق می‌کرد. اما این نوع از کتاب در زمان خودش پیشرو و بسیار متفاوت بود که سعی داشت متن و تصویر را با هم ترکیب و به اتحاد برساند و به تصاویر رجحان و برتری دهد. امروزه تولید یک چنین کتابی از قوانین خاص خود پیروی می‌کند (در ارائه و فرمت). از آنجا که این کتاب‌ها براساس درخواست بازار تولید می‌شوند، نه ابزاری برای بیان یک ایده یا انتقادند و نه به بازار عمومی و گسترده (به خاطر قیمتشان) دسترسی دارند.
در همان زمان نویسندگان، هنرمندان و نخبگان سیاسی برای بیان نظرات و ایده‌های جدیدشان در حال چاپ جزوه، پوستر و مجله بودند. نقش آنها اغلب باهم همپوشانی داشت: هنرمند، نویسنده و فعال سیاسی برای پیشبرد جاه طلبی‌های خود از مجموعه‌ای از مهارت‌ها استفاده می‌کردند. درحالی‌که این آیتم‌ها کتاب نبودند، اما فی‌نفسه راه را برای اندیشیدن به شیوه‌ای جدید فراهم کردند.
آوانگاردهای روسی اولین کسانی بودند که از فرمت‌های جدید کتاب برای فعالیت‌های خود استفاده کردند. در اوایل دهه ۱۹۱۰ میلادی هنرمندان روسی پیشرو، کتاب‌هایی به‌عنوان کار هنری چاپ کردند، همچون کارهایی که در آمریکا و در دهه ۱۹۶۰ انجام شد: با استفاده از مواد و ابزارآلات دم‌دستی و ارزان، رویکردی جدید از ترکیب متن و تصویر را ایجاد می‌کردند. این آثار دارای رویکردی تا حدودی عامیانه و حالت و نگرشی بی‌ادبانه نسبت به اجرا و انجام تجربیات و نوآوری‌ها داشتند، و نوآوری‌هایی خارج از مرزهای تعریف‌شده را بروز می‌دادند.
تا اینکه تایپوگرافی به صحنه جدید نمایش خلاقیت و نوآوری تبدیل شد. ترکیب متن و عکس امری تازه بود. اما حالا خود متن و حروف به نحوی دستکاری می‌شد که هم از لحاظ بصری معانی خاص خود را انتقال دهد و هم از لحاظ معنای تحت الفظی خود کلمات پیام منتقل شود. تایپوگرافی در جنبش‌های فوتوریست‌های ایتالیایی (دهه ۱۹۹۰) و باهاوسی‌های آلمانی (دهه ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰) بسیار تاثیرگذار بود.
عکس‌ها نیز به کتاب‌های هنرمندان معاصر راه بازکردند. آلبوم‌های مسافرتی قرن نوزدهم «روایتی ضمنی» دربرداشتند که بر هنرمندان عکاس و نویسنده قرن بیستمی تاثیر گذاشت. جنبش رئالیسم آلمان کتاب‌های عکاسی زیادی تولید کرد. هرچند که این کتاب‌ها برای مقاصد اقتصادی و فروش، تولید و چاپ می‌شدند اما معانی زیادی را در قالب و فرمت کتاب خلق کردند.
جنبش دادایسم (اواخر دهه ۱۹۱۰ و اوایل ۱۹۲۰) در اروپا از کتاب به‌عنوان ابزاری برای بیان نگرانی‌های اخلاقی و سیاسی شان استفاده کردند و این نگرش که نگرانی‌های سیاسی و اخلاقی خودِ کارکرد هنر در جامعه است به‌عنوان الگو برای آمریکایی‌های ۱۹۶۰ قرار گرفت که از کتاب به‌عنوان هنر یاد می‌کردند.
بعد از جنگ جهانی دوم در اروپا و اوایل ۱۹۶۰ آمریکا موجی از این کتاب‌های هنرمندان در معنای امروزی‌اش پا به عرصه نهادند. (نکته جالب این است که جنبش‌هایی که پیش از این درمورد آنها صحبت شد در آن زمان آنقدر متداول و معروف نشده بودند و تولیدکنندگان چنین کتاب‌هایی از گذشتگان خود حتی خبر نداشتند.) پیشرفت‌های تکنولوژی (دستگاه‌های فتوکوپی، پرینت در مقابل چاپ دستی و لیتوگرافی) نه تنها کار تولید کتاب را از لحاظ اقتصادی راحت کرد بلکه شکل دموکراتیک هنر را با کنترل بر تولید و توزیع کامل آن به اجرا درآورد.
در دو دهه بعد از آن کتاب‌های هنرمندان تحت تاثیر روند هنر قرار گرفت: برتری مجسمه‌سازی در دهه ۷۰ و هنر چیدمان در دهه ۸۰٫ هنر پرفورمنس و هنر مفهومی نیز در کتاب هنرمندان پا نهاد. از آن زمان تا کنون این نوع کتاب‌ها اجرا و چاپ می‌شود و همچنین به خاطر ماهیت تعریف نشدنی‌شان مورد سوتفاهمات و سوکاربردهای زیادی نیز قرار گرفته‌اند. اگر به زمان ویلیام بلیک و livre d’artise برگردیم، خواهیم دید که چگونه تدوین چنین کتاب‌هایی در مرور زمان تغییر یافته است. تغییر ماهیت کتاب‌های هنرمندان معاصر به آنها این اجازه را داده است تا با هر موج اندیشه‌ای قابل اجرا باشند و امتزاج یابند. عامل مشترک دیگری که در تعریف آن می‌توان ذکر کرد انعطاف پذیری فرم است که قابلیت اجراشدن در تمام دوره‌ها را به آن می‌دهد. اما پیشنهاد من این است که بیایید تعریف کتاب هنرمندان را باز بگذاریم و به اکتشاف آن بپردازیم.
مطالب مرتبط با آرت بوک را در لینک‌های زیر مشاهده کنید:
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
آرتیست بوک چیست؟ نگاهی بر کتاب‌دستی‌های تولید‌شده در ایران
آرتیست بوک چیست؟ نگاهی بر کتاب‌دستی‌های تولید‌شده در ایران به بهانه هفته کتاب و کتاب‌خوانی مجله تندیس شماره ۳۳۸ به قلم مهسا تهرانی کتاب دستی یا آرتیست بوک به‌عنوان خوانشی تازه در هنر معاصر ایران در سال‌های اخیر در جریان اصلی هنر جای باز کرده است. خصلت هنر معاصر شاید عدم تطبیق با هر چارچوب و قاعده است ولی همیشه این سوال نیز مطرح بوده که آیا به هر چیزی می‌توان برچسب اثر هنری را چسباند؟ رویدادهای اخیر و رونمایی‌های […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
نگاهی به نمایشگاه کتاب خانه است
نگاهی به نمایشگاه «کتاب خانه است» در نگارخانه پروژه‌های آران سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر تصاویر از سارا بافتی زاده کتاب هنرمند، مدیومیست که در تازه‌ترین نمایشگاه نگارخانه پروژه‌های آران به نمایش گذاشته شده‌است. نمایشگاهی که هم متفاوت است و هم تامل برانگیز و هم لذت‌بخش. البته این همه، کاستی‌های چیدمانی و فراهم نکردن وسائل به نتیجه رساندن این لذت و تامل را نمی‌پوشاند. نمایشگاهی گروهی که دودسته از هنرمندان را در کنار هم قرار داده‌است. گروه اول، […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
خلاصه کتاب هنر مسیحی بخش تصاویر و روایت
تلخیص سایت تندیس محدثه شادمهر | تصویر برای بی‌سوادی که به آن می‌نگرد همان کاری را انجام می‌دهد که نوشته برای باسواد، زیرا شخص ناآموخته کاری را که کلمات باید انجام دهند در تصویر می‌بیند. بنا به گفته‌ی گریگوی کبیر، هدف از خلق تصاویر تنها تحریک احساسات مذهبی نیست بلکه تصاویر پیام‌های مهم کتاب مقدس را نیز به بی‌سوادان انتقال می‌دهند.
